Droes is een vervelende infectieziekte aan de luchtwegen van paarden. Deze infectie kan gevaarlijk zijn en is zeer besmettelijk. Gek genoeg bestaat er geen meldingsplicht voor droes. Reden genoeg om zelf voldoende kennis te hebben over deze veelvoorkomende ziekte en je verantwoordelijkheid te nemen om besmetting te voorkomen.
1. Wat is droes?
Droes wordt veroorzaakt door de bacterie Streptococcus equi. Dit hardnekkige beestje veroorzaakt een infectie aan de voorste luchtwegen en lymfeknopen in de keel van het paard. Hierdoor ontstaat het kenmerkende abces, wat voor veel ongemak zorgt.
Droes komt veel voor en is zeer besmettelijk. Bijna alle paarden maken wel een keer in hun leven een infectie door. In de meeste gevallen zijn jonge paarden de pineut, maar ook oudere dieren kunnen de ziekte krijgen. Als paarden de ziekte hebben gehad, zijn ze korte tijd immuun. Op latere leeftijd kunnen ze het echter opnieuw krijgen.
Wat deze bacterie zo vervelend maakt, is dat het in de omgeving wekenlang kan overleven en zo meer paarden kan besmetten. Het overleeft in de stal, in de weide, op borstels en in dekens, en kan via mensen overdraagbaar zijn. Mensen kunnen de ziekte zelf niet krijgen.
Niet alle paarden die de bacterie bij zich dragen worden ook ziek. Deze paarden zonder symptomen worden dragers genoemd. Bij hardnekkige infecties op een stal is het belangrijk erachter te komen welke dieren dit zijn, de dierenarts kan hierbij helpen.
2. Hoe herken je droes?
De symptomen zijn in het beginstadium van droes niet altijd even duidelijk.
De belangrijkste verschijnselen zijn:
- dikke lymfeknopen bij de luchtzakken in de keel (hier kan later een abces ontstaan)
- Koorts
- sloom, niet willen eten
- neusuitvloeiing
Zeker als er in het begin alleen neusuitvloeiing is, kan het gemakkelijk voor wat anders worden aangezien. Bel daarom de dierenarts voor een goede diagnose als de keel dik wordt en je koorts waarneemt.
3. Wat is het gevaar van droes?
De meeste paarden maken een keer droes door en herstellen hier goed van. Toch is droes niet zo onschadelijk als het lijkt. De andere lymfeknopen in het lichaam kunnen ook ontstoken raken en er kan een longontsteking bijkomen. De droesbacterie kan in ernstige gevallen in de bloedbaan terecht komen. Dit wordt verslagen droes genoemd en is in veel gevallen dodelijk.
Bel daarom de dierenarts bij het vermoeden van droes. Het kenmerkende abces in de lymfeknopen bij de keel van het paard zorgt voor een groot deel van de klachten: het paard heeft pijn door het abces, voelt zich ellendig door de koorts en heeft minder eetlust. Als het abces eenmaal opengebarsten is, zie je de dieren vaak vlot opknappen. Het is wel zo dat juist bij het openbarsten enorme hoeveelheden bacteriën vrijkomen en dat juist dan het besmettingsgevaar groot is. Apart houden van de andere dieren blijft dus belangrijk, ook als het paard al aan het opknappen is.
4. Hoe kan droes behandeld worden?
Als de dierenarts is geweest voor een diagnose, is vooral stalhygiëne erg belangrijk.
Om een droesinfectie onder controle te krijgen, zul je de juiste maatregelen moeten nemen:
- De stal moet dicht voor paarden van buitenaf en paarden van stal mogen niet van het terrein af. Omdat de droesbacterie lang kan overleven in de omgeving moet dit tot 6 weken na herstel worden volgehouden.
- Voor droes is helaas nog geen meldingsplicht, maar er is wel een landelijk meldpunt.
- Zieke dieren én de geïdentificeerde dragers moeten geïsoleerd worden om te voorkomen dat gezonde dieren besmet worden.
- Onthoud dat mensen geen droes kunnen krijgen, maar het wél kunnen overbrengen. Denk er dus aan goed je handen te wassen als je een ander paard hebt geaaid. En als je echt op een andere stal moet zijn, reinig je schoenen en vervang je kleren.
- De Gezondheidsdienst Dieren heeft een overzichtelijk protocol voor de aanpak van droes, je kunt dat hier vinden.
Medicijnen en kruiden
Er is niet één oplossing tegen droes. In een vroeg stadium kan de dierenarts antibiotica voorschrijven. Later heeft dit vaak een averechts effect omdat het de rijping van het abces vertraagt. Verder worden soms pijnstillers en ontstekingsremmers gebruikt.
Kruiden kunnen ook uitkomst bieden. Je kunt het immuunsysteem stimuleren en ontstekingen tegengegaan met kruiden als Echinacea purpurea (rode zonnehoed), Hydrastis canadensis (Canadese geelwortel) en Uncaria tomentosa (kattenklauw).
Om het paard te helpen herstellen zijn een multivitamine en probiotica aan te raden om de weerstand weer op peil te krijgen.
Omdat ieder dier weer anders is en omdat we op deze plaats geen middelen mogen noemen, adviseren we je graag persoonlijk.
Uitwendig is groene leem perfect om op het abces te smeren. Door de trekkende werking bevordert dit de rijping. Als het abces eenmaal is opengebroken, is het aan te raden om de lege holte te spoelen met een jodiumoplossing.
Als het paard erg benauwd is, kun je ook gaan stomen. Zet een emmer warm water met twee handen vol stoomkruiden in een hoek van de stal waar het paard er makkelijk boven kan hangen. Het is wel belangrijk dat het paard een eigen keus heeft, dwing hem dus niet boven de emmer, maar laat hem zelf kiezen.
Stomen kan ondersteunen als een paard zich zo rot voelt dat de eetlust afneemt en hij minder wil drinken. Als je dit waarneemt is het ook weer tijd om de dierenarts te bellen, het paard moet absoluut blijven eten en drinken.
5. Wat kun je doen om droes te voorkomen?
Het liefst voorkom je natuurlijk een droesbesmetting. Ook hier is goede hygiëne heel belangrijk. Zorg dat je bekend bent met het droesprotocol, ook als jouw stal er nog nooit mee te maken heeft gehad.
Wees voorzichtig met contacten met vreemde paarden, vooral via neus-aan-neuscontact kan droes gemakkelijk worden overgebracht.
Zorg altijd voor eigen spullen voor je paard (dekens, borstels), zeker als je wedstrijden rijdt is dit belangrijk. Denk hierbij ook aan je eigen emmers voor voer en water.
Er bestaat een vaccinatie tegen droes. De meeste vaccins zijn tegen een virus, maar dit vaccin werkt op een eiwit in de bacterie. Een vaccin van enkele jaren terug gaf erg veel bijwerkingen en was niet goed werkzaam. Het lijkt erop dat het nieuwe vaccin beter is, maar er zijn nog steeds problemen: het is kort werkzaam, biedt geen volledige bescherming en er worden nog steeds bijwerkingen gemeld. Toch kan het voor hoog-risico-stallen een optie zijn om gezonde paarden te laten inenten. Het risico op bijwerkingen neemt namelijk toe als een dier niet fit is.
Bij alle infectieziekte is een goede weerstand natuurlijk superbelangrijk! Goede voeding, beweging en sociale contacten zijn hierbij de heilige drie-eenheid. Kruiden en voedingssupplementen kunnen ook helpen, we adviseren je graag!
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
