Chronisch Progressief Lymfoedeem (CPL) . Mok is eigenlijk een verzamelnaam voor aandoeningen aan de benen van paarden, terwijl CPL een serieuze chronische en vaak erger wordende aandoening is waar regelmatig paarden voor worden ingeslapen.
CPL bij trekpaarden
CPL komt veel voor bij trekpaarden en koudbloeden. Vooral bij het Belgisch trekpaard is de aandoening berucht, maar ook bij Shires, Clydesdales en Tinkers komt het voor.
Naast het feit dat bepaalde type paarden er gevoelig voor zijn, is het ook erfelijk waardoor het in bepaalde bloedlijnen vaker voorkomt. Het is echt een hele nare ziekte. Zodra duidelijk is dat paarden het hebben, zou er absoluut niet meer mee gefokt moeten worden. Het vervelende is dat het jaren kan duren (of niet) voordat de klachten aan het licht komen.
Problemen met de lymfe
CPL begint vaak met verschijnselen die lijken op mok: kloven, korsten, dikke benen en andere opvallendheden in en rond de kootholte van het paard. Alleen CPL wordt steeds erger en kan zich uitbreiden.
De diergeneeskunde heeft nog geen goed antwoord op CPL, het is helaas nog steeds ongeneselijk. Als blijkt dat je paard het heeft, schrik je je natuurlijk rot! Gelukkig is CPL wel goed te managen.
Wat doet lymfe?
Lymfe is een kleurloze vloeistof die door zijn eigen vatenstelsel en klieren stroomt. Het bestaat uit weefselvocht met wat witte bloedcellen. Lymfe zorgt voor de afvoer van vocht en afvalstoffen en is belangrijk voor een goed werkend immuunsysteem.
Als door CPL de benen dik worden doordat het vocht (lymfe) zich ophoopt door de verminderde lymfefunctie, heeft dat dus gevolgen, voor de afvoer van vocht en afvalstoffen én voor het functioneren van het immuunsysteem. Hierdoor worden de benen veel vatbaarder voor wondjes en infecties. Deze zo goed mogelijk buiten de deur houden is dan ook belangrijk.
CPL onder controle
Om het verloop van CPL zo langzaam mogelijk te laten gaan, is een brede aanpak nodig:
- 24/7 (en meer) beweging
Op stal staan is echt funest voor paarden met CPL. Ze moeten altijd vrije beweging kunnen hebben, plus daarbovenop nog extra beweging zoals grondwerk, rijden, wandelen of voor de wagen. Het meest ideaal is een situatie waar de paarden worden gestimuleerd rond te lopen, zoals bij een goed ontworpen Paddock Paradise. Op een paddock of weiland waar hooi maar op één plek wordt aangeboden, bewegen paarden vaak alsnog zo min mogelijk. - Manuele Lymfe Drainage
Deze vorm van massage kan helpen om het lymfevatenstelsel te activeren. Hierdoor kan dat weer beter gaan functioneren, vocht wordt afgevoerd en de klachten worden minder. Lees er hier meer over. Om een goed effect te hebben, moet dit worden uitgevoerd door een kundig persoon. Als ‘onderhoud’ kun je wel zelf aan lymfe poetsen. - Sobere voeding
Te rijke voeding en dan vooral te veel suikers en snelle koolhydraten zijn desastreus bij CPL. Het bevordert ontstekingen door de extra afvalstoffen. Sowieso moet je koudbloeden over het algemeen sober voeren, maar dat geldt voor paarden met CPL dus nog meer. Denk hierbij aan onbeperkt goede kwaliteit ruwvoer met eventueel een kleine hoeveelheid krachtvoer (zonder melasse of andere vormen van suiker). Als je paard de wei opgaat, moet je het fructaan goed in de gaten houden en eventueel de grasinname beperken. - Uitwendige verzorging
Bekende symptomen van CPL zijn de verdikkingen en wondjes en kloven aan de onderbenen. Een goede uitwendige verzorging is belangrijk om dit zo goed mogelijk onder controle te houden. Daarnaast zijn paarden met CPL ook gevoelig voor mijten en kunnen wonden aan de benen in het vliegenseizoen zelfs met maden geïnfecteerd raken!
Scheren of niet scheren?
Hoewel de sokken van koudbloeden oorspronkelijk als functie hadden om de benen tegen vocht en weersinvloeden van buitenaf te beschermen, zijn ze vaak zo overvloedig dat de huid juist vochtig en broeierig kan worden als de sokken net niet goed verzorgd wordt. Vaak moet je de sokken dan toch knippen of scheren om de huid goed te kunnen verzorgen.
Je kunt de huid af en toe wassen om de wonden schoon te houden, bijvoorbeeld met Leisteen Shampoo van Animal-Nature. Paarden met CPL zijn gevoeliger voor koude, gebruik dus bij voorkeur lauw water en ga daarna wandelen zodat de doorstroming van de lymfe weer op gang komt. Na het wassen moet je de benen wel goed drogen, maar wel voorzichtig. Sowieso geldt het advies de benen zo goed mogelijk droog te houden. Denk hierbij aan (drainage van) de ondergrond van je paddock. Uitwendig kun je Groene Leem Kruidenpasta gebruiken om de huid te helpen herstellen. Om vliegen van de benen af te houden (en een infectie met maden te voorkomen), kun je een mengsel van zwavelbloem (in de winkel van Drogisterij Van der Pigge te koop) met olie of uierzalf gebruiken met daaroverheen een panty zonder voet. - Supplementen en kruiden
Extra supplementen kunnen helpen het immuunsysteem te ondersteunen, afvalstoffen en vocht afvoeren en je paard zo gezond mogelijk te houden. Een multivitamine is een heel goed begin naast de sobere voeding, net zoals een regelmatige drainagekuur. Ook extra kruiden voeren die bijvoorbeeld een positief effect hebben op de vochthuishouding kan een welkome ondersteuning zijn.
Op deze plaats kunnen we niet veel uitweiden over onze kennis van kruiden vanwege de Europese Claimsverordening. We kunnen je wel 1 op 1 helpen! Bel of mail voor meer informatie. - Hoefverzorging
Net zoals een slechtere wondgenezing, gaat de hoefkwaliteit bij paarden met CPL ook achteruit. Een goede hoefbekapper is belangrijk. Zet een paard met CPL liever niet op ijzers, dit zorgt voor nog minder doorbloeding doordat ze het hoefmechanisme tegenwerken. - Stress voorkomen
Stress is funest voor het immuunsysteem. Een chronische aandoening is eigenlijk al een grote impact in de vorm van stress voor het lichaam. Nog meer stress door bijvoorbeeld onrust in de kudde of juist eenzaamheid, wedstrijdstress of een vervelende trainingsmethode kan je paard er niet bij gebruiken. Kijk eens kritisch of het nodig is hier iets aan te veranderen.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
