Blaasontstekingen en stress bij katten

Sommige katten zijn erg gevoelig voor blaasontstekingen. Als katten eenmaal een blaasontsteking hebben gehad, blijven ze een tijd extra vatbaar voor een terugkerende infectie.

Een van de redenen waarom katten gevoelig zijn voor ontstekingen aan de blaas is dat katten van nature geneigd zijn om heel weinig water te drinken en daardoor niet veel plassen. Hierdoor krijgen bacteriën die via de plasbuis de blaas binnendringen veel meer kans zich te vermeerderen. Daarnaast wijken de leefomstandigheden van de meeste katten flink af van wat optimaal voor ze is. Denk hierbij aan verkeerde voeding en aan omgevingsfactoren die stress kunnen opleveren, zoals het territorium delen met veel verschillende katten of het niet naar buiten kunnen. Deze stress is voor de kat heel vervelend en kan allerlei verschillende klachten geven, waaronder onzindelijkheid en blaasontstekingen.

Blaasontsteking

Een blaasontsteking bij een kat kan verschillende oorzaken hebben en elke oorzaak vraagt een eigen aanpak. Er zijn blaasontstekingen die ontstaan door blaasgruis/stenen, verkeerde voeding of door poliepen of andere afwijkingen in de blaas. Stress is ook een zeer belangrijke oorzaak. Hoe dat precies in z’n werk gaat, weten we niet. Wel is steeds meer kennis over alle verschillende factoren die hier een rol in spelen.

De symptomen

De klachten die het eerst in het oog springen bij een kat met een blaasontsteking zijn:

moeite met of pijn bij het urineren
vaker (kleine beetjes) plassen
bloed in de urine
plassen buiten de kattenbak
overmatig poetsgedrag, met name rond het perineum

Als je kat deze klachten vertoont zonder dat daar een onderliggende medische oorzaak voor wordt gevonden, spreek je van Feline (kat) Idiopathische (we weten het niet) Cystitis (blaasontsteking), oftewel FIC.

Diagnose en oorzaak

De diagnose FIC wordt gesteld door andere oorzaken uit te sluiten. Dat kan bijvoorbeeld door de urine te onderzoeken op bacteriën en een echo of röntgenfoto van de blaas te maken.

Bij katten met FIC zien we vaak de volgende verschijnselen :

De slijmlaag van blaaswand is aangetast waardoor de blaaswand kan gaan ontsteken.
Ontstoken zenuwcellen in de blaaswand geven neurotransmitters af die de klachten kunnen verergeren.
Stress vormt een belangrijke oorzaak bij FIC. Een periode van stress of een stressvolle gebeurtenis zoals een verhuizing of dierenartsbezoek kan een aanval van FIC doen uitlokken.
Naast het feit dat katten met FIC stress ervaren, is ook aangetoond dat deze katten anders op stress reageren. Bij gezonde dieren zorgt stress voor het vrijkomen van verschillende hormonen uit de bijnieren: adrenaline, noradrenaline en cortisol. Bij FIC zijn de waardes van adrenaline en noradrenaline ook verhoogd, maar die van cortisol is juist lager.
Hierdoor kan er minder goed met stress worden omgegaan. Daar waar adrenaline en noradrenaline zorgen voor de lichamelijke reacties bij een acute stresssituatie, zorgt cortisol er namelijk voor dat het dier kan omgaan met langdurigere stress.

Bij katten met FIC kunnen de klachten ook zomaar weer verdwijnen, maar ze blijven extra gevoelig voor deze ziekte. Voorkomen is ook hier dus heel belangrijk. Ondanks het feit dat de klachten opeens kunnen verdwijnen, is het toch belangrijk om in te grijpen omdat de klachten heel vervelend en ondermijnend voor de gezondheid van je kat zijn. Zowel bij het voorkomen van een aanval als bij het ingrijpen, kunnen onderstaande maatregelen en middelen helpen.

Stress behandelen

Het is van essentieel belang om de oorzaak van de stress te achterhalen en die weg te nemen. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat je een kat die binnen moet blijven (bijvoorbeeld omdat het buiten i.v.m. het verkeer te onveilig is) in huis meer uitdaging gaat geven. Dat kan door meer met je kat te spelen en bijvoorbeeld plekken met hoogteverschillen aan te bieden door plankjes op te hangen of een grote krab- en klimpaal neer te zetten.

Katten kunnen ook erg veel stress hebben van elkaar. Zorg dat katten binnen hetzelfde huishouden elkaar kunnen ontlopen als ze dat willen. Ook hier helpen hoogteverschillen. Soms is het toch beter om te zorgen dat een kat met FIC een eigen huisje krijgt zonder andere katten.

Katten kunnen ook territoriumstress ervaren van katten buiten het eigen huishouden. Dit zijn dan bijvoorbeeld buitenkatten die ze kunnen zien en ruiken. Als dit het geval is, probeer er dan voor te zorgen dat deze katten niet direct bij je huis en in je tuin kunnen komen.

Voedingssupplementen kunnen helpen om gevoelens van stress en nervositeit te verminderen. Een voorbeeld hiervan is het kruid Ashwaganda. Let op: dit middel pakt dus niet de blaasontsteking zelf aan, maar kan samen met de juiste maatregelen helpen om je kat minder stressgevoelig te maken.

Eten en drinken

Vanzelfsprekend is een dieet dat is afgestemd op de rasechte vleeseter die je kat van nature is, de beste keuze. Daarnaast kan er ook een hoop winst behaald worden door ervoor te zorgen dat je kat meer gaat drinken. Naast de juiste keuze voor een drinkbakje (breed model) en de plaatsing daarvan (niet bij etensbak en kattenbak), kan het vochtgehalte van het voer ook verhoogd worden door meer natvoer te geven en minder droogvoer en een hoeveelheid water door het voer te mengen.

Plassen aantrekkelijk maken

Als dieren (dit geldt ook voor mensen) hun plas lang ophouden, wordt de urine meer geconcentreerd en door het niet legen van de blaas kunnen bacteriën zich vermenigvuldigen. Daarom is het belangrijk dat het plassen, oftewel het naar de kattenbak gaan, zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt wordt. Maatregelen die hierbij kunnen helpen zijn:

Zorg voor 1 kattenbak per kat + 1 kattenbak extra.
Experimenteer met verschillende soorten kattenbakvulling om er eentje te kunnen kiezen die je kat prettig vindt.
Verwijder dagelijks de drolletjes (en bij klontvormende kattengrid ook de plas) en ververs 1x per week de hele inhoud. Maak de kattenbak dan schoon met warm water en een neutrale zeep.
Zorg voor ruime bakken zonder deksel.
De kattenbakken moeten op rustige plaatsen (niet in looproutes) staan en weg van eten en drinken.

Kruiden

Er zijn veel kruiden die kunnen helpen de weerstand in de blaas op peil te houden. Zij ondersteunen een normale vochthuishouding en dragen zo hun steentje bij aan het terugdringen van de klachten die worden veroorzaakt door een blaasontsteking.
Een goed kruidencomplex bevat bijvoorbeeld de volgende kruiden:

Orthosiphon stamineus (ook bekend onder de namen koemis koetjing, Javaanse nierthee en kattensnor): wordt in Zuidoost-Azië al eeuwenlang gebruikt bij allerlei klachten aan de urinewegen, vandaar de naam Javaanse nierthee. Onderzoeken hebben aangetoond dat dit kruid ontstekingswerend is en de uitscheiding van urinezuren en niergruis stimuleert.
Arctostaphylos uva ursi (beredruif): wordt traditioneel door de Noord-Amerikaanse indianen gebruikt bij ontstekingen van de urinewegen. Beredruif werkt als een desinfectans voor de urinewegen. Daarnaast werkt het ook verzachtend door looistoffen, ursolzuur, hyperoside en arbutine.
Phellodendron amurense (kurkboom): bevat net als Hydrastis canadensis (Canadese geelwortel) veel berberine, een ontstekingsremmende stof. Van oudsher wordt dit kruid gebruikt bij verscheidene soorten ontstekingen.

Naast een goede kruidentinctuur kan ook het vetzuur GLA worden ingezet om de blaaswand te helpen herstellen. Dit zit in de teunisbloem. Wil je graag een persoonlijk advies voor je kat(ten) ontvangen? Stuur ons een mail of bel ons!

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.