Ieder mens heeft weleens rugpijn. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn, maar welke oorzaak het ook heeft, het is altijd erg vervelend. Bij dieren komen rugklachten ook veelvuldig voor en het lastige is dat het niet altijd wordt herkend. In dit artikel lees je meer over de oorzaken van rugpijn bij honden en katten, hoe je rugpijn kunt herkennen zijn én wat je eraan kunt doen!
(voor paarden klik je hier)
Een klein stukje anatomie
De ruggengraat van zowel honden als katten is opgebouwd uit 7 halswervels, 12-14 borstwervels, 7 lendenwervels, 3 heiligbeenwervels en 2-23 staartwervels. Het precieze aantal wervels kan een beetje verschillen, afhankelijk van het ras. De 5 wervels van het heiligbeen (driehoekig bot onder aan de wervelkolom) zijn met elkaar vergroeid.
De wervels bestaan uit onder andere een doornuitsteeksel en twee zijuitsteeksels. Deze bieden aanhechtingsplaatsen voor banden, pezen en spieren. De wervel biedt ook bescherming aan het ruggenmerg. Het wervelkanaal is een holle opening in de wervel waar doorheen het ruggenmerg loopt.
Bijna iedere wervel, behalve de atlas (eerste wervel van boven) en de draaier (tweede wervel), worden verbonden door tussenwervelschijven. Deze bestaan onder andere uit kraakbeen en geven bewegelijkheid aan de ruggengraat en helpen schokken te dempen.
Het skelet geeft stevigheid aan het lichaam en dat is met de wervelkolom niet anders. Naast deze ondersteunende functie is de wervelkolom ook een aansluitpunt voor spieren en beschermt het een aantal inwendige organen en het ruggenmerg.
Rugproblemen herkennen
Zeker katten zijn meesters in het verbergen van pijn. Let daarom op de volgende symptomen:
- Verminderde activiteit (veel liggen, minder spelen)
- Moeite met springen
- Vachtverzorging verwaarlozen
- Gedragsveranderingen: zich terugtrekken, agressie
- Algemeen gevoel van ‘niet lekker in haar vel zitten’
- Obstipatie
Zoals je ziet zijn dit vage symptomen die bij meerdere aandoeningen kunnen voorkomen. Laat bij twijfel je kat altijd nakijken en zorg dat daarbij ook de rug goed gecontroleerd wordt!
Let bij honden vooral op de lichaamshouding en wees alert op de volgende signalen:
- Kreupel lopen
- Afwijkend liggen of zitten
- Niet willen springen, bepaalde bewegingen niet kunnen maken
- Terugdeinzen, piepen of zelfs bijten bij aanraking
- Asymmetrische belasting en slijtage van nagels en voetkussentjes
- Likgranuloom
Dit is het overmatig likken van de (voor)pootjes waardoor irritatie ontstaat. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals een allergie of stress. Als pijn vanuit de rug uitstraalt en een verdoofd of pijnlijk gevoel geeft, kan de hond ook overmatig gaan likken. - Obstipatie en andere problemen met een te trage stoelgang
Wat is er aan de hand?
Als je vermoedt dat je dier rugpijn heeft, is het natuurlijk ook zaak om uit te zoeken wat er dan precies aan de hand is. Dat kan voor de dierenarts best een klus zijn. Er zijn namelijk nogal wat mogelijkheden en oorzaken:
- Artrose
Artrose kan aan ieder gewricht voorkomen en dus ook aan de gewrichten in de rug. Bij artrose is er enerzijds sprake van afname van het kraakbeen en slijtage van het gewricht, terwijl er anderzijds ook botwoekeringen kunnen ontstaan. - Spondylose
Spondylose is een vorm van artrose waarbij botvorming ontstaat. Deze botwoekeringen kunnen uiteindelijk een brug over de wervels vormen waardoor de rug veel minder bewegelijk wordt. Dit proces kan erg pijnlijk zijn tot aan het moment dat de wervels vergroeid zijn, daarna wordt de pijn meestal zichtbaar minder. - Hernia
Een hernia kan zowel bij honden als katten ontstaan en op verschillende plekken in de ruggengraat voorkomen, zoals in de hals of in de lage rug. Bij een hernia scheurt het stevige bindweefsel van de tussenwervelschijven en drukt de zachtere kern van deze wervelschijf tegen het ruggenmerg aan. Dit geeft ernstige pijnklachten en in ernstige gevallen kunnen er neurologische verschijnselen optreden.
Sommige hondenrassen (zoals de Teckel) zijn gevoelig voor hernia’s. Het kan ook ontstaan door een trauma van buitenaf zoals een verkeersongeluk of een heftige verkeerde beweging. Bij honden kan ook schade ontstaan door verkeerd gebruik van een halsband. Een dier met een hernia moet absolute rust houden en in eerste instantie door een dierenarts behandeld worden. Bij het herstel kunnen natuurlijke middelen een handje helpen. - Trauma
Er kan allerlei schade aan de rug ontstaan door een trauma van buitenaf of door langdurige overbelasting. Een kat kan zijn rug beschadigen door een val van grote hoogte. Ook heftige bijtwonden, schotwonden of verkeersongevallen kunnen grote schade aanrichten. - Tumor
Een goed- of kwaadaardige tumor kan druk geven op verschillende delen van de wervelkolom. De vooruitzichten en het behandelplan kunnen hierbij sterk verschillen. Dit is afhankelijk van de aard van de tumor, de precieze plaats ervan en de leeftijd en gezondheid van het dier.
Dit lijstje is natuurlijk niet compleet. Er zijn nog meer zeldzame en minder zeldzame mogelijkheden, waaronder verschillende erfelijke zenuwaandoeningen.
Halsband of tuigje?
Hij is al even voorbijgekomen: een halsband kan bij de hond flinke klachten aan de halswervels geven. Tegenwoordig zie je steeds meer honden in het park met een tuigje om. Wat is nu het beste om te gebruiken?
Als je je hond aan een lange lijn uitlaat, is een tuigje de veiligste en meest comfortabele keuze. Ook als je hond nog niet heeft geleerd om aan de lijn te lopen zonder te trekken, is een tuig wel zo veilig ter bescherming van de halswervels en de weke delen zoals luchtpijp en strottenhoofd. Vooral jonge honden kunnen nogal plotseling, snelle en onverwachtse bewegingen maken waardoor er grote druk op de lijn komt te staan. Ook dan is een halsband niet fijn.
Een voorwaarde is natuurlijk een fijn passend tuig. Dit kan ook verschillen per hond. Sommige honden wennen nooit aan een tuig. Als honden onderling willen spelen, kan het verstandig zijn om een halsbandje om te doen en het tuig af te doen. Als het tuig ruime lussen heeft, kunnen daar poten in blijven hangen.
Andere oorzaken
Alle artrose-achtige klachten kunnen ook te maken hebben met verkeerde voeding en een trauma. Verkeerde en te weinig beweging kunnen, net als overbelasting, rugproblemen in de hand werken. In onze moderne samenleving zijn veel honden en katten te dik. Dit geeft allerlei problemen, waaronder meer druk op het bewegingsapparaat. Dit kan dus ook rugproblemen in de hand werken. Tot slot speelt ook een erfelijk aanleg bij sommige aandoeningen een rol.
Wat te doen?
Stap 1 bij rugpijn bij honden en katten is een goede diagnose van de dierenarts. Daarna kan een goede manueel therapeut of fysiotherapeut helpen om het dier beter te leren bewegen.
Ook kruiden en voedingsstoffen kunnen helpen om de wervelkolom soepel en de gewrichten gezond te houden. Welke stoffen ingezet moeten worden hangt erg af van wat er precies aan de hand is en wat de oorzaak van de klachten is. Neem contact met ons op voor een persoonlijk advies!
- Glucosamine en chondroïtine zijn misschien wel de meest bekende stoffen voor de gewrichten. Glucosamine en chondroïtine zijn stoffen die van nature in het lichaam aanwezig zijn en bijdragen aan een soepel bewegingsapparaat. Ze leveren onder andere belangrijke bouwstoffen voor het kraakbeen en de gewrichtsvloeistof.
- Magnesium en calcium zijn beide belangrijk voor gezonde botten en gewrichten. In een goed supplement zijn deze twee in balans. Magnesium zorgt daarnaast voor soepele en ontspannen spieren.
- Ribes nigrum wordt in de fytotherapie gebruikt om de immuunfunctie te ondersteunen en kan helpen bij ontstekingen en pijnklachten.
- Vitamine C wordt door het lichaam gebruikt voor de aanmaak van collageen wat zowel stevigheid als bewegelijkheid aan het bewegingsapparaat geeft.
- MSM is een zwavelverbinding die nodig is als bouwsteen voor bindweefsel. Het helpt om kraakbeen gezond te houden.
- Uitwendige ondersteuning
Een uitwendig middel met kruiden en ontspannende stoffen kan verlichting geven en het dier helpen beter te bewegen.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
