Paarden zijn vluchtdieren en angst is voor hen een levensreddende emotie. Door angst of stress ontstaan er in het lichaam diverse reacties die ervoor zorgen dat het dier kan vechten of vluchten. Zo worden de spijsvertering en andere lichaamsfuncties die niet van acuut belang zijn even op ‘pauze’ gezet en systemen die nodig zijn om een flinke sprint te trekken ‘aangezet’. Interessant genoeg maakt het lichaam eigenlijk geen onderscheid in waar de stress vandaan komt, of die nou veroorzaakt wordt door een hongerige leeuw, of door iets wat geen gevaar oplevert, of bijvoorbeeld door sport.
Nerveus zijn is een breed begrip en iedereen kan dit anders ervaren. Wat voor de ene ruiter of amazone een prettig temperament is, is voor de andere onhandelbaar of gevaarlijk. Het is goed om hier eens over na te denken; is het paard daadwerkelijk zo nerveus en heeft het dier er zelf last van of is wellicht de combinatie paard/ruiter niet optimaal? Als dit laatste de uitkomst, dan is het uiteraard van belang om actie te ondernemen omdat op den duur het dier last heeft van een niet-tevreden eigenaar.
Klachten die voor kunnen komen bij nerveuze of angstige paarden zijn schrikkerigheid bij het rijden of in de omgang. Ook kunnen zogenoemde ‘stalondeugden’ ontstaan zoals weven en luchtzuigen. Beide hebben een uitgebreid pakket aan maatregelen en middelen nodig aangezien er bijna altijd wel wat te doen valt aan het management waarop het dier gehouden wordt (beweging, sociaal contact, voer). Voor drukke paarden kan een vetrijk dieet goed zijn. Paarden kunnen van nature goed vetten verteren en deze zijn een uitstekende bron van energie. Er hoeven dan minder (snel verteerbare) koolhydraten gevoerd te worden. Naast plantaardige olie zijn bijvoorbeeld lijnzaad en mais rijk aan vetten.
Er kunnen ook fysieke klachten ontstaan als gevolg van stress. Met name klachten van de slijmvliezen vallen hieronder; luchtwegklachten, spijsverteringsproblemen en huidaandoeningen.
Sport en stress
Mensen hebben verschillende redenen om dieren te houden. Voor een aantal is een vorm van competitie onderdeel hiervan. Voor paarden en honden zijn er verschillende vormen van sport in wedstrijdverband. Bij katten en honden kunnen dat bijvoorbeeld tentoonstellingen zijn.
Het meedoen aan wedstrijden heeft als positief effect dat wij mensen een doel hebben om naar toe te trainen en om te streven naar een steeds betere communicatie met ons dier. Ook voor dieren kan het zinvol zijn; we kennen allemaal de hondenrassen die erg graag werken met de baas. Er kan echter ook een hoop stress bij komen kijken waardoor het plezier voor dier en mens behoorlijk bedorven kan worden.
Dieren reageren heel sterk op ‘hun’ mens, zeker wanneer deze stress vertoont. Een voorbeeld is het paard dat na verloop van tijd al onrustig wordt bij het invlechten omdat het dier weet wat er komen gaat. Het is goed om in het achterhoofd te houden dat de wedstrijd een plek is om te laten zien wat de combinatie samen kan, niet om je dier op te voeden of een standje te geven. Als het op het concours zelf niet goed gaat, is er maar één oplossing en dat is een betere voorbereiding.
Probeer spanning bij je dier af te laten vloeien. Let zelf op je ademhaling. Thuis kan hier goed op geoefend worden. Je kunt je paard bij de schoft ‘kroelen’. Dit heeft een groot ontspannend effect. Hebben jullie allebei veel last van wedstrijdstress, overweeg dan eens om begeleiding van een sportpsycholoog te zoeken.
Het is voor het bezoeken van een wedstrijd meestal noodzakelijk het eigen terrein te verlaten. Dit kan goed van tevoren geoefend worden. Zorg ervoor dat je dier al bekend is met het vervoer en vreemde, drukke omgevingen en dat dit geen extra spanning meer oplevert.
Zeker bij paarden heeft kauwen een groot ontspannend effect en bij honden wil dit ook weleens de spanning laten afvloeien. Geef je paard dus ruim ruwvoer op de trailer én wanneer er lang gewacht moet worden. Neem voor je hond wat lekkers mee.
Er bestaan verschillende middelen met een ontspannende werking, maar een goede opleiding van het dier staat op de eerste plaats.
Huidproblemen door stress
Bij honden en katten komt het zogenoemde likgranuloom voor. Dit wordt ook wel likdermatitis genoemd. Puur fysiek houdt dit in dat door aanhoudend likken, knabbelen en krabben er plaatselijke haaruitval ontstaat en de huid beschadigd raakt. Hierbij kan de huid gaan ontsteken. De symptomen zijn roodheid, pijn en warmte. Meestal betreft het de (voor)poten of liezen. Veel diergedragsdeskundigen zijn het er inmiddels over eens dat dit een psychische oorzaak heeft.
Opvallend is dat als je dier afleiding heeft het vaak het jeuken vergeet en dat het juist erger wordt wanneer je dier zich verveelt. Het is meestal een duidelijke aanwijzing van je dier dat het meer uitdaging nodig heeft. Hier ligt dan ook een belangrijke ondersteuning.
Als er eenmaal een wondje is ontstaan is het wel degelijk zaak deze te behandelen, omdat het wondje op zich vaak al aandrang geeft tot ontsmetten (likken). Naast het psychosomatisch aspect kunnen er ook nog andere oorzaken meespelen. Er kan sprake zijn van een slechte doorbloeding wat een verdoofd gevoel kan geven. Dit kan nagegaan worden door erop te letten of de betreffende poot kouder aanvoelt. Wanneer specifiek de voetzooltjes en buik aangedaan zijn is het goed om contactallergie uit te sluiten.
Middelen
Magnesium is een belangrijk mineraal voor zowel mens als dier. In het lichaam heeft het veel functies en is het onder andere van belang voor het zenuwstelsel. Het zorgt ervoor dat spieren kunnen ontspannen en er rust in het hoofd komt. Als een dier ontspant, kan er weer energie naar nuttige zaken gaan. Wanneer er sprake is van stress of fysieke belasting door sport is bovendien de behoefte aan magnesium verhoogd. Ook kruiden kunnen worden ingezet, denk hierbij aan hop, Sint-Janskruid en melisse.
Bach Bloesem Remedies
Bach Bloesem Remedies kunnen uitstekend worden toegepast bij problemen waarbij er sprake is van bijvoorbeeld angst, onrust en te weinig zelfvertrouwen (kan bij zowel mens als dier worden toegepast).
De Bloesem Remedies werken op mentaal en energetisch gebied en zorgen dat een dier weer in balans komt. Er bestaan 38 enkelvoudige Bloesem Remedies die allemaal bij bepaalde karaktertrekken passen. Het mooiste resultaat wordt dan ook geboekt door een deskundige deze te laten uitzoeken. Bij acute stress kan de Rescue Remedy worden ingezet, dit is een mengsel van verschillende Bloesems.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
