Bij De Groene Os hebben we het vaak over darmgezondheid. De darmflora – alle beestjes die in de darmen leven – zijn hier een belangrijk onderdeel van.
De darmflora zijn een enorm geheel: er zijn naar schatting 10 keer zoveel bacteriën in de darmen te vinden als dat er cellen in het lichaam zijn! Al die bacteriën (en schimmels, gisten en zelfs wormen) bij elkaar worden zelfs gezien als een soort orgaan. De darmflora heeft dus grote invloed op de gezondheid.
Toch zijn er veel stoffen die de darmflora uit evenwicht brengen. Antibiotica zijn misschien wel de meest bekende, maar er zijn er veel meer. Het is goed hiervan bewust te zijn zodat – als je die medicijnen voor jezelf of je dier moet gebruiken – je daarna de darmflora weer kunt ondersteunen.
Rol van bacteriën in de darmen
De darmflora hebben veel belangrijke taken. De bacteriën in de darmen trainen het immuunsysteem, voorkomen de groei van ziekteverwekkende bacteriën, reguleren de darmontwikkeling bij jonge dieren en mensen, houden het darmslijmvlies gezond en helpen de ontwikkeling van het zenuwstelsel.
Er wordt steeds meer bekend over hoe de darmflora stevige tight junctions in het darmslijmvlies in stand houden: Het slijmvlies bevat minuscule openingen (tight junctions) die normaal alleen kleine, verteerde nutriënten doorlaten. De cellen die deze doorlaatbaarheid regelen zijn dicht met elkaar verbonden en de kleine villi (vlokkige aanhangsels in de darmen) rond deze cellen absorberen en transporten de goed verteerde nutriënten door deze tight junctions naar de bloedbaan.
Wat doet een disbalans met het lichaam?
Er is steeds meer bewijs dat een disbalans in de darmflora kan bijdragen aan een hele reeks aan ziektes. Voorbeelden hiervan zijn onder andere maagdarmaandoeningen, overgewicht, verschillende soorten ontstekingen, type 2 diabetes, hart- en vaataandoeningen, allergieën en aandoeningen aan het centraal zenuwstelsel.
Daarnaast staan problemen in de gemoedstoestand en gedrag ook in relatie met veranderingen in de darmflora.
Interne en externe factoren die de darmflora aantasten
De bacteriën in de darmen zijn in verschillende families in te delen. Enkele van de grote zijn: Firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria, Verrucomicrobia, Proteobacteria en Fusobacteria. Dan zijn er nog een hele rits kleinere families. Ze hebben allemaal hun eigen rol en als het goed is zijn de ‘goede’ en de ‘slechte’ bacteriën met elkaar in balans.
Er zijn factoren van zowel van buiten als van binnen die een negatieve invloed kunnen hebben op de gunstige bacteriën. Voorbeelden van prikkels die een slopend effect kunnen hebben op de darmflora zijn: te veel stress, medicatie, verkeerde voeding, vlees uit de bio-industrie met antibiotica, te weinig beweging en aanhoudende diarree en obstipatie. Ook spijsverteringsproblemen zoals te weinig maagzuur kunnen slecht zijn voor de darmflora.
Naar de invloed van medicatie en voeding op de grote bacterie groepen is interessant onderzoek gedaan! Zo is te zien dat additieven en zoetmiddelen grote impact hebben op de verhoudingen tussen de verschillende bacterie families.
Deze medicijnen tasten de darmflora aan
- NSAID’s
NSAID’s zijn een groep ontstekingsremmers. Bij langdurig gebruik kunnen ze het maag- en darmslijmvlies aantasten. In het darmslijmvlies ‘nestelen’ de darmbacteriën en als dat slijmvlies geïrriteerd is, heeft dat impact op de darmbacteriën en daarmee op de gehele darmflora. Als het maagslijmvlies geïrriteerd raakt, zie je de bekende bijwerking bij langdurig NSAID gebruik: de dieren worden misselijk. - Antibiotica
Antibiotica kunnen fantastisch werken, maar zijn helaas geen intelligente stoffen. Antibiotica is bedoeld om bacteriën te slopen en dat doet het dan ook, dus ook de darmflora. - Prednison
Langdurig prednisongebruik onderdrukt het immuunsysteem met als gevolg een grotere kans op onder andere E.Coli- en Candida-infecties. Prednison kan ook de slijmvliezen van het maagdarmkanaal dunner maken. Maagzweren of Leaky gut kunnen daar mogelijke gevolgen van zijn. - Maagzuurremmers
Maagzuur heeft een belangrijke functie in het lichaam en het langdurig of onnodig gebruik van maagzuurremmers kan veel bijwerkingen hebben. Het wordt vaak samen met NSAID’s voorgeschreven. De verschillende delen van het spijsverteringstelsel hebben een bepaalde zuurtegraad waar alle beestjes en enzymen goed op gedijen. Maagzuurremmers kunnen dit evenwicht in de war gooien. - Hormonale anticonceptie
Ook van hormonen is bekend dat ze invloed hebben op de darmflora. Hormonale anticonceptie worden bij dieren gebruikt als chemische castratie en in de vorm van de prikpil. - Laxeermiddelen
Net zoals dat diarree een negatief effect heeft, kunnen laxeermiddelen dit ook hebben. Natuurlijk kan het soms nodig zijn, maar langdurig gebruik is af te raden. Het kan de darmen ook lui maken. - Antidepressiva
De hersenen en de darmflora staan in contact met elkaar. Er zijn steeds meer onderzoeken die de link tussen mentale aandoeningen en de gezondheid van de darmflora aan elkaar linken. Zo wordt het overgrote deel van serotonine (gelukshormoon) aangemaakt in de darmen. Niet zo gek dus dat ook antidepressiva invloed hebben op de spijsvertering! Antidepressiva worden niet vaak gebruikt bij dieren, maar het komt wel voor. Helaas nemen ook bij dieren psychische klachten toe. - Anti-emetica
Anti-emetica zijn een groep geneesmiddelen tegen misselijkheid en braken. - Narcosemiddelen
Ook na een narcose verandert de samenstelling van de darmflora. Dit kan komen door de narcosemiddelen, maar ook doordat de darmbewegingen minder worden bij een operatie.
Moet je deze middelen dan niet meer willen gebruiken?
Zullen we al deze geneesmiddelen dan maar de wereld uitbannen? Liever niet natuurlijk! Maar ga er bewust mee om: niet onnodig gebruiken en als je dier het echt nodig heeft, ondersteun de darmen dan daarna of tijdens.
Wil je advies? We helpen je graag!
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
