Een ruin van 7 jaar maakt tijdens een buitenrit een vreemde beweging. De volgende dag loopt hij duidelijk kreupel en is er aan zijn rechtervoorbeen een banaanvormige verdikking zichtbaar. Natuurlijk denk je gelijk aan een peesblessure. Je belt de dierenarts en maakt een afspraak. Ook laat je het paard alleen nog maar op stal staan. De gevreesde boxrust.
Maar boxrust is lang niet altijd een goed idee en kan zelfs het herstel van je paard in de weg staan.
Rust roest
Ook dierenartsen adviseren steeds minder vaak absolute boxrust. Een paard is een dier dat gemaakt is om te bewegen en als dit niet kan, kunnen er al snel andere klachten de kop opsteken:
- Maagzweren
Maagzweren hebben (bij zowel paard als mens) een duidelijke relatie met voeding en stress.
Een paard maakt doorlopend maagzuur aan wat pas geneutraliseerd wordt met speeksel. Echter, speeksel wordt alleen aangemaakt als het paard kauwbewegingen maakt. Dit is een van de belangrijkste redenen waarom paarden een ruime hoeveelheid ruwvoer per dag moeten krijgen.
Ook stress kan zorgen voor de ontwikkeling van maagzweren. Lange dagen alleen op stal staan geeft bij bijna alle paarden een ongezonde hoeveelheid stress. Als dit langdurig is, kan dit leiden tot de ontwikkeling van maagzweren.
- Koliek
Koliek kan voor paarden een levensbedreigende aandoening zijn. Door het veranderde eetpatroon en het weinige bewegen vermindert de darmbeweging in de darm drastisch. Dit kan tot gevolg hebben dat koliek makkelijker ontstaat.
- Spierbevangenheid
Spierbevangenheid werd vroeger wel maandagziekte genoemd. De boerenwerkpaarden die de hele week hard gewerkt hadden, kregen op zondag rust terwijl ze grofweg hetzelfde voer kregen. Door een stofwisselingsstoornis werden ze dan op maandag kreupel en wilden ze niet meer lopen.
Spierbevangenheid kan ontstaan bij te weinig beweging en een teveel aan krachtvoer. Vermindering van het krachtvoer, veel ruwvoer en extra vitaminen en mineralen kunnen bijdragen om spierbevangenheid te voorkomen.
- Stalbenen
Stalbenen kunnen tijdens boxrust ontstaan door het gebrek aan beweging. Dit zorgt voor een verminderde doorbloeding en aan- en afvoer van lymfe, afval- en voedingsstoffen.
Als deze situatie lang voortduurt, kan er bindweefselvorming in het been optreden waardoor deze niet meer ‘droog’ wordt. Stalbenen hebben geen goed effect op de genezing van de blessure.
- Mentale balans
Ook voor het mentale welzijn van het paard is boxrust geen goed idee. Meestal moet er met man en macht gewerkt worden om het paard een beetje rustig te houden. Het paard staat zich domweg verschrikkelijk te vervelen en is eenzaam.
Opgekropte energie
Een nadeel van een geblesseerd paard in een stal of klein afgezet stukje land te zetten is dat het dier, onrustig kan worden en kan lopen draaien. Hierdoor worden de gewrichten en pezen niet op een gunstige manier belast. Juist door het draaien in een kleine cirkel wordt de piekbelasting hoger dan gunstig is.
Hoe geneest een pees?
De moderne opvattingen in de fysiotherapie zijn dat pezen, en ook veel andere weefsels, een bepaalde mate van belasting en beweging nodig hebben om goed te herstellen.
Als er peesweefsel beschadigd is, worden er tijdens het herstelproces nieuwe vezels gevormd. Als deze te weinig worden belast, worden ze minder sterk en zal de pees zwakker blijven dan hij voor de blessure was.
Absolute rust heeft ook een negatief effect op de doorbloeding en aanvoer van voedingsstoffen en de afvoer van ontstekingsmediatoren. Gecontroleerde beweging heeft juist een positief effect. Deze factoren zijn nodig voor een goede genezing.
Gecontroleerde beweging
Samen met de behandelend arts moet er gekeken worden wat dan wél een goede oplossing kan zijn.
Bij lichtere blessures is weidegang vaak een hele goede optie. Voorwaarde is dan wel een rustige, stabiele kudde. Alleen op een afgezet stukje naast de wei van de vaste groep kan een goed idee zijn, maar kan ook juist voor veel onrust zorgen. Als je paard veel gaat lopen ijsberen, is dat ook weer niet goed voor het herstel. Een paddock of HIT Actief-stal kan een goede oplossing zijn.
Stappen aan de hand kan een goede middenweg zijn voor paarden die op advies toch grotendeels stil moeten staan. Denk bij het gebruik van een stapmolen heel goed na en kijk kritisch naar de molen. Als de stapmolen de enige beweging is die het paard krijgt, heb je waarschijnlijk te maken met een heel fris paard en dan liggen er ongelukken op de loer.
Wanneer wél op rust?
Uiteraard zijn er situaties waarbij boxrust nodig is. Voorbeeld hiervan zijn botbreuken (vooral aan de benen), ernstige hoefbevangenheid en na zware operaties. Na een zware buikoperatie of bij flinke hechtingen in de benen heb je namelijk kans dat de hechtingen weer open gaan en dit kan fataal zijn of zorgen voor ernstige complicaties bij de genezing van de wond.
Wat kun je doen?
- Communicatie
Heeft je paard een blessure? Uiteraard bel je de dierenarts en overleg je wat je moet doen en wat voor jouw paard de beste aanpak is. Een fysiotherapeut voor paarden kan goede begeleiding geven. - Voeding
Pas de voeding van je paard aan in de periode dat het een blessure heeft. Er is behoefte aan minder krachtvoer, veel vitaminen en mineralen en een ruime hoeveelheid ruwvoer. - Toch boxrust? Preventie!
Is er in goed overleg met de dierenarts en fysiotherapeut besloten dat boxrust nodig is? Zorg dat je klachten die in dit artikel genoemd zijn zoveel mogelijk voorkomt. Pas de voeding (geleidelijk) aan. Probeer te voorkomen dat je paard zich gaat vervelen door dikke wilgentakken in de stal te leggen, een speeltje op te hangen, voor te lezen, uitgebreid te borstelen etc. Met Mentha Complex kun je de spijsvertering ondersteunen. Relax Compositum kan ondersteunen bij de ontspanning. - Supplementen
Supplementen kunnen ook het herstel ondersteunen. Kruiden en voedingsstoffen kunnen bijvoorbeeld de bloedcirculatie ondersteunen, wat het herstel kan helpen.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
