Artrose en stramme gewrichten komen helaas vaak voor bij dieren. In veel gevallen is het niet volledig te genezen, maar is er gelukkig wel van alles wat je kunt doen om je dier zo comfortabel mogelijk te laten bewegen!
Wat is artrose precies?
Artrose is een aandoening waarbij slijtage optreedt van het gewrichtskraakbeen. Behalve slijtage is er eveneens sprake van woekeringen in het gewricht, wat vaak gepaard gaat met een bepaalde mate van ontsteking. Dat maakt dat artrose niet alleen een bot- en gewrichtsaandoening is, maar ook een ontstekingsaandoening. Artrose kan aan elk gewricht in het lichaam voorkomen, maar is het vaakst aanwezig bij elleboog, knie, heup en rug.
Meten is weten
In het recente stappenplan wordt de tip gegeven om een bewegingsscore bij te houden voor je dier. Op die manier kun je goed in de gaten houden of de middelen die je geeft en de maatregelen die je doet het gewenste effect hebben.
Om gedurende de tijd van het stappenplan beter te kunnen inschatten hoe je dier evolueert, kan het een idee zijn om een bewegingsscore te hanteren.
Je geeft voor het opstarten van de behandeling je dier een score op het vlak van beweging die gaat van 0 (heel veel last, pijn, stijf, …) tot 10 (helemaal geen klachten).
Dieren waar preventieve ondersteuning nodig is, dieren met symptomen van beginnende artrose zoals (ochtend)stijfheid of dieren waarbij een trauma of ongeval vrij recent is voorgevallen, hebben over het algemeen een bewegingsscore tussen 6 en 10.
Dieren met duidelijke pijnsymptomen zoals manken, dieren met kribbig of agressief gedrag, dieren die geen aanrakingen tolereren en dieren die zwaar overbelast worden/werden, hebben eerder een bewegingsscore van 0 tot 6.
De relatie tussen ontstekingen en artrose
We weten dat artrose onder andere een ontstekingsaandoening is. Het is belangrijk daar aandacht aan te besteden, bijvoorbeeld met voeding en door die ontstekingen tegen te gaan.
Voor zowel honden, katten als paarden geldt dat je sterk bewerkte producten beter kunt vermijden en dat je snelle koolhydraten in de voeding tot een minimum moet beperken. Deze laatste kunnen namelijk stille ontstekingen in het lichaam aanwakkeren of onderhouden als ze in te grote hoeveelheden worden opgenomen. Hierdoor kan de voeding een ontstekingsbevorderend effect hebben. Het terugschroeven van deze voeding kan een dan een ontstekingsremmend effect geven.
Samen met voeding is het aanpassen van leefstijl en beweging eveneens onontbeerlijk om een duurzame aanpak na te streven en niet enkel symptomatisch aan de slag te gaan.
Andere ontstekingsremmende stoffen kunnen worden ingezet, bijvoorbeeld kruiden. Ook het ondersteunen van de reiniging van het lichaam is hier belangrijk, omdat dit helpt om de afvalstoffen ten gevolge van die ontstekingen af te voeren.
Wat kun je nog meer doen?
Deze maatregelen zijn, naast voeding, essentieel om tot een goed en duurzaam resultaat te komen.
1. Afvallen
- Als je dier te zwaar is, sleurt hij meer gewicht mee wat een hoger risico op het ontwikkelen van artrose inhoudt. Overgewicht geeft namelijk extra belasting van de gewrichten met een snellere aftakeling van het kraakbeen tot gevolg. Daarnaast zal een dier met artrose sowieso minder bewegen, minder energie verbruiken en dus sneller overgewicht ontwikkelen.
- Gewichtsvermindering bij een dier dat te zwaar is, kan al een grote verbetering in de levenskwaliteit betekenen en het proces van artrose vertragen.
- Een voedingsdeskundige kan je helpen bij het aanpakken van gewichtsverlies.
2. Beweging
- Rust roest en dus is ook bij artrose beweging een noodzaak om de aanmaak van kraakbeen te stimuleren en om te vermijden dat de spiermassa te sterk afneemt. Alleen te veel en verkeerde beweging zal nadelig zijn bij artrosepatiënten.
- Probeer de beweging van je dier te controleren door bijvoorbeeld je hond tijdens uitjes aan de leiband te houden. Dit voorkomt dat je hond een ongecontroleerde beweging maakt die een pijnscheut kan veroorzaken. Vooral draai- en springbewegingen zijn een te sterke belasting, rechtlijnige beweging geniet de voorkeur. Het spreekt voor zich dat wilde spelletjes of achter een bal aanrennen vanaf nu uit den boze zijn. Voor katten kun je opstapjes maken zodat ze zonder zich te forceren nog naar bepaalde plekken kunnen.
- Pas de beweging aan je dier aan. Kijk goed wat je hond aangeeft tijdens de wandeling zelf en observeer hoe hij daarna herstelt. Merk je dat hij het lastig begint te krijgen, maak dan rechtsomkeert en ga naar huis terug. Idealiter probeer je dit moment zelfs nog voor te zijn door de wandelingen in eerste instantie te beperken in duur en te zien hoe je hond daar mee over weg kan, zowel tijdens de wandeling als daarna. Als alles goed gaat, kan de duur van de wandeling geleidelijk aan opgebouwd worden tot je merkt dat je hond aan zijn limiet zit.
- Dieren met artrose zijn meer gebaat bij kortere wandelingen van vijf minuten tot een kwartiertje verschillende keren per dag in plaats van één grote wandeling van een uur of langer.
- Zwemt je hond graag laat hem dan vooral zijn gang gaan! Zwemmen is ideaal omdat het een vorm van beweging is waarbij de gewrichten minder belast worden. Bovendien is het een goede manier om meer spiermassa op te bouwen wat je hond dan weer ten goede komt om zich gemakkelijker op te drukken bij rechtstaan en zich recht te houden tijdens het stappen. Let wel: bij zwembeurten is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je hond gemakkelijk in en uit het water kan!
- Tijdens wandelingen is een tuigje vaak een betere oplossing dan een halsband omdat dit de druk beter verdeelt. Op die manier kan je hond de impact van de uitgeoefende druk beter opvangen waardoor de schade aan de rug of borst niet zo groot is. Zeker honden met artrose van de rug of nek hebben baat bij een full-body tuig. Let er wel op dat een tuigje goed past: indien niet is dit oncomfortabel voor je hond en kan het irritaties, schuurplekken en zelfs wondjes veroorzaken. Een foute maat heeft bovendien een negatief effect op de bewegingsvrijheid van het schoudergewricht.
3. Ondergrond en omgeving
- Een wandeling op het strand of met veel hoogteverschillen is veel belastender dan een wandeling in het park of op het gras. Pas bijgevolg ook de ondergrond waarop je wandelt aan.
- Een zachte lig/slaapplaats die eventueel wat verhoogd is, kan de hond meer comfort bieden en maakt het gemakkelijker om te gaan liggen. Zorg dat katten stevige treetjes naar hun favoriete hoge plek of bed krijgen.
- (Te) gladde vloeren bij dieren met artrose geven meer risico op uitschuiven waardoor je dier zich kan blesseren. Anti-slipmatten die zich binnenshuis op de looplijnen bevinden, helpen dit te voorkomen. Let er bij een trap en katten ook op dat de trap niet glad is. Katten met artrose lopen op een andere manier de trap op en af dan katten zonder artrose en glijden makkelijker uit.
- Wat eveneens heel nuttig kan zijn bij atrosepatiënten is het gebruik van een loopplank. Deze kan dienen om in en uit de auto te stappen zonder dat je jezelf een breuk hoeft te tillen, maar kan even goed zijn nut bewijzen thuis om op en af de sofa te komen. Een plank met een antisliplaag geniet uiteraard de voorkeur.
4. Slaapplek
- Een ergonomisch kussen heeft bij een dier met artrose een grote meerwaarde omdat het zich aanpast aan de vorm van je dier en op die manier de gewrichten, de rug en het hele lichaam ondersteunt. Een kussen met een traagschuimvulling geniet hierbij de voorkeur. Bovendien hebben dergelijke kussen het voordeel dat ze lang meegaan. Een nadeel dan weer is dat het kussen meer warmte kan vasthouden in vergelijking met andere schuimen. Als je dier constant rechtstaat, rond draait en weer gaat liggen of hijgt zonder aanwijsbare reden kan het zijn dat hij te warm heeft. Een mogelijke oplossing is dan om het kussen van een dikkere hoes te voorzien of een koelmat te gebruiken bij hogere temperaturen.
- Kussens gemaakt uit boekweitdoppen zijn een mooi alternatief voor de ergonomische kussens vervaardigd uit schuim. Ze zijn duurzaam, natuurlijk vervaardigd, hypo- allergeen, luchtdoorlatend en van nature uit antibacterieel en schimmelwerend.
5. Fysiotherapie/hydrotherapie
- Eerder werden al de positieve effecten van zwemmen aangehaald.
- In die gevallen waar een speciaal bewegingsschema aan de orde is, kan een dierenarts je dier doorverwijzen naar een dierfysiotherapeut. Deze kan er voor kiezen om een artrosepatiënt te ondersteunen door middel van massage van het bewegingsstelsel of hydrotherapie of een combinatie van beide.
6. Acupunctuur/osteopathie/chiropraxie
- Al deze behandelvormen kunnen een mooie aanvulling zijn naast zowel reguliere medicijnen als supplementen of kruiden om de weefsels soepel te houden, te zorgen voor voldoende doorbloeding van het aangetaste gewricht, pijn te verlichten en de algehele balans in het lichaam te herstellen.
Wie deze behandelingen uitvoert en bij jou in de buurt zit, kan je terugvinden op holistischedierenartsen.nl.
7. Operatie
In die gevallen waar supplementen, medicijnen en aanvullende therapieën geen uitkomst bieden in het verlichten van de pijn, kun je kiezen voor een operatie waarbij het aangetaste gewricht volledig of deels wordt vervangen door een kunstgewricht. Sommige verzekeringen vergoeden dit (gedeeltelijk), maar niet allemaal.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
