Iedere kattenliefhebber is wel bekend met haarballen. Vaak vind je ze als ‘cadeautje’ terwijl je met de slaap nog in je ogen uit je bed opstaat, of, in een nog minder fijn geval liggen ze op je kussen of je mooie Perzische tapijt. Lange tijd werd gedacht dat het vrij normaal is voor katten om regelmatig over te geven, al dan niet met een haarbal. Uit steeds meer onderzoeken blijkt echter dat dit vaak een symptoom is van een ernstige onderliggende aandoening.
Haarballen bij katten
Katten besteden veel tijd aan hun vachtverzorging: zo houden ze zich gezond en schoon en als ze dat niet doen, is er meestal wat mis.
Door al dat likken komen er haren in het spijsverteringskanaal. De kat is een strikte carnivoor en om prooidieren goed te verteren hebben ze een zeer zuur maagmilieu. Bij een gezonde spijsvertering en niet absurd veel haren, worden de haren gewoon via de ontlasting afgevoerd.
Als de kat door jeuk of stress overmatig likt, flink in de rui is of een langharige vacht heeft, kan de hoeveelheid haren in de maag te groot worden om netjes afgevoerd te worden. Het vormt dan een haarbal die ze overgeven.
Verstopping door een haarbal
Als een haarbal niet lekker zit, bijvoorbeeld omdat deze te groot is, kan je kat hier echt niet lekker van zijn. Je kat kan dan overmatig gras gaan eten, gaan braken, misselijk zijn, niet willen eten, buikpijn hebben of zelfs verstopping.
Verstopping is levensgevaarlijk, dus moet behandeld worden door de dierenarts.
Hoeveel haarballen zijn normaal?
Hierover lopen de meningen uiteen.
Langharige katten hebben vaker last van haarballen dan kortharige katten. Een groot deel van de kortharige katten heeft nooit of hooguit 1x per jaar een haarbal. Een kleine groep heeft dat 2x per jaar. Van de langharige katten heeft de helft 2x per jaar een haarbal en een deel zelfs 1x per maand.
In sommige artikelen kwam ik 2x per maand tot zelfs iedere week een haarbal tegen. In mijn beleving is dat echt veel en zou dit onderzocht en behandeld moeten worden.
Wat kan er aan de hand zijn?
Zoals eerder aangegeven kunnen er meer haren binnenkomen dan dat het lichaam kan wegwerken. Als dit door overmatig likken komt, is het belangrijk de oorzaak te vinden. Denk hierbij aan allergieën, vlooien of andere vachtaandoeningen, maar ook stress of pijn kan een oorzaak zijn.
Bij langharige katten en katten die flink aan het verharen zijn kan een wekelijkse borstelbeurt de hoeveelheid opgelikte haren verminderen.
Als het niet duidelijk aan de hoeveelheid haar ligt en je kat toch regelmatig haarballen overgeeft of als je kat er niet helemaal lekker van is, is het tijd om verder te zoeken. Het kan namelijk ook een symptoom zijn van een serieuze onderliggende aandoening.
Vaak overgeven is niet gezond
Dat spreekt voor zich, of het nu door haarballen komt of niet. De slokdarm kan geïrriteerd raken en het is ook nog eens slecht voor de tanden. Evolutionair gezien zou de kat dus gewoon met haar moeten kunnen omgaan zonder over te geven (langharige raskatten buiten beschouwing gelaten).
Onderzoek naar maagdarmklachten bij katten
Een studie onderzocht 100 katten die overgaven, diarree hadden en/of gewichtsverlies. De onderzoekers gebruikten de ziektegeschiedenis om de katten te selecteren en biopsies voor hun onderzoek.
Slechts 1 kat had verder geen abnormale resultaten. 49 katten hadden IBD (Inflammatory Bowel Disease of chronische darmontsteking) en 46 katten hadden een type lymfeklierkanker in het spijsverteringskanaal. 4 andere katten hadden een ander type kanker.
De onderzoekers raden aan om katten met symptomen van maagdarmklachten (waaronder overgeven, al dan niet met haarballen, diarree en afvallen) grondig te laten onderzoeken. Geen van deze symptomen zouden als normaal gezien moeten worden.
Terug naar de haarballen
Haarballen kunnen dus een vroeg teken zijn van dat er iets niet goed gaat in de spijsvertering. Dan kan het gaan om ontstekingen of serieuze aandoeningen. Maar ook verminderde darmbewegingen kunnen ervoor zorgen dat haarballen niet via de normale route met de ontlasting worden afgevoerd.
Wat te doen?
Er zijn speciale voeders op de markt die haarballen zouden moeten verminderen, maar helaas zijn die vaak niet toegespitst op een gezonde natuurlijk voeding voor katten. Hetzelfde geldt voor de vele laxeerpasta’s, die bij regelmatig gebruik de darmflora ook nog eens in de war kunnen schoppen.
Heeft je kat 1x per maand of vaker last van haarballen, overgeven of diarree of is er sprake van gewichtsverlies? Ga dan eerst naar de dierenarts voor onderzoek naar de oorzaak. Een echo kan bepalen of de dunne darm er normaal uit ziet, als dit niet het geval is kunnen er biopten worden genomen.
Een hoge leeftijd is niet een reden om geen onderzoek onder narcose te doen. In de genoemde studie zijn geen van de katten (1 tot 16 jaar) overleden door de narcose of operatie.
Weeg je kat regelmatig, gewichtsverlies is een van de meest voorkomende symptomen van ziekte.
Natuurlijke oplossingen
- Geef een voeding die past bij de behoeften van de kat als carnivoor: vlees als hoofdingrediënt, geen graan en zeer weinig tot geen koolhydraten uit planten. Dit helpt je kat zo gezond mogelijk te houden, inclusief de spijsvertering.
- Om de darmbewegingen te stimuleren kun je vaker over de dag kleine porties eten geven. Ook dit past in het natuurlijke eetpatroon van je kat!
- Als extra ondersteuning, bijvoorbeeld in de ruiperiode kun je extra vezels geven die helpen de darmen op te schonen, zoals psylliumvezels of een eetlepel pompoenpuree. Dit zou tijdelijk een extra ondersteuning kunnen zijn.
- Probiotica en enzymen kunnen ook helpen de spijsvertering te ondersteunen.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
