Paarden zijn van nature vluchtdieren en dat maakt dat ze kunnen schrikken van vreemde of onverwachte dingen. Sommige paarden maken het echter wel heel bont: ze zien werkelijk overal spoken, zijn erg kijkerig en nerveus. In dit blog bespreken we hoe je daar het beste mee om kunt gaan en hoe je je paard kunt helpen om te ontspannen met behulp van kruiden, voeding en supplementen.
De aard van het beestje
Paarden zijn er in alle soorten en maten: zowel qua fysieke kenmerken als karakter.
Voor ieder wat wils!
Het temperament van je paard wordt door allerlei factoren bepaald, waaronder het genenpakket (hoe is het paard gefokt), hoe de eerste ervaringen waren, hoe je paard is opgegroeid en opgevoed, de voeding, de manier van houden en ga zo maar door. Op sommige factoren kun je invloed hebben, zoals de voeding of hoeveel vrije beweging die je paard heeft, maar op de aard van je dier heb je minder invloed.
Een tijd lang is het in de fokkerij een trend geweest hele ‘hete’ paarden te fokken. De topruiters kunnen hier goed mee omgaan, maar voor de gemiddelde recreatieruiter is dat een flinke kluif. Gelukkig lijkt hier nu meer aandacht voor te zijn.
Omgaan met gestreste paarden
De omgang met en rijden op zo’n kijkerig, gespannen paard kan een flinke uitdaging zijn en wat voor de ene persoon een fijn temperament is, kan voor een ander eigenlijk best eng zijn. Aangezien paarden enorm snel leren en zo ook het verkeerde kunnen aanleren als ze bijvoorbeeld op jouw spanning reageren, is het belangrijk om op tijd aan de bel te trekken. Voel je niet bezwaard om hulp te vragen aan een goede paardentrainer, instructeur of gedragstherapeut.
Iedere paardmenscombinatie is anders, maar dit zijn een aantal algemene tips:
- Blijf zelf rustig
Een van de belangrijkste tips is om zelf een baken van rust van stabiliteit te zijn. En dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want jij hebt natuurlijk ook een druk leven en als je paard dan ook nog uit het niets twee meter opzij springt vanwege een boomstam, plantenbak of gieter die nét wat anders stond dan gister, raak je wel eens je geduld kwijt…Probeer te oefenen met de zorgen van alledag achter je te laten als je op stal aankomt. Je kunt ook aan de slag met ontspanningsoefeningen om je ademhaling te regelen of zelf aan de kruidensupplementen. Moraal van het verhaal: doe wat nodig is om zelf rustig te blijven. Als jij ook gaat stressen of zelfs angstig wordt, groeit het probleem omdat je paard jou spiegelt. Hoe rustiger je kunt blijven, hoe beter.
- Voer de druk niet teveel op
Paarden reageren over het algemeen niet goed op dwang, zeker niet als ze al gespannen zijn. Probeer dus altijd de manier van de minste weerstand te vinden en vanuit die manier verder te werken.Houd je paard dus niet extreem kort, maar geef een beetje ademruimte. Dit kan letterlijk zijn, dus als het gaat om de teugels of het halstertouw, maar ook als het gaat om het ‘ding’ waar je paard steeds van schrikt. Bijvoorbeeld als je paard in een bepaalde hoek steeds schrikt / wil wegrennen of begint te stuiteren, heeft het niet zoveel zin om koste wat het kost je paard door die hoek te willen dwingen.In veel situaties kan het beter zijn om eerst op een fijne manier aan de slag te gaan op een stuk dat je paard niet zo spannend vindt. Je kunt dan een grote volte maken en door daar lekker te gaan rijden kan je paard wat energie kwijt en zorg je dat je paard zich op jou gaat concentreren. Die volte kun je steeds een beetje groter maken en zo uiteindelijk alsnog door die enge hoek heen rijden. Op die manier blijft het voor iedereen leuk.
- Zorg dat het paard zijn energie kwijt kan
Paarden zijn gemaakt om te bewegen en te rennen. Het is dan ook belangrijk voor hun welzijn om vrij te kunnen bewegen, het liefst buiten en met stabiele vriendjes. Op die manier kunnen ze ook hun energie kwijt.Als je paard om wat voor reden dan ook toch zo van stal of een kleine paddock komt en je hebt zo’n heethoofd, kan het veel schelen als je hem of haar eerst wat energie laat afbranden. Dit kan door losgooien of longeren. Als je meteen aan het rijden slaat, kan het ook helpen om het losrijden in draf of galop te doen, net waar je paard beter in kan ontspannen.
- Praat tegen je paard
Op een rustgevende manier tegen je paard praten kan je paard helpen zich beter op jou te laten richten en te ontspannen. Het kan onbewust ook jezelf kalmeren.
- Op buitenrit
Veel van deze tips kun je ook gebruiken bij een buitenrit. Als je met een zenuwachtig paard een relatief ontspannen buitenrit wilt maken, zijn er een aantal stappen die je hiervoor kunt nemen. Op een buitenrit moet je namelijk op een gegeven moment wel langs dat ene enge bosje of die kudde vrolijke koeien.Ten eerste kan schriktraining in een veilige omgeving helpen om meer bomproof te worden op een buitenrit. Als je in een veilige omgeving geoefend hebt, zoek je een stalgenoot met een ervaren, relaxed paard. Een maatje erbij kan een paard ontzettend helpen om buitenrijden daadwerkelijk leuk te gaan vinden. In eerste instantie is het goed om achter (of in het geval van een groepje) in het midden te rijden. Als je paard begint te stuiteren bij iets engs, kun je dan veilig achter het andere paard en krijg je meestal je paard er wel langs. Voorkom dat je aan de teugels gaat hangen. Vanaf hier kun je stapsgewijs gaan werken aan alleen op buitenrit, bijvoorbeeld door eerst te wandelen en de afstand op te bouwen.Sommige paarden zijn juist veel rustiger voorop, dus hier kun je ook mee experimenteren, zeker als je op een gegeven moment ook alleen naar buiten wilt.Paarden zijn kuddedieren en hier kun je goed gebruik van maken, zeker als jij en je paard een goede band hebben en je je paard aan de hand kunt houden en er ook weer op komt. Als je paard dan iets heel spannend vindt, kun je even afstappen, erlangs leiden, laten onderzoeken en weer door.
Linksom of rechtsom
Je ziet ruiters ook nog weleens gefrustreerd raken als ze duizend keer ergens langs zijn geweest om te oefenen dat het Echt Niet Eng is, maar zodra ze vanaf de andere kant erlangs komen, ze weer terug bij af zijn.
Dat komt omdat het voor je paard ook echt anders is vanaf de andere kant. Door de manier van informatie verwerken van je paard, is het voor hem alsof hij dat enge ding opnieuw ziet als hij het alleen met links of met rechts heeft gezien. Heb hier begrip voor en ja, je zult dus opnieuw moeten oefenen.
Begrip voor de natuur van je paard kan een hoop helpen. Ze schrikken soms van de voor ons meest stomme dingen. Maar een paard is er van nature erg op gericht om veranderingen waar te nemen, want wellicht is er een roofdier in de buurt!
De invloed van voeding
Wat je paard binnenkrijgt qua voeding heeft enorme invloed op het gedrag. Dit werkt via de darm-hersen-as, maar ook gewoon in de hoeveelheid en het type energie dat je geeft.
Krachtvoer bevat veel snelle koolhydraten om nu te knallen. Dat kan nodig zijn voor paarden die zware fysieke inspanningen leveren, maar voor een gemiddelde paard is het eigenlijk té veel. Zeker als je paard van zichzelf al een hittepetit is.
Beter is het om je paard onbeperkt ruwvoer te geven in combinatie met een kleine hoeveelheid balancer (een vitaminen/mineralen mengsel naast ruwvoer) en extra vitaminen en mineralen.
Hooi bestaat weliswaar ook uit koolhydraten, maar wel de langzame koolhydraten en die geven een ander type energie en maken je paard niet extra druk.
Tips voor kruiden en supplementen
Er zijn verschillende kruiden en voedingssupplementen die naast beweging, manier van houden, omgang en voeding kunnen helpen om je paard wat te laten ontspannen.
- Magnesiumcitraat
Magnesium is een mineraal dat bij veel paardeneigenaren wel bekend is. Het is nodig voor de ontspanning van de spieren. Een tekort kan allerlei klachten geven zoals hoofdschudden en nerveus gedrag. Het bijvoeren van magnesium kan helpen bij stressgevoelige dieren en bij een te hoge spierspanning. - Adaptogenen
Adaptogenen zijn een groep kruiden met een bijzondere werking: ze helpen om beter met stress om te gaan. Zowel bij fysieke stress (zoals een chronische ziekte), als bij mentale stress (zoals een zenuwachtig gevoel) kunnen adptogenen veel goeds doen. Een voorbeeld van een bekend adaptogeen kruid is Ashwaganda. - Ontspannende kruiden
Ontspannende kruiden zoals valeriaan, passiebloem, hop en lindebloesem kunnen ook een uitkomst zijn. Pas wel op als je wedstrijden rijdt. Gebruik ze niet vlak van tevoren, ze kunnen als doping gezien worden.
Natuurlijk is dit lijstje niet compleet. Er zijn nog veel meer kruiden en middelen die kunnen helpen ontspannen. We helpen je graag met een persoonlijk advies! Bel naar ons gratis dierenartsspreekuur op maandag, woensdag en vrijdag van 9.00 -10.00 op 023-5348469.
Grondwerk, massage en andere hulpmiddelen
Ook met maatregelen, therapieën en manier van trainen kun je je paard helpen ontspannen.
Zoals eerder genoemd is het echt belangrijk dat je paard naar buiten kan en niet het grootste gedeelte van z’n leven in een stal staat.
Bij ondersteunende therapieën kun je denken aan massage, TTouch, craniosacraal therapie, energetische middelen, hersenwerk voor paarden of grondwerk.
Ieder paard is natuurlijk anders. Wat voor het ene paard werkt, hoeft dat voor een ander niet te doen. Het is haast ondoenlijk om alles te bespreken in dit blog, maar ik hoop dat het je een aantal handvatten geeft om mee aan de slag te gaan.
Wat helpt om jouw sensibele paard te laten ontspannen? Laat het ons weten in de comments!
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
