Monnikspeper – Vitex agnus castus
Monnikspeper is een veelzijdige plant met een lange geschiedenis van gebruik bij zowel mensen als dieren. Het kruid nuttig kan zijn bij het reguleren van hormonen en het verminderen van geslachtsdrift. Maar er is meer: zo heeft De Groene Os recent onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van monnikspeper bij PPID.
Achtergrond van monnikspeper
Monnikspeper (Kuisboom) is een middelgrote heester, familie van de Verbena en heeft zijn oorsprong in Zuid-Europa en West-Azië. De plant staat in verband met vruchtbaarheid en voortplanting en wordt al sinds de Oudheid gebruikt. Zo werden Griekse rituelen rondom Demeter, de godin van de vruchtbaarheid, opgeluisterd met versieringen van monnikspeper.
Monnikspeper dankt zijn naam aan het feit dat het in de kloosters gebruikt werd als alternatief voor peper. De bessen hebben een heel licht peperige smaak. Daarnaast zou de plant de monniken helpen hun kuisheidsbelofte in ere te houden.
Monniken in de Middeleeuwen hadden het maar zwaar. Ze hadden een kuisheidsbelofte afgelegd en mochten dus niet zo veel. Om deze heren te helpen hun kuisheidsgelofte na te leven, werd monnikspeper (Vitex agnus castus) als specerij in de kloosters gebruikt. Naast de peperige smaak (what’s in a name) hielp het kruid om de geslachtsdrift te verminderen.
Monnikspeper
Vanuit de oudheid zijn er verschillende rituelen en voorbeelden te vinden van het gebruik van monnikspeper om het libido van de man te onderdrukken. Ook vandaag de dag worden in Italiaanse kloosters de bloemen nog op de grond gestrooid bij het intreden van mannelijke novicen.
Monnikspeper gedijt goed in warme klimaten en wordt gekweekt in verschillende delen van de wereld. Het is een droogtetolerante plant die goed kan gedijen in arme grond. De plant produceert opvallende paarse bloemen en karakteristieke kleine donkere bessen.
Gebruik
Rond 1930 is er in Duitsland veel onderzoek gedaan naar de werking van Agnus castus. Daar zijn vooral de effecten bestudeerd op PMS. Agnus castus werkt regulerend op verschillende hormoonsystemen. Het wordt daarom veel toegepast bij klachten rondom de menstruatie zoals prikkelbaarheid, hoofdpijn, huidklachten, pijnlijke borsten en krampen. Het kruid wordt dan gedurende een aantal cycli dagelijks ingenomen.
Agnus castus bevordert de (vrouwelijke) vruchtbaarheid en remt de mannelijke geslachtdrift wanneer deze wordt veroorzaakt door een teveel aan testosteron.
Hoewel monnikspeper al eeuwenlang wordt gebruikt, is er nog steeds voortdurend onderzoek gaande naar de volledige reikwijdte van de voordelen en mogelijke bijwerkingen. Wetenschappelijke studies helpen om meer inzicht te krijgen in de exacte mechanismen van monnikspeper en hoe het het hormonale systeem beïnvloedt.
Dieren
Ook voor onze dieren kunnen we gebruik maken van de kracht van monnikspeper. Vooral in de lente kunnen dieren te maken krijgen met iets te actieve hormonen. Merries kunnen veel last krijgen van hun hengstigheid en daar lichamelijke ongemakken van ondervinden. Gedurende die periode zijn ze dan amper te handelen voor hun verzorgers. Deze zogenaamde pismerries zijn erg gebaat bij een dagelijkse toevoeging van Agnus castus aan het voer. Ook teven kunnen hiermee geholpen zijn. Agnus castus kan beter niet worden gebruikt bij dieren waarbij de eierstokken verwijdert zijn.
Als er een dekking gepland staat, kan Agnus castus worden ingezet om de vruchtbaarheid te verbeteren. Het is dan goed om hier drie maanden van te voren mee te beginnen. Bij de eerste tekenen van drachtigheid moet het gebruik worden gestaakt wegens de baarmoederstimulerende werking van het kruid.
Mannelijke dieren die continue bezig zijn met het zoeken naar een partner kunnen daar flink last van hebben. Ze komen dan niet meer tot rust komen en kunnen veel overlast veroorzaken door bijvoorbeeld uit te breken, de buren wakker te houden (denk aan reuen) of de rest van de dieren waar ze mee samenleven lastig te vallen. Ook bij deze dieren kan monnikspeper helpen. Daarnaast kunnen ondersteunende maatregelen nodig zijn. Zorg altijd voor goede leefomstandigheden en als het echt niet meer te houden is, kan eventueel door middel van hormonen de geslachtsdrift worden getemperd, oftewel een chemische castratie. Dit is een omkeerbare situatie en is eenvoudig ongedaan te maken na het stoppen van de medicatie.
Onderzoek naar gebruik bij PPID bij paarden
Halverwege 2023 is De Groene Os een onderzoek gestart naar de mogelijk toepassingen van monnikspeper bij paarden met klinische verschijnselen (zoals lange vacht, slecht door de verharing komen, energiegebrek) van PPID.
De resultaten zijn positief, lees hier de bevindingen!
Heb je vragen over de toepassingen van monnikspeper? Neem contact met ons op, we helpen je graag op weg.
Wil je monnikspeper voor je dier gebruiken?
Als je vragen hebt, helpen we je graag verder.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
