Alsem (Artemesia absinthum) is een prachtige, grote plant om te zien met zilverachtige blaadjes en een heerlijke geur, een beetje anijsachtig. In de tuin houdt alsem slakken op afstand. Helaas is alsem in het wild in Nederland vrij zeldzaam geworden. Alsem wordt al ruim 3000 jaar in de kruidengeneeskunde gebruikt!
Absint
Alsem is een plant die gebruikt wordt als smaakmaker in meerdere soorten sterke drank, waaronder in absint.
Absint kent een roerige geschiedenis; het werd in 1805 voor het eerst commercieel geproduceerd door Henri-Louis Pernod. Aan het einde van de 19e eeuw nam de absintconsumptie flinke en problematische proporties aan. Het was razend populair onder kunstenaars waaronder Vincent van Gogh, Ernest Hemingway, Edgar Allan Poe en Oscar Wilde.
Vanwege het weelderige gebruik raakten mensen echter vergiftigt, door de alcohol. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat absintalsem (de plant dus) géén hallucinerende effecten heeft.
De gekte leidde er wel toe dat de drank absint gedurende bijna honderd jaar verboden werd. Dit leidde tot de productie van dranken als Pernod en pastis.
Inhoudsstoffen en toxiciteit
Alsem bevat verschillende essentiële oliën (waaronder alfa- en bètathujon). Deze olie bevat 40% tot 90% van de stof thujon, wat verantwoordelijk is voor de toxiciteit (bij verkeerd gebruik) van absintalsem. Van de thujon is 70% tot 90% bèta-thujon en 10% tot 30% alfa-thujon. Interessant is dat alfa-thujon giftiger is dan bèta-thujon.
Daarnaast bevat alsem absintine, anabsintine, tannine en andere bittere stoffen bevat die een rol spelen bij de eigenschappen van deze plant.
Alsem is een krachtige plant en bij verkeerd gebruik (te lang in hoge dosering of bij contra-indicaties, zie verderop) door de aanwezigheid van thujon giftig kan zijn. Bij normaal gebruik zijn er geen problemen te verwachten en kan het ook daadwerkelijk zinnig zijn.
Toepassingen
Alsem heeft een grote affiniteit met het spijsverteringsstelsel.
Alsem stimuleert de spijsvertering en de eetlust. Het reguleert de maagzuurproductie en kan verlichting bieden bij een te vol gevoel van de maag. Als levertonicum ondersteunt alsem de leverfunctie en de vorming van gal.
Alsem heeft antibacteriële en ontstekingsremmende effecten: het staat momenteel in de belangstelling vanwege de mogelijke inzetbaarheid bij ontstekingsziekten van de darm en de toepassingen tegen de Staphylococcus aureus en E. coli bacterie.
Wormwood
In het Engels wordt Artemisia ook wel wormwood genoemd. Het kent een lange geschiedenis in het gebruik tegen wormen in de darmen. Het is zeker zo dat alsem wormdrijvend werkt. Toch is ook hier voorzichtigheid geboden, juist omdat het zo’n krachtig kruid is.
Dat een stof natuurlijk is, wil niet zeggen dat het ook mild is. Alsem (en veel andere wormdrijvende of wormdodende kruiden) kunnen een flinke belasting zijn voor het dierenlichaam. Ze moeten om goed werkzaam te zijn, vaak ook langer en in een bepaalde dosering gebruikt worden.
Afhankelijk van de precieze situatie van een dier, is vaak de veiligste oplossing een synthetisch ontwormmiddel te geven wanneer uit ontlastingsonderzoek blijkt dat dat nodig is. Vervolgens kunnen natuurgeneeskundige middelen wel bijdragen aan het herstel van de darmflora en de weerstand in de darmen, zodat herbesmetting voorkomend wordt.
Veiligheid en waarschuwingen
Alsem is niet te gebruiken tijdens dracht en lactatie.
Daarnaast zijn belangrijke contra-indicaties maagzweren en epilepsie. Er kan een interactie zijn met anti-epileptica.
Thujon heeft een structurele verwantschap met tetrahydrocannabinol (THC), de actieve stof in marihuana, beide stoffen bezetten dezelfde receptoren in de hersenen. Gelijktijdig gebruik van wietolie wordt dan ook afgeraden.
De Duitse Commission E betitelt alsemkruid als veilig; bijwerkingen betreffen bovenal de essentiële olie en alcoholdrank van alsemkruid (Absint) en niet het hele kruid of de bladeren.
Alsemkruid kan bij langdurig gebruik of in een te hoge dosering maagdarmklachten, slapeloosheid, duizeligheid of rusteloosheid veroorzaken.
Alsemkruid kan zeker zinnige toepassingen hebben, zeker bij spijsverteringsproblemen. Om veilig gebruik bij je dier te garanderen, koop een product van een betrouwbare leverancier en volg de gebruiksaanwijzing. Het gebruik van alsem in een complex met andere kruiden kan ook leiden tot een veiliger gebruik omdat de kruiden elkaar aanvullen en in balans houden: er is dan vaak een lagere dosering nodig.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
Wil je alsem voor je dier gebruiken?
Als je vragen hebt, helpen we je graag verder.
