• Door: Melody Eveleens

Terug naar de top! Blessures en revalidatie bij paarden

Helaas komen blessures bij paarden vaak voor. De gevolgen ervan zijn vaak groot omdat je niet kan doen wat je het liefste doet zoals rijden of op wedstrijd gaan. En dan nog de zorgen: hoe herstelt je paard zich? Maar ook je portemonnee en je tijd komen onder druk te staan.

In dit artikel geven we je inzicht in de processen die schuilgaan achter het herstel van een blessure en laten we je zien wat er allemaal mogelijk is.

Ontstaan van blessures

Er zijn veel factoren die meespelen bij het ontstaan van een blessure. Risico’s zijn bijvoorbeeld:

• de bouw van het paard
• erfelijkheid
• overgewicht
• scheefheid
• compensatie voor een ander probleem (bijvoorbeeld pijn in de rug)
• rijkunstige problemen (zoals onbalans en overgewicht van de ruiter)
• slecht passend zadel, hoofdstel of bit
• veelvuldig trainen op slechte bodem
• slechte training (denk aan te weinig tijd voor warming-up en cooling-down)

Holistisch revalidatieprogramma

Het uiteindelijke doel van een goed revalidatieprogramma is om weer terug te keren op het oorspronkelijke niveau, sterker en zonder pijn. Een voordeel van een uitgebreid rehabprogramma is dat je daarmee naar het totaalbeeld kijkt van het emotionele, cognitieve en fysieke welzijn van je paard. Terwijl je paard van de blessure aan het herstellen is, kun je kritisch kijken hoe de volgende keer een blessure voorkomen kan worden. Op die manier ben je tijdens de herstelperiode dus eigenlijk al bezig met welzijn en prestatie op lange termijn.

Een professional die met een programma op maat werkt en niet alleen volgens een protocol, kan daarnaast ook de specifieke patiënt behandelen in plaats van de pathologie.

Verschillende stappen in revalidatie
Als je paard een blessure oploopt, moet eerst een paardenarts een goede diagnose stellen. Aan de hand daarvan wordt een therapie bepaald die bijvoorbeeld kan bestaan uit medicijnen en maatregelen. Daarna kan een revalidatieplan worden opgesteld.

Bij een blessure is er in de acute fase sprake van pijn en een ontsteking in de aangedane weefsels. Dit zorgt voor een verminderde flexibiliteit en proprioceptie (het vermogen om de positie van het eigen lichaam en lichaamsdelen waar te nemen). Dit is een hele nuttige reactie van het lichaam, want het voorkomt verdere schade aan het lichaamsdeel. Door dit functie verlies belast een dier het aangedane lichaamsdeel namelijk minder. Het ontstekingsproces brengt alle lichaamsstofjes in paraatheid om genezing te beginnen. Fitheid en kracht nemen in deze acute fase ook af. Revalidatie is erop gericht dit geleidelijk weer terug te laten keren.

Hoe goed herstelt een paard?
Factoren die meespelen in hoe goed een paard herstelt en hoe goed hij daarna weer presteert zijn heel gevarieerd:

• leeftijd
• voeding
• arbeidsbelasting
• stress (zowel fysieke als emotionele stress)
• bloedcirculatie
• immuunstatus

Sleutelfactoren in het succes van revalidatie

Het succes van een revalidatieprogramma valt en staat met een aantal belangrijke factoren. Natuurlijk zoek je een paardenarts en fysiotherapeut (of acupuncturist of chiropractor) die ruim voldoende kennis en kunde heeft. Ook Ttouch en Tteam kunnen een goede aanvulling zijn. Maar zelf heb je ook invloed!

De behandeling die je kiest moet de juiste zijn en de oefeningen die gedaan moeten worden om je paard weer sterk te maken, moeten voldoende vaak worden uitgevoerd. Ook zijn regelmatige feedback-momenten belangrijk zodat er eventueel aanpassingen gedaan kunnen worden. En haast je vooral nooit door de warming-up of cooling-down heen!

Pas op dat je niet te veel focust op sport en te veel wilt doen of te snel gaat. Houd altijd het welzijn van je paard voor ogen. Een goede revalidatie vraagt vaak veel tijd, geld en heel belangrijk: trouwheid aan de therapie.

Prehab!

Met prehab bedoel ik actief werken om problemen te voorkomen. Een van de beste manieren om dit te doen is het voorkomen van rijkunstige problemen en aan de slag te gaan met rechtrichten. Hierbij staan ook de ‘core’ spieren volop in de aandacht. Dit is niet zonder reden want deze spieren zijn van groot belang.

De core spieren zijn een groep spieren rondom de wervelkolom die zorgen voor stabiliteit. Bij jezelf moet je denken dat dit verder gaat dan de oppervlakkige buikspieren. Juist de dieper liggende spieren zijn belangrijk. Bij paarden zijn de buikspieren nog veel meer ontwikkeld dan bij ons omdat ze de gehele darmmassa moeten tillen.

Het verbeteren van de stabiliteitsspieren helpt de hele fitheid van je paard en voorkomt blessures. Deze spieren kunnen getraind worden met een Equiband™ of Promise Wrap en aquatraining. Bij het rijden en grondwerk zetten overgangen, achterwaarts gaan, verzameling en cavaletti rijden de core aan het werk.

Kruiden en andere middelen

In dit hele verhaal is een kundige professional (paardenarts, fysiotherapeut, acupuncturist of osteopaat) absoluut onmisbaar. Maar daarbij kun je het revalidatieproces ook ondersteunen met kruiden. Deze kunnen op verschillende gebieden het herstel bevorderen, zoals

• verbeteren van de bloedcirculatie
• ondersteunen van het zenuwstelsel
• bindweefsel (pezen en ligamenten) helpen herstellen
• ondersteunen prestaties en adaptogenen (kijk voor uitleg hierover onder Tonics)

Bloedcirculatie verbeteren
Het belang van een goede bloedcirculatie wordt nog wel eens over het hoofd gezien en dat is zo zonde! Bloed kan gezien worden als het meest aanwezige bindweefsel in het lichaam en is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalstoffen en aanvoer van nutriënten.

Gezonde bloedvaten, bloeddruk en circulatie zijn essentieel. Bloed wordt ook wel ‘the glue of life’ genoemd. Kruiden die hiervoor gebruikt kunnen worden zijn bijvoorbeeld meidoorn, ginkgo biloba en duizendblad.

Zenuwstelsel ondersteunen
Het zenuwstelsel heeft een belangrijke boodschapperfunctie. Het maakt onderdeel uit van het pijnsignaal en heeft invloed op de gemoedstoestand. Het werkt nauw samen met het hormoonsysteem. Een stof die het zenuwstelsel verzorgt, is bijvoorbeeld magnesium. Bij de kruiden voor het zenuwstelsel kun je denken aan sint-janskruid.

Bindweefsel helpen ondersteunen
Bindweefsel heeft een wat lastige structuur. Het geneest nogal traag als je het bijvoorbeeld vergelijkt met huid of slijmvliezen. Daarom kan het wel wat hulp gebruiken. Wijnruit en heermoes zijn bij uitstek kruiden die je hier goed bij kunt inzetten.

Tonics
Met tonics bedoel ik kruiden die prestatiebevorderend zijn of een adaptogene werking hebben. Een adaptogene werking is een stabiliserende werking op verschillende fysiologische processen, oftewel de bevordering van homeostase (het in evenwicht houden van het interne milieu, ondanks veranderingen in de omgeving). Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verminderen van de gevoeligheid van stress. Dit kan door het inwerken op de HPA-as:  hypothalamus, hypofyse, bijnieren. Een kruid dat als prestatiebevorderende tonic kan worden ingezet is bijvoorbeeld fenegriek. Adaptogenen zijn bijvoorbeeld gember, zoethout en vliezige hokjespeul.

Wil je aan de gang met bovenstaande adviezen?

Neem contact op en we helpen je graag verder!

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.