Bij nat weer en drassige weides krijgen veel paarden last van mok, vaak een zeer hardnekkige aandoening. Mok kan verschillende oorzaken hebben, maar meestal is er sprake van een combinatie van factoren. Het is belangrijk om deze te achterhalen en daarna een gericht stappenplan te volgen.
Wat is mok?
Mok is een huidaandoening aan de benen van paarden en kan in verschillende seizoenen opspelen. Vaak ontstaat het in de kootholte, maar dit hoeft niet per se. Mok begint als een rode, verdikte huid, waar later korsten en wondjes op kunnen komen. Mok kan zich ook over het gehele onderbeen uitbreiden. Deze vorm wordt ook wel rasp genoemd.
Oorzaken
Mok is in principe een bacteriële infectie, maar kan veel verschillende oorzaken hebben. Niet alleen bacteriën, maar ook mijten, erfelijkheid, fototoxiciteit (o.a. door het in contact komen met bepaalde planten), sarcoïdose (het spontaan ontstaan van ontstekingen in verschillende organen en weefsels) en nog onbegrepen immuuncomplexaandoeningen kunnen het veroorzaken. In veel gevallen speelt een verzwakt immuunsysteem een belangrijke rol bij het ontstaan en aanhouden van mok.
Vocht
De huid in de kootholte raakt gemakkelijk beschadigd door de inwerking van vocht. Als er veel regen valt, gebeurt dit vaker dan wanneer het droog is. In een natte weide of stal kan de huid in de kootholte verweken. Door een strootje of schurend zand in de bak kan vervolgens een wondje ontstaan waardoor de huid geïnfecteerd kan raken.
Droogte
Als het langdurig droog en zonnig is, kan mok juist ontstaan door het uitdrogen van de huid waardoor zich kloven kunnen vormen. Deze verschillende versies van mok worden ook wel ‘natte’ en ‘droge’ mok genoemd.
Symptomen
Er zijn verschillende ‘stadia’ van mok met ieder hun eigen symptomen:
- Erythemeuze mok
De huid in de kootholte is rood, eventueel schilferig en geïrriteerd. De aangedane plek is echter nog niet heel pijnlijk. - Eczemateuze mok
In deze fase is er sprake van korst- of kloofvorming en kan er ook vochtuittreding plaatsvinden. De aandoening gaat steeds meer pijn doen. Het kan ook gaan jeuken. Paarden gaan dan knauwen aan de sokken, stampen en proberen te schuren. - Condylomateuze mok
De chronische variant van mok. De huid is duidelijk verdikt en er kunnen plooien en kloven ontstaan. Dit gebeurt vooral bij paarden van rassen die gevoelig zijn voor mok.
Alarm
In ernstige gevallen, of als mok lang onbehandeld blijft, kunnen de aangedane benen dik worden. Het paard kan hierdoor kreupel gaan lopen. Er kan ook sprake zijn van koorts en er kan Einschuss (olifantsbeen) optreden. Dit is een onderhuidse ontsteking waarbij een zeer dikke, warme zwelling van het been ontstaat. Dit is absoluut een spoedgeval waarbij de dierenarts gebeld moet worden!
Stap 1: oorzaak vaststellen
Een dierenarts kan hierbij helpen door de huid te onderzoeken en eventueel een afkrabsel te maken. Met de uitkomst daarvan kunnen al veel oorzaken worden uitgesloten. Mok kan mede veroorzaakt worden door mijten. Een afkrabsel kan dat aantonen of uitsluiten. Ook is het belangrijk om uit te zoeken of de mok veroorzaakt wordt door inwerking van te veel vocht en/of irriterende stoffen (‘nat’) of juist veroorzaakt wordt door invloed van de zon en door uitdroging (‘droog’). Dit maakt de maatregelen die genomen moeten worden anders.
Irriterende stoffen
De lijst van irriterende stoffen kan eindeloos lang zijn. Sommige paarden (vooral paarden met weinig pigment in de benen) zijn gevoeliger voor irriterende stoffen dan andere. Zand, vuil, bepaalde planten, voedingsstoffen in de bodem, insecten, stro of zaagsel kunnen de boosdoener zijn. Het is belangrijk om heel kritisch te kijken naar hoe je paard gehouden wordt en mogelijke boosdoeners uit te sluiten om te zien of dit verschil maakt.
Stap 2: de maatregelen
Het belangrijkste advies is om ervoor te zorgen dat de paardenbenen droog blijven. Als de benen onverhoopt nat zijn geworden, dep ze dan voorzichtig droog met een zachte handdoek. Probeer wassen tot een absoluut minimum te beperken en zorg voor een droog weiland en een schone stal. Vaak uitmesten en grondig schoonmaken zijn hierbij essentieel.
Zuurstof
Paarden met veel behang blijken gevoelig voor mok door inwerking van vocht. De sokken zijn weliswaar van zichzelf waterafstotend, maar als ze lang in de nattigheid staan (in combinatie met irriterende stoffen zoals ammoniak of schurend zand), wordt de bescherming doorbroken en blijft de huid juist erg nat en verweekt dan gemakkelijk. Bij deze paarden is het belangrijk dat er veel zuurstof bij de kootholte kan komen. De sokken kunnen eventueel met een haarspeldje ‘opgestoken’ worden om te laten luchten.
Niet aanzitten
Scheer of knip de sokken absoluut niet! Dit kan zorgen voor schuren en een rode huid als de haartjes weer aangroeien. Ook het afkrabben van de korstjes is geen goed idee. De korstjes vallen er vanzelf af als de huid eronder hersteld is. Als de oorzaak door droogte komt, vermijd dan zoveel mogelijk direct zonlicht en bescherm ook bij deze variant de plekken tegen irriterende stoffen.
Stap 3: de middelen
Het ene paard is gevoeliger voor het krijgen van mok dan het andere, ook al worden ze op dezelfde stal gehouden. Probeer eens kritisch naar het welzijn van je paard te kijken. Zijn er nog andere aandachtspunten? Hoe energiek is je dier? Als de mok hardnekkig is, is het raadzaam om het afweersysteem een steuntje in de rug te geven. Dit kun je inwendig doen met behulp van kruiden, zoals:
- Echinacea purpurea dat de afweer stimuleert door het laten toenemen van het aantal fagocyterende cellen (onderdeel van het immuunsysteem en in staat verschillende ‘deeltjes’ zoals bacteriën en virussen in zich op te nemen en onschadelijk te maken).
- Kattenklauw dat een brede, stimulerende werking op het afweersysteem heeft.
Wil je advies over de ondersteuning van de weerstand van je paard? Neem dan contact met ons op.
Ruwvoer en vitaminen
Ook voldoende voedingsstoffen zijn zeer belangrijk. Steeds meer paarden doen het erg goed op een rantsoen dat voornamelijk of geheel uit ruwvoer bestaat. Soms is het gehalte vitaminen en mineralen in hooi echter onvoldoende om de weerstand optimaal te houden. Het is dan raadzaam om je paard te ondersteunen met een goed samengesteld multivitaminen- en mineralenpreparaat.
Uitwendige ondersteuning
- Middelen met groene leem kunnen uitwendig zeer effectief worden toegepast.
- Daarnaast zijn er meerdere kruiden, zoals lavendel, honing en propolis, die een belangrijke ontstekingsremmende werking hebben.
- Ook andere stoffen die helpen om de geïrriteerde huid te herstellen en te verzachten kunnen nuttig zijn, zoals aloë vera, calendula en vitamine E.
We denken graag met je mee over de gezondheid van je paard op een natuurlijke manier ondersteunen!
Je kunt ons bereiken via telefoon (023-5348469), mail en voor uitgebreide of ingewikkelde vragen zijn we te boeken voor het Groene Kennisconsult.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
