Het eliminatiedieet is populair en wordt tegenwoordig als een soort heilige graal gezien om erachter te komen waar je dier nou zo’n jeuk van krijgt. Het probleem is echter dat dit dieet heel foutgevoelig is, een hele hoop moeite kost en bijna nooit het gewenste resultaat geeft.
Wat is een eliminatiedieet?
Een eliminatiedieet kun je toepassen voor het opsporen van voedselallergieën. Het kan dus onderdeel uitmaken van het stellen van de diagnose.
Bij dit dieet wordt zo’n 4 tot 6 weken het voer beperkt tot 1 vleessoort en in het geval van brokken ook 1 koolhydraatbron. Het is belangrijk dat er soorten worden gekozen die het dier normaal niet krijgt en ook niet eerder heeft gehad. Daarna worden stukje bij beetje nieuwe voedingsstoffen, die de hond nooit eerder heeft gehad, geïntroduceerd.
Een eliminatiedieet kan gedaan worden met vers vlees of met bewerkte voeding (brokken, blikvoer). Het luistert heel nauw en veel voeding in fabrieken komt met allerlei andere voedingsstoffen in aanraking. Zelf koken en samenstellen is het meest betrouwbaar.
Bij een eliminatiedieet met bewerkte voeding wordt vaak gebruik gemaakt van het (tijdelijk) overstappen op hypoallergeen voer. Voor sommige honden kan dit een uitkomst zijn.
Als je hond een klein stukje van een ander voedingsmiddel binnenkrijgt (iets van straat eet of van iemand een snoepje krijgt tijdens het uitlaten) is het eliminatiedieet in één klap veel minder betrouwbaar. Dit moet dus absoluut voorkomen worden.
Verschil tussen intolerantie en allergie
Een echte voedselallergie is bij dieren erg zeldzaam. In verreweg de meeste gevallen gaat het in werkelijkheid om een voedselintolerantie.
Voedselallergie:
- is zeer zeldzaam
- kan ernstige gevolgen hebben als het voedseldeeltje toch binnenkomt: anafylactische shock, niet kunnen ademen omdat de luchtpijp dicht gaat zitten, maar ook uitslag en gezwollen oogleden komen voor en treden meteen op
- is vaak erfelijk/aangeboren
- heeft als enige remedie de betreffende voedselbron vermijden
Voedselintolerantie:
- is chronisch
- kan gedurende het leven worden opgebouwd
- kan symptomen hebben die gedurende langere tijd ontstaan
- heeft symptomen zoals maagdarmproblemen, jeuk, boeren en gasvorming in de darmen, chronische ontstekingen of gist infecties van de huid, oren of poten
Allergische reacties komen van eiwitten die onschadelijk zouden moeten zijn, maar het lichaam reageert met alle alarmbellen vanuit het immuunsysteem die het maar kan bedenken. Bij allergieën gaat het dus om eiwitten, bijvoorbeeld uit vlees, maar ook plantaardige voedingsstoffen zoals soja bevat eiwit. Bij een voedselintolerantie kan het om allerlei stoffen gaan, dus ook om bepaalde granen of mijten die leven in de brokjes.
Het domino-effect
Voedselintoleranties kunnen in de loop der jaren opbouwen en zijn vaak het gevolg van een verhoogde ontstekingsgevoeligheid. De darmwand kan hierdoor geïrriteerd raken en als dit maar lang genoeg voortduurt kan er een hyperpermeabele darm ontstaan.
Door een hyperpermeabele darm kunnen te grote voedseldeeltjes in de bloedbaan komen waardoor het immuunsysteem extra hard moet werken en overprikkeld wordt.
Bepaalde stoffen zijn meer ontstekingsbevorderend dan andere. Voeding die niet bij de diersoort past (in het geval van de hond bijvoorbeeld overmatig veel koolhydraten uit granen), hulpstoffen of slechte kwaliteit vlees kunnen dit probleem in de hand werken.
Omdat voedselovergevoeligheid juist kan ontstaan voor voedselbronnen die een hond al jaren eet, kan het lastig zijn erachter komen waar de hond op reageert. Als een dier dag in dag uit dezelfde voedselbronnen (kip, rund, tarwe) eet, kan de kans toenemen dat in combinatie met een verhoogde ontstekingsgevoeligheid, voor die stof de intolerantie voor wordt opgebouwd.
Bij voedselintolerantie gebeurt het ook vaak dat de hond meer dan één stof niet goed meer verdraagt.
Eindeloos variëren of juist niet?
De meest voorkomende voedselintoleranties zijn voor:
- rund
- kip
- mais
- koemelk
- soja
- tarwe en andere glutenhoudende granen (zoals spelt)
Er wordt veel gediscussieerd of er nu wel of niet eindeloos gevarieerd moet worden met voedselbronnen. Sommige experts zeggen dat juist veel wisselen van voer ervoor kan zorgen dat intoleranties uitbreiden.
Als een hond jarenlang dag in dag uit hetzelfde voer met ingrediënten uit het bovenstaand lijstje krijgt, is de kans wel degelijk aanwezig dat de ontstekingsgevoeligheid dusdanig vergroot wordt dat er overgevoeligheid wordt opgebouwd. Gebrek aan variatie kan zorgen dat een intolerantie opbouwt. Dit kan jaren duren.
Aan de andere kant, als het immuunsysteem al overprikkeld is en je gaat eindeloos verschillende soorten voer proberen, heb je kans dat er op een gegeven moment op van alles gereageerd wordt.
Ik denk dat de waarheid in het midden ligt: met een gezonde hond varieer je tot op zekere hoogte en zeker met rauw vlees om tekorten te voorkomen. Bij intoleranties moet je het systeem eerst rustig zien te krijgen en pas daarna weer nieuwe soorten introduceren.
Waar gaat het mis met het eliminatiedieet?
Een eliminatiedieet kan uitkomst bieden om inzicht te krijgen in waar de hond op reageert als het om een allergie gaat. Dat is namelijk acuut en duidelijk.
Voor het inzetten van dit dieet bij intoleranties/overgevoeligheid zijn er te veel onzekerheden en onduidelijkheden en is het enorm foutgevoelig voor de hoeveelheid moeite en tijd die het kost. Bij een intolerantie kan het namelijk heel goed dat de hond reageert op iets van een tijd terug. Het is mogelijk dat de hond nu pas reageert op een voedselbron die je weken geleden bent begonnen te voeren.
Wat dan wel te doen
Voedingsadvies is maatwerk, advies vragen aan een voedingsdeskundige voor je hond in jouw individuele situatie kan zeker lonen!
Als je een hond met voedselintolerantie hebt, ga dan terug naar een voeding waarbij de darmen tot rust kunnen komen. Meestal zal dat dan rauwvleesvoeding zijn, te beginnen met ‘nieuwe’ vleessoorten zoals kangoeroe.
Vaak zie je bij honden die overschakelen van bewerkte voeding naar rauw vlees al een verbetering omdat ze allerlei ontstekingsbevorderende stoffen niet meer binnenkrijgen zoals overmatig veel gluten, hulpstoffen en de eerder genoemde voorraadmijten.
Maar niet iedere hond doet het goed op rauw vlees! Een kwalitatief goed hypoallergeen voer kan uitkomst bieden. Van voer gemaakt van insecten hebben we ook al honden zien opknappen en deze optie is ook nog eens heel duurzaam.
Bij een voedselintolerantie moet er dus zeker iets veranderen aan de voeding. Verder kun je je dier ook helpen met kruiden en supplementen. Denk hierbij aan het verminderen van symptomen (zoals jeuk), het helpen versterken van de darmen en het reguleren van het immuunsysteem.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.