Prednison en aanverwante middelen worden veel gebruikt bij dieren. En vaak werken ze als een trein! Helaas kleven daar ook vaak terechte zorgen aan over bijwerkingen. In dit artikel wil ik het hebben over de werking en bijwerkingen van prednison. Ook benoem ik een aantal mogelijkheden als er, om wat voor reden dan ook, gezocht moet worden naar een alternatief.
Wat is prednison?
Prednison is een merknaam van een medicijn, waar in de praktijk vaak ook wel andere middelen mee bedoeld worden zoals Dexamethason, Prednisolon, Methylprednisolon en Cortison. Dit zijn allemaal synthetische corticosteroïden. Het lichaam zelf maakt in de bijnierschors cortisol, de kunstmatige vorm als medicijn is net een beetje anders.
Als we het in dit blog hebben over prednison, dan bedoelen we ook de andere medicijnen die onder de corticosteroïden vallen. Corticosteroïden zijn de synthetisch nagemaakte medicijnen. Cortisol is het lichaamseigen hormoon dat in de bijnierschors wordt aangemaakt.
Wat doen corticosteroïden in het lichaam?
In de bijnieren vinden allerlei hormoonprocessen plaats en in de bijnierschors maakt cortisol aan. Dit hormoon is het meest bekend vanwege het remmen van ontstekingen, en het verhogen van het bloedsuikergehalte en de energie na het wakker worden. Cortisol speelt een rol in de energie en bij het vrijmaken en opslaan van mineralen en zouten. De kunstmatige varianten van cortisol, de corticosteroïden, remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties.
Waar wordt het voor gebruikt?
Prednison en vergelijkbare middelen worden zowel bij mensen als dieren gebruikt. Bij honden, katten en paarden wordt het vooral toegepast bij allerlei allergieën, gewrichtsontstekingen, bronchitis en overgevoelige darmen (IBD).
Het kan gegeven worden om het immuunsysteem te onderdrukken waardoor het ook vaak bij allerlei auto-immuunaandoeningen ingezet wordt.
Ook kan het in uitwendige middelen zitten, bijvoorbeeld in oorzalf of hormonale huidzalf.
Het heeft dus een zeer brede en regelmatig onmisbare toepassing. Toch zijn er ook kanttekeningen te plaatsen.
Ongewenste effecten
Zoals zoveel stoffen hebben corticosteroïden naast een gewenste werking ook ongewenste bijwerkingen. Sommige daarvan zijn meteen merkbaar:
- meer drinken en meer plassen
- heel erge honger (vraatzucht)
- hijgen
- gedragsveranderingen
Andere bijwerkingen zijn pas na langere tijd zichtbaar:
- huidproblemen: slechte vacht, kaalheid, dunne huid, pigmentveranderingen
- diabetes mellitus type 2 (suikerziekte)
- verhoogde gevoeligheid voor infecties (door verminderde weerstand)
- verminderde energie
- afname van spiermassa, spierzwakte
- bij vrouwelijke dieren: verstoring van de hormooncyclus
- ziekte van Cushing (PPID), hangbuik als symptoom hiervan
Daarnaast is het echt af te raden om in één keer te stoppen met prednison en aanverwante middelen. Er is dan namelijk kans op hevige verschijnselen, zoals hoofdpijn, spierpijn, trillen, duizeligheid, hartkloppingen, diarree, misselijkheid, zwakte en een lamlendig gevoel. Deze verschijnselen ontstaan doordat de eigen bijnierschors tijdens het gebruik minder hormonen is gaan aanmaken. Het beste is om met hulp van de dierenarts en bijvoorbeeld een natuurgeneeskundige rustig af te bouwen.
De effecten en de bijwerkingen geven wel aan dat dit een krachtige groep medicijnen is. De bijwerkingen kunnen echt zo vervelend zijn dat dit reden genoeg is om ermee te willen stoppen. De mate waarin bijwerkingen optreden hangt erg af van de dosering, frequentie en duur van de behandeling. Eigenlijk heel logisch: hoe hoger gedoseerd, hoe vaker gegeven en hoe langer achter elkaar, des te groter de kans op (ernstige) bijwerkingen.
“De dierenarts geeft alleen maar prednison”
Deze zin horen we helaas regelmatig, vooral bij jeukklachten, en geeft naar mijn mening meerdere onderliggende problemen aan. Prednison en andere corticosteroïden zijn namelijk een efficiënt antwoord als er nu direct iets aan een klacht gedaan moet worden. En dat is vaak het geval bij jeuk (of pijn). Daarnaast is het qua reguliere medicatie soms de enige oplossing voor een klacht, bijvoorbeeld bij auto-immuunaandoeningen. Het is dus niet heel vreemd dat het vaak wordt voorgeschreven in een drukke dierenartsenpraktijk.
Op zoek naar de oorzaak
Prednison is dus zeker waardevol als er direct verlichting moet komen bij een klacht. Als je andere mogelijkheden wilt dan alleen corticosteroïden, is het belangrijk te onderzoeken waar de klachten vandaan komen.
Op zoek naar de oorzaak, het klinkt zo simpel, maar het vraagt best een investering van tijd en daarmee ook van geld. Het gaat namelijk verder dan een standaard consult bij de dierenarts. Bijvoorbeeld in het geval van een allergie die zich uit in huidklachten moet er uitgezocht worden waar de hond dan precies allergisch op reageert. Als het iets specifieks is, zoals een bepaald eiwit in de voeding, kan dat relatief eenvoudig vermeden worden. Maar het kan ook zijn dat het om meerdere allergenen gaat of stoffen die simpelweg niet 100% te voorkomen zijn zoals stuifmeel of huisstofmijt. Dan zal er dus een groter plan de campagne moeten komen.
Ik denk oprecht dat hier een fantastische kans ligt voor holistische en natuurlijke geneeswijzen in combinatie met de (reguliere) dierenarts. Een natuurgeneeskundig therapeut of holistisch werkende dierenarts neemt een uitgebreide anamnese af waarbij als geheel wordt gekeken naar het dier en de leefomstandigheden. En juist dat totaalplaatje is vaak nodig om het dier zo te ondersteunen dat prednison niet of minder nodig is.
Kruiden en andere ondersteuning
Ieder dier en iedere situatie is anders. We helpen je daarom graag persoonlijk verder. Ook ons Groene Kennisconsult is hier uitstekend geschikt voor.
Natuurlijke middelen kunnen het lichaam in zijn geheel ondersteunen en doen juist zulk mooi werk omdat ze nooit het lichaam dusdanig uit balans brengen als dat synthetische corticosteroïden dat doen. De andere kant daarvan is dat er dus ook geen wonderpil is die plotsklaps alle jeuk/pijn of wat dan ook van het ene op het andere moment oplost. Daarvoor is een goede diagnose en holistisch behandelplan nodig en vaak ook wat tijd. Toch wil ik in dit kader een kruid benoemen dat zeker tot de mogelijkheden behoort: de zwarte bes (Ribes nigrum)
Gemmotherapie
Wij werken in een van onze producten op een bijzondere wijze met Ribes nigrum, namelijk met gemmotherapie. Dit is een vorm van kruidengeneeskunde waarbij je gebruik maakt van specifieke plantendelen: de jonge, embryonale plantenweefsels zoals knoppen, scheuten en soms zaden en katjes. Dit materiaal wordt dan ook in een specifieke tijd van het jaar geoogst. Het bijzondere hieraan is dat deze plantendelen rond deze specifieke tijden rijk zijn aan bepaalde planthormonen en enzymen omdat ze zich in een stadium van snelle groei bevinden.
Gemmotherapie is relatief nieuw, in de jaren 50 van de vorige eeuw kwam het op in België en Frankrijk. Door de gebruikte planten en plantendelen hebben de meeste gemmo-preparaten een stimulerend effect op de normale orgaanfunctie: ze zijn bijzonder geschikt om onderdeel uit te maken van een reinigingskuur.
Juist in de knoppen van Ribes nigrum zit enorm veel kracht en hebben daardoor een bijzondere werking. Ze stimuleren de bijnierschors tot het afgeven van lichaamseigen cortisonen. Dit kan helpen om op een milde wijze ontstekingen te reguleren en de huid en het bewegingsapparaat te ondersteunen.
Heb je vragen over dit artikel?
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
