Van de gemberplant (Zingiber officinalis) gebruiken we de wortelstok. Met meer dan 100 bioactieve inhoudsstoffen is het niet zo gek dat gember zo veel verschillende toepassingen heeft! In dit artikel gaan we dieper in wat deze plant allemaal kan.
Een van de meest gebruikte specerijen ter wereld
In China en India gebruiken ze al 5000 jaar gember tegen allerlei verschillende aandoeningen en natuurlijk ook als specerij. In onze westerse samenleving staan deze twee elementen los van elkaar. In de Ayurvedische keuken (afkomstig uit India) wordt voeding gebruikt als medicijn en op die manier worden specerijen verwerkt in specifieke gerechten voor verschillende type mensen.
In grote delen van Azië wordt gember geteeld, maar typisch genoeg is de exacte herkomst van de plant niet bekend; het kruid komt niet meer in het wild voor.
Inhoudsstoffen en werking
Gember bevat verschillende inhoudsstoffen waarvan je waarschijnlijk een aantal herkent als prikkelend en ontstekingsremmend. Gingerol, shogaol, gingerdiol, gingerdion, bètacaroteen, capsaïcine, koffiezuur en curcumine zijn in belangrijke hoeveelheden in gember aanwezig.
Gember bevat ook veel kalium, wat het verlagende effect op de bloeddruk verklaard.
Gember werkt als remmer van cyclooxygenase (COX) en lipoxigenase, wat resulteert in een remming van de aanmaak van leukotriënen (stoffen die weefselontsteking veroorzaken) en prostaglandines. Prostaglandines hebben veel fysiologische functies waaronder het opwekken van een pijnreactie en een ontstekingsreactie.
De enzymen COX-1 en COX-2 hebben een rol bij de vorming van prostaglandine. COX-1 hoort bij ‘normale, gezonde’ processen en COX-2 bij pijn, koorts en ontstekingen. Gember werkt in op COX-2. Daarom wordt gember gebruikt als een ontstekingsremmend middel, werkend via remming van de prostaglandinesynthese.
Het gebruik van gember staat ook in de belangstelling bij het gebruik van diabetes. De werkingsmechanismen die hieraan ten grondslag liggen hebben te maken met verbetering van de afgifte en werking van insuline en een verbeterde insulinegevoeligheid.
Gebruik van gember bij dieren
Gember is het meest bekend als kruid voor de spijsvertering en dan met name voor de verzachtende werking op de maag. Er is veel onderzoek gedaan naar het gebruik van gember om misselijkheid tegen te gaan, bijvoorbeeld als gevolg van een virusinfectie, bij zwangerschap of medicatie.
Maar er is meer:
- Gember kun je inzetten bij diabetes type 2 (insulineresistentie en metabool syndroom) om de bloedsuikerspiegel te verlagen. Daarnaast kan het ondersteunend werken bij afvallen en kan het de bloeddruk helpen verlagen.
- Het kruid werkt tevens als sterke antioxidant en wordt mogelijk hierom ook gebruikt tegen ontstekingen, bijvoorbeeld bij IBS (prikkelbare darmsyndroom), maar ook bij ontstekingen in de gewrichten. Het werkt pijnverlagend.
- De maagversterkende eigenschappen kun je ook gebruiken bij reisziekte, bijvoorbeeld voor honden die misselijk worden in de auto. Het vormt dan een goede combinatie met pepermunt.
Gember wordt ook specifiek genoemd bij maagklachten bij atleten als gevolg van het vele trainen. Denk hierbij ook aan sportpaarden waarvan een groot deel maagzweren heeft. - Gember kan ook een rol spelen bij het herstel na een grote inspanning: het helpt het herstel van spieren en vermindert spier- en gewrichtspijn.
Het mooie van dit alles is dat gember ook nog eens een heel veilig kruid is. Ook in hoge doseringen ontstaan zelden problemen. In enkele gevallen kan er in eerste instantie maagirritatie optreden als de doses te hoog is. In dat geval verlaag je de dosering wat.
Gember brengt daarnaast balans in veel kruidenreceptuur. Het kan, vanuit de visie van de Traditionele Chinese Geneeskunde, een verwarmend element zijn als een kruidenmix te ‘koel’ is. Je vindt gember dan ook terug in meerdere van onze recepturen.
Wil je gember voor je dier gebruiken? We helpen je graag verder!
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
