Vuurwerkstress is een groot probleem dat met name bij honden veel leed veroorzaakt (maar ook katten en paarden kunnen enorme angst voor vuurwerk hebben). Het gebeurt te vaak dat wij mensen pas eind december beginnen na te denken over een oplossing. Terwijl als we op tijd beginnen met training, maatregelen en middelen, er veel verbetering mogelijk is.
Ontstaan van vuurwerkstress
Een schrikreactie voor vuurwerk is een natuurlijke en logische reactie van een dier. Een dier weet niet dat wij een feestje vieren en dat die knallen en flitsen niet écht het einde ter tijden betekenen. Ook een nare ervaring, zoals een rotje dat naar ze gegooid is of een ander hard geluid waar ze enorm van zijn geschrokken, kan meespelen. Dieren kunnen dan gaan generaliseren en worden van meerdere harde geluiden bang.
Factoren voor het ontstaan, in stand houden en verergeren van spanning
- Genetische aanleg.
- De (vroege) socialisatie is niet in orde (bijvoorbeeld te vroeg weg bij de moeder). Bij buitenlandse honden zie je regelmatig dat de socialisatie op mensen of op bijvoorbeeld groot verkeer niet goed is.
- Een trauma (vuurwerk, ongeluk).
- De relatie met leefgenoten is niet in orde (kat kan bijvoorbeeld niet overweg met een andere kat in huis, verstoorde relatie met eigenaar, veel stress in huis, bijvoorbeeld door een scheiding).
- De huisvesting en leefomstandigheden zijn is niet goed (bijvoorbeeld een paard de hele dag op stal en te weinig contact met soortgenoten, een hond die veel le lang alleen gelaten wordt)
- Te weinig beweging en fysieke en mentale uitdaging
- Te veel actie en prikkels.
- Niet de juiste voeding (bijvoorbeeld te energierijk, energie niet kwijt kunnen met als gevolg gedragsproblemen).
- Ziekte/pijn.
Dit is een hele lijst en zoals je ziet heb je niet overal invloed op. Het gaat erom zo goed mogelijk met de verschillende punten om te gaan, te voorkomen en indien mogelijk aan te pakken of bij te ondersteunen.
Hoe herken je een gestreste hond?
De volgende gedragingen kunnen je helpen herkennen of je dier (overmatig) stress ervaart van vuurwerk of andere factoren.
- Lage lichaamshouding
- Oren naar achteren
- Staart tussen de benen
- Opgezette vacht
- Trillen
- Urine laten lopen
- Piepen
- Vluchten
- Verstoppen
- Haren verliezen
- Veranderingen in eetlust
- Maag- en darmproblemen
Hoe herken je een gestreste kat?
- Lage houding
- Verstoppen
- Grote pupillen
- Likken met de tong
- Kort een voorpootje opheffen
- Snorharen naar achteren
- Trillende/schokkende beweging maken op de achterkant van de rug
- Oren plat naar achteren
- Haren van de vacht staan overeind
- Blazen/grommen
- Vluchten
- Verstoppen
- Onzindelijkheid
- Veranderingen in eetlust
- Maag-darmproblemen
Onze adviezen bij dieren die erg prikkelgevoelig zijn
- Probeer de oorzaak van de klachten te achterhalen (eventueel samen een gedragstherapeut). Ieder dier vraagt een eigen aanpak. Ook kan een gedragstherapeut helpen je eigen gedrag in relatie tot je dier onder de loep te nemen. Als eigenaar kun je namelijk een rol spelen in het omgaan met stress.
- Tteam en/of Ttouch toepassen. Tteam zijn grondwerkoefeningen voor dieren en Ttouch is een aanrakingstechniek. Beide zijn erop gericht om het leervermogen van je dier te stimuleren, terwijl de behandeling/leermethode een ontspannen gevoel geeft.
- Dier niet overprikkelen (pas op voor een te drukke omgeving of je dier overvragen).
- Rustige, veilige leefomgeving bieden.
- Zorgen voor voldoende schuilplaatsen.
- Ontspannende massage en/of grondwerk geven.
- Voeding onder de loep nemen. Wordt er bijvoorbeeld niet te veel energierijk eten gevoerd waardoor je dier te veel energie heeft en makkelijker probleemgedrag kan vertonen? In geval van stress is het belang van gezonde voeding nog groter!
- Soort en hoeveelheid van beweging kunnen bijdragen aan gedragsproblematiek. Krijgt je dier te veel of juist te weinig beweging?
- Zorgen voor voldoende mentale uitdaging (bijvoorbeeld door hersenwerk en speuren).
