Moeite en tegenzin met opstaan is een veelvoorkomende klacht en een belangrijk signaal. Het is namelijk vaak het eerste pijnsignaal dat een hond laat zien bij gewrichtsaandoeningen. Als je pijn op tijd herkent, kan erger worden voorkomen.
Hoe herken je pijn?
Het lijkt zo normaal, een oudere hond die last heeft van stramme gewrichten en met moeite uit z’n mand komt. Maar dat is het niet. Als een hond moeite heeft met opstaan kan dit een van eerste tekenen zijn dat een hond pijn aan zijn gewrichten heeft.
Het kan nog subtieler, zoals niet meer zo enthousiast naar buiten willen, niet of minder goed luisteren naar de commando’s ‘zit’ en ‘af’ of langer blijven liggen als de deurbel gaat.
Hoe een dier precies pijn laat zien kan individueel enorm verschillen. Wees vooral alert op gedragsveranderingen, maar ook andere tekenen kunnen wijzen op pijn:
- Anders bewegen, denk aan kreupelheid of stijfheid
- Afwijkend liggen of zitten, bijvoorbeeld scheef
- Terugtrekken bij aanraken, niet meer geaaid willen worden op een plek die zeer doet
- Piepen, janken
- Agressie
- Speelgedrag kan veranderen
- Onrustig zijn in huis, ijsberen*
- Likken en kauwen aan poten*
* Hier kan sprake zijn van stereotiep gedrag dat endorfines vrijmaakt, een soort lichaamseigen pijnstillers.
Dit lijstje is verre van compleet. De uiting van pijn verschilt per dier en van wat er precies aan de hand is.
Startpijn als symptoom van artrose
Ochtendstijfheid, pijn bij het opstaan en aan begin van de wandeling wordt ook wel ‘startpijn’ genoemd. Startpijn is een van de eerste symptomen van artrose.
Artrose is een chronische aandoening waarbij er sprake is van slijtage en ontstekingen van de gewrichten. Als een dier het eenmaal heeft, kan het daar niet volledig van genezen, maar kan het proces wel vertraagd worden. Zeker als je er vroeg bij bent, kun je een hoop ellende voorkomen! Daarom is het zo belangrijk kleine veranderingen op te merken en startpijn serieus te nemen.
Artrose een ouderdomskwaal?
Tot op zekere hoogte hoort gewrichtsslijtage bij het ouder worden (al kan ook al bij jonge honden ontstaan). Toch is artrose natuurlijk niet normaal en moet er iets aan gedaan worden. Pijn is altijd heel naar voor je dier.
Grote honden en bepaalde rassen zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van artrose dan andere. Toch hoeft een bepaald genenpakket niet te betekenen dat een hond ook echt artrose krijgt, ook de omgevingsfactoren spelen een grote rol.
Oude blessures kunnen hun tol eisen en zowel over- als onderbelasting van het bewegingsapparaat kunnen problemen geven. En dan is er nog een belangrijk en groot probleem in ons welvaartslandje: overgewicht. Te zwaar zijn is een gigantische belasting voor de gewrichten van je hond en werkt artrose in de hand. Als te zware honden artrose krijgen, zijn de klachten ook vaak ernstiger dan bij slankere honden.
Wat kun je doen als je hond last heeft van ochtendstijfheid?
Zoals gezegd is het belangrijk dit signaal serieus te nemen. Ga daarom voor een goede diagnose naar de dierenarts. Artrose is veruit de meest voorkomende aandoening aan het bewegingsapparaat van honden, maar er kan natuurlijk ook wat anders aan de hand zijn.
Leefstijlaanpassingen
Een hond die pijn heeft bij het bewegen kun je met een aantal simpele aanpassingen beter op weg helpen. Een paar tips:
- Ga vaker en korter wandelen. Lange tochten kunnen de volgende dag meer klachten geven, maar de behoefte aan beweging en impulsen neemt niet zomaar af. Ga dus vaker en wat korter.
- Kijk eens kritisch naar de slaapplaats van je hond. Kan hij of zij zonder moeite in de mand of is de rand misschien te hoog? Is het tijd voor een hulpje om op de bank te komen? Een mand moet ook groot genoeg zijn: je hond moet languit kunnen liggen, en dus niet alleen in een opgekrulde houding.
- Let ook goed op het matrasje in de mand. Er bestaan varianten voor honden met artrose.
- Soms is het nodig het spelgedrag aan te passen. Dit kan een lastige overweging zijn. Als spelen met andere honden of achter een bal aan rennen de lust van z’n leven is, hoe kun je je hond dat dan ontzeggen? Heeft het leven dan nog zin? In de meeste gevallen kun je je hond hierin begeleiden door alles met mate te doen. Een voorbeeld: een hond die gek is op ballen kun je best af en toe achter een balletje aan laten rennen, maar zorg dan dat je extra aandacht besteedt aan de ondergrond waarop je speelt: vermijd mul zand, te harde grond zoals steen, asfalt en nat gras, ga niet eindeloos door en voorkom hele rare hoeken en schijnbewegingen.
- Introduceer ook andere manieren van uitdagen en spelen, zoals hersenwerk of speuren.
- Zoek begeleiding van een dierosteopaat of fysiotherapeut voor dieren. Deze mensen zijn goud waard als het gaat om het begeleiden van bewegingsklachten bij honden!
Kruiden en nuttige voedingsstoffen
Gezonde voeding is natuurlijk essentieel voor gezonde gewrichten: het levert de nodige bouwstoffen en kan zelfs ontstekingen tegengaan. Als steuntje in de rug kun je ook aanvullende supplementen zoals kruiden en speciale voedingsstoffen geven.
- Essentiele vetzuren
De juiste verhouding omega 3 en omega 6 ‘smeren’ de gewrichten. Omega 3 en het stofje gamma-linoleenzuur (GLA) uit bijvoorbeeld teunisbloemolie of borage-olie kunnen ontstekingen tegengaan. Ruim voldoende omega’s zijn belangrijk voor gezonde gewrichten. - Boswellia serrata
De hars van deze boom wordt als kruidentinctuur vaak ingezet omdat het ontstekingen remt en een grote affiniteit met het bewegingsapparaat heeft. - Glucosamine en aanverwanten
Glucosaminesupplementen kennen we waarschijnlijk allemaal wel. Er zijn bij deze middelen nogal wat kwaliteitsverschillen. Zo zou glucosamine altijd samen met een aantal andere mineralen gegeven moeten worden zoals chondroïtine, MSM, vitamine C en magnesium.
Zijn er medicijnen tegen artrose?
Artrose is niet volledig te genezen. Als je bij de dierenarts komt voor diagnose en advies zal hij of zij meestal eerst aan de slag gaan met overgewicht aanpakken in combinatie met een voedings- en bewegingsadvies.
Als je dier duidelijk pijn heeft kunnen pijnstillers of prednison worden voorgeschreven. Pijn moet absoluut aangepakt worden. Vroeger werd nog weleens gezegd dat dieren hun gewrichten dan juist gaan overbelasten, maar een dier pijn laten lijden is in onze ogen geen optie. Daarnaast heeft pijn allerlei negatieve effecten op het lichaam.
Medicatie kan bijwerkingen hebben, zeker op de lange termijn. Bij een jonge hond en/of in het beginstadium van artrose kan dit een overweging zijn om daarom niet gelijk te starten met medicijnen. Maar ook met natuurlijke middelen en begeleiding kun je enorm veel bereiken. Overleg dus vooral met de dierenarts!
Wat vooral niet te doen
Als laatste wil ik je behoeden voor een grote fout die veel mensen maken. Ze zien dat hun hond stijf is en moeizaam vooruit komt en gaan dus drastisch minder bewegen met hun hond. Dit heeft een contra-effect! Je hond zal spiermassa gaan verliezen, terwijl die juist nu extra nodig is. De spieren geven stabiliteit aan de gewrichten en vangen een deel van de bewegelijkheid op. Je hond heeft juist extra sterke spieren nodig!
Een dierosteopaat of fysiotherapeut, supplementen en in extreme gevallen medicatie kunnen hierbij helpen.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
