Aminozuren hebben veel functies in het lichaam. Het zijn de bouwblokjes van het lichaam. Ze zijn nodig voor de aanmaak van hormonen, enzymen en antilichamen. Lysine behoort tot de groep essentiële aminozuren, wat wil zeggen dat het lichaam het niet zelf kan maken. Het moet opgenomen worden met het voer. In dit artikel kijken we naar de rol van lysine voor dieren.
De ‘L’ voor de naam geeft aan dat dit het natuurlijke, goed opneembare aminozuur is.
Lysine komt voor in dierlijke eiwitten, eieren, soja en peulvruchten. Honden en katten krijgen volop dierlijke eiwitten binnen. Dat geldt niet voor paarden: voor hen zijn de aminozuren lysine, methionine en threonine al snel limiterend. Want juist granen en gras, de belangrijkste voedingsbronnen van paarden, bevatten weinig van deze aminozuren. Lysine is daarbij het eerste limiterende aminozuur.
Rol van lysine in het lichaam
Het lichaam gebruikt dit aminozuur voor de aanmaak van enzymen, hormonen en antilichamen én voor de aanmaak van bot en collageen. Het komt veel voor in spierweefsel en helpt de opname van calcium vanuit de darm. Uit lysine kan L-carnitine gemaakt worden: een aminozuur dat zorgt voor de verbranding van vetzuren in de mitochondriën (energiecentrales) van de spiercellen. De meest opvallende eigenschap is de werking tegen virale infecties in algemene zin.
Een mogelijk lysinetekort kun je herkennen aan:
- angst
- spierzwakte
- chronische vermoeidheid, afnemend concentratievermogen
- vertraagde groei
- bloedarmoede
- verminderde immuniteit
Dit zijn stuk voor stuk signalen om serieus te nemen en ook vrij aspecifiek, er kan van alles aan de hand zijn. Het is aan de behandelaar om een diagnose te stellen en een behandelplan te maken.
Indicaties
- Virale infecties zoals niesziekte, rhinopneumonie, wratjes en kennelhoest
De antagonist (stof met tegengestelde werking) van lysine is arginine. Deze stof dient als voedingsbodem voor virussen. Onderzoek heeft aangetoond dat als de verhouding tussen lysine en arginine maar groot genoeg is (dus veel lysine en weinig arginine) virussen zich niet goed kunnen voeden en vermenigvuldigen. Het effect is het grootst bij bepaalde herpesvirussen, maar dit aminozuur kan ook goed bij een algeheel verminderde weerstand worden gebruikt. Omdat arginine en lysine een competitie met elkaar aangaan om opgenomen te worden in de darm, kun je een voedingssupplement met lysine voor het beste resultaat beter apart van het voer geven. - Angsten en gebrek aan concentratie
Verschillende studies laten zien dat langdurig te lage lysine-inname van kan zorgen voor minder stressbestendigheid en het toenemen van angst. In dierstudies is duidelijk geworden dat dit aminozuur invloed heeft op de serotoninehuishouding en daarmee van invloed is op de stressbestendigheid én op darmklachten in relatie met stress. - Spierzwakte
Lysine komt veel voor in het spierweefsel. Onderzoek heeft aangetoond dat extra lysine-inname gedurende 2 maanden de spierkracht doet toenemen. Dit onderzoek is gedaan bij mannen met zowel een goede als een te lage voedselinname. Voor dieren kunnen we het dus mogelijk gebruiken bij een verminderde eetlust en als er kans is op spieratrofie. - IJzer- en calciumtekort
Dit aminozuur verbetert de ijzeropname en kan de ijzerstatus verder verbeteren als ijzersuppletie onvoldoende resultaat heeft. Ook verbetert het de calciumopname. Bij beide tekorten moet natuurlijk wel goed gekeken worden naar wat de oorzaak van het tekort is. Eventuele onderliggende aandoeningen en/of verkeerde voeding moeten worden aangepakt. - Botopbouw, collageenvorming en versterking bindweefsel
Vooral in de groei is lysine belangrijk om een gezond bewegingsapparaat te kunnen ontwikkelen. Als er twijfels zijn of je dier het wel genoeg binnenkrijgt, bijvoorbeeld door een slechte eetlust of voedingstoestand, kan extra aanvulling een goed idee zijn.
Synergie
Vitamine B6 vormt een goede combinatie met L-lysine omdat het de opname ervan verbetert. Daarnaast is B6 zelf ook van belang voor de immuniteit omdat het nodig is voor de aanmaak van afweercellen.
Contraindicaties
L-lysine is erg veilig om te gebruiken. In normale, aanbevolen doseringen komen eigenlijk geen bijwerkingen voor. Er zijn een paar meldingen van spijsverteringsklachten. Er is een onderzoek gedaan waarbij bleek dat lysine nierschade kan veroorzaken. De gebruikte doseringen waren daarbij echter extreem hoog. Voor dieren is het dus zeker aan te raden je aan de gebruiksaanwijzing te houden.
Omdat lysine en arginine elkaars antagonisten zijn, kan langdurig gebruik van lysine ook de argininestatus verlagen. Geef lysine daarom apart van het voer en gebruik het steeds maximaal 2 maanden achtereen.
Wil je L-lysine voor je dier gebruiken?
Als je vragen hebt, helpen we je graag verder.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
Referenties
Pedrazini MC, da Silva MH, Groppo FC. L-lysine: Its antagonism with L-arginine in controlling viral infection. Narrative literature review. Br J Clin Pharmacol. 2022 Nov;88(11):4708-4723. doi: 10.1111/bcp.15444. Epub 2022 Jul 5. PMID: 35723628.
Sutherland KAK, Mansilla WD, Fortener L, Shoveller AK. Lysine requirements in small, medium, and large breed adult dogs using the indicator amino acid oxidation technique. Transl Anim Sci. 2020 Jun 18;4(3):txaa082. doi: 10.1093/tas/txaa082. PMID: 32734145; PMCID: PMC7381836.
Bol, S., & Bunnik, E. M. (2015). Lysine supplementation is not effective for the prevention or treatment of feline herpesvirus 1 infection in cats: a systematic review. BMC veterinary research, 11, 284. https://doi.org/10.1186/s12917-015-0594-3
