• Betrouwbaar sinds 1995
  • 100% natuurlijk
  • Gratis levering vanaf €35 binnen NL
  • Deskundig advies
  • Beveiligde betaling
Zoek icon Zoeken
De winkelwagen is leeg
Totaal €0,00
  • Door: Melody Eveleens
  • Leestijd: 5 minuten

Wat zijn adaptogenen en hoe kun je ze gebruiken voor je dier?

De term ‘adaptogeen’ heb je vast al eens voorbij zien komen in onze blogs of in andere informatie over gezondheid. Adaptogenen zijn in de Westerse natuurgeneeskunde vrij nieuw, maar in de Ayurveda (Indiase kruidengeneeskunde) en Traditionele Chinese Geneeswijzen al duizenden jaren bekend. In dit blog gaan we dieper in op wat adaptogenen nu eigenlijk zijn. Wat kunnen ze voor onze dieren kunnen betekenen? We bespreken een aantal soorten en hoe je ze het beste kunt gebruiken.

Wat zijn adaptogenen?

Kort gezegd zijn adaptogenen niet-toxische stoffen die het algehele welzijn bevorderen en het lichaam helpen om zich aan te passen aan stressfactoren.

Adaptogenen zijn kruiden en andere stoffen die helpen om de (hormoon)balans in het lichaam te herstellen. Ze versterken daarmee de fysieke en mentale weerbaarheid. Adaptogenen hebben hun naam te danken aan het Latijnse ‘adaptare’, dat aanpassen betekent. Dat is precies waar deze kruiden ons bij ondersteunen: ze helpen je lichaam aan te passen aan bepaalde stressoren.

Een adaptogeen:

  • helpt bij geestelijke druk en inspanning
  • brengt het lichaam in balans bij innerlijke onrust
  • heeft geen verstorende werking op normale fysiologische functies
adaptogenen bij stress

Zijn onze dieren ook zo overspannen dan?

In Europa en de Verenigde Staten zijn adaptogenen bekend geworden bij gebruik bij mensen. In onze mega drukke maatschappij vol met afleiding is het makkelijk te begrijpen waarom stoffen die helpen om te gaan met al die stress je kunnen helpen.

Maar hoe zit dan met onze dieren?
Hoewel die misschien op het oog een luizenleventje leiden, hebben ook zij te maken met de drukke mensenwereld. Drukke uitlaatgebieden, veel huiskatten bij elkaar en drukte en wisselingen op veel paardenstallen om maar iets te noemen. Voor hun en onze veiligheid bepalen wij veel voor onze dieren, zoals wanneer en wat ze eten, hoe en wanneer ze naar buiten gaan, kortom hoe ze leven. Een (groot) gebrek aan keuzevrijheid geeft ook stress.

En niet op de laatste plaats pikken veel dieren onze stress ook nog eens feilloos op.

Ook lichamelijk stress (zoals van fysieke aandoeningen) zijn net zo goed en vorm van stress waarbij ondersteuning zinnig kan zijn.

Geschiedenis

De term ‘adaptogeen’ is in verband gebracht met het begrip Rasayana in de Ayurveda; een begrip dat te maken heeft met regeneratie.
In de Traditionele Chinese Geneeskunde bestaat het idee van adaptogenen al duizenden jaren onder het begrip ‘superieur tonicum’ die verschillende functies reguleert, het energieniveau verhoogt, en de algehele gezondheid bevordert zonder specifieke ziekten te behandelen.

In 1947 introduceerde de toxicoloog A.V. Lazarev een nieuw concept van ‘adaptogenen’ om verbindingen te beschrijven die de toestand van niet-specifieke afweer bij stress zouden kunnen verhogen. Dit concept is gebaseerd op Hans Selye’s theorie van stress en het algemene adaptatiesyndroom, dat in drie fasen kan worden ingedeeld: alarmfase, weerstandfase en uitputtingsfase.

Aan het einde van de jaren 60 van de twintigste eeuw werd de definitie aangescherpt: adaptogenen zijn onschadelijke middelen, die de niet-specifieke weerstand verhogen tegen fysische, chemische, biologische en psychologische schadelijke factoren (stressoren), en waarbij het normaliserende effect onafhankelijk is van de aard van de pathologische toestand.

In de vroege jaren 60 zijn er in de toenmalige USSR een enorm aantal studies verricht met Siberisch ginseng (Eleutherococcus senticosus), waarna het een van de bekendste adaptogenen is geworden.

Bekende adaptogenen

Er zijn veel planten die bekend staan als ‘adaptogeen’. Deze lijst is dus zeker niet compleet, er valt tenslotte een boek (of 2) over vol te schrijven:

  • Withania somnifera (Ashwaganda)
    Ongetwijfeld een van de meest bekende adaptogene kruiden in Nederland. Als adaptogeen verhoogt Ashwagandha de niet-specifieke weerstand tegen ziekte en lichamelijke en mentale stress. Het is gunstig voor een goede geestelijke balans bij stress en spanning, en werkt ontspannend en rustgevend. Voor dieren wordt het dan ook veel toegepast als ondersteuning bij gedragstherapie. Het ondersteunt de spieren en prestaties, evenals het immuunsysteem. Dit maakt het een veelzijdig middel dat in veel situaties ondersteunend gebruikt kan worden.
    Let op: Ashwaganda niet gebruiken bij hyperthyroïdie (een te snel werkende schildklier).
  • Zoethout (Glycyrrhiza glabra)
    Zoethout kennen we allemaal wel, maar lang niet iedereen weet dat dit ook een adaptogeen is en wel via verschillende werkingsmechanismen. Het remt de enzymen die betrokken zijn bij cortisolaanmaak, dat flink verhoogd kan zijn bij langdurige stress en de bijnieren kan uitputten. Daarnaast stimuleert zoethout het metabolisme en het immuunsysteem. Het heeft antivirale en antimicrobiële eigenschappen en wordt veel toegepast bij maag- en darmproblemen.
    Let op: Zoethout verhoogd de bloeddruk; bij mensen en dieren met een verhoogde bloeddruk en bij drachtig dieren overmatig gebruik (waaronder therapeutische doseringen) vermijden.
  • Schisandra (Schisandra chinensis)
    De Chinese naam voor Schisandra is wu wei zi, dat letterlijk vijf-smaken-vrucht betekent.
    Deze bessen zijn rijk aan voedingsstoffen en worden gebruikt in zowel de Traditionele Chinese Geneeskunde als de traditionele geneeskunde in het Russische Verre Oosten om vermoeidheid tegen te gaan en een fit gevoel te geven. Schisandra wordt gebruikt om het mentale vermogen te stimuleren en voor een scherpere concentratie, verhoogde motivatie en een beter geheugen. Mogelijk komt dit door de aanwezigheid van het stofje ADAPT-232 in schisandra. Dit stofje zou namelijk de aandacht en de snelheid van denken stimuleren. Dit komt bijvoorbeeld ook voor in Siberische ginseng en rhodiola.
  • Vlezige hokjespeul (Astragalus membranaceus)
    Astragalus is een belangrijk kruid in de Traditionele Chinese Geneeskunde, waar het bekend stat als Huang Qi. Het is ook nog eens veelvoorkomend en heeft een brede werking. Astragalus is het meest bekend vanwege de ondersteunende werking op het immuunsysteem. Daarnaast kan het vermoeidheid helpen verminderen en de algehele energie en vitaliteit (fysiek en mentaal) verbeteren.
  • Medicinale paddenstoelen
    De Traditionele Chinese Geneeskunde ziet paddenstoelen als ‘spirit medicine’ omdat ze de shen/spirit kunnen voeden. Zo staat shiitake in de Chinese geneeskunde bekend om het kunnen aanvullen van qi (vrij uitgelegd: levensenergie) en het ondersteunen van de milt en maag. Medicinale paddenstoelen, zoals shiitake, reishi, cordyceps en chaga staan momenteel volop in de belangstelling en niet zonder reden! De rijkdom aan voedingsstoffen maken paddenstoelen een waardevolle toevoeging, en de meeste dieren eten het gedroogde poeder ook graag. Bijna alle medicinale paddenstoelen (zoals de hierboven genoemde), hebben een positieve invloed op het immuunsysteem (dat een steuntje in de rug vaak goed kan gebruiken in tijden van stress) en kunnen de hersenfunctie ondersteunen.
    Naar het stofje lentinan uit shiitake (een bèta glucaan) is veel onderzoek gedaan. Hieruit blijkt dat het een positief effect heeft op het immuunsysteem en een prebiotisch effect heeft op de darmflora (dat van groot belang is voor een gezond immuunsysteem).

Gebruik van adaptogenen

Zoals uit het artikel wel mag blijken, kunnen adaptogenen goed werk verrichten in tijden van stress. Bijvoorbeeld als onderdeel van een behandelplan bij dieren die te veel last hebben van spanning en daarop reageren met gedragsproblemen.
Maar ook chronische ziektebeelden vormen bron van stress. Adaptogenen kunnen ook gebruikt worden bij artrose en andere ziektebeelden om de algehele energielevels te helpen, zoals bij hartaandoeningen, Cushings/PPID (beschermend tegen de verhoogde cortisol).

Vraag advies om veilig adaptogenen toe te passen!

Adaptogenen kunnen als enkel kruid (simplex) of in een receptuur (complex) worden gegeven als onderdeel van een behandelplan (samen met andere middelen, mogelijke voedingsaanpassingen, stressmanagement, beweging, etc.)
Bij De Groene Os werken we met beide: we hebben in veel van onze recepturen adaptogenen verwerkt, maar adviseren ook vaak eentje apart te geven.

Gebruik adaptogenen voor het beste resultaat regelmatig en voor een langere periode.

Dit is een groot verschil met klassieke kalmerende/sedatieve kruiden, die je beter niet langdurig aan je dier kunt geven, je kunt dan namelijk belangrijke symptomen missen.

 

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.

Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.

Stel je vraag!

Wil je een reactie delen of heb je een vraag?

Deel gerust je reactie of stel je vraag via het formulier. Wij staan altijd klaar om te helpen. En mocht je liever een consult willen aanvragen, dan kun je dat natuurlijk ook doen via het formulier. Wij helpen je graag verder!

 

Ga naar het Groene Kennisconsult

Ook leuk om te lezen

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

één keer per maand ons nieuws en aanbiedingen in je mailbox!

Nieuwsbrief