Koppig of juist super schattig? Ezels, en zeker mini-ezels, staan volop in de belangstelling. Schattige filmpjes op TikTok en zelfs ezels als beschermers tegen wolvenaanvallen op schaapskuddes.
Ezels kunnen flink oud worden (zo’n 30 jaar), extra plezier dus, maar dan moet je wel weten hoe je er goed voor zorgt. Er zijn namelijk verschillen tussen ezels en paarden.
Waar komt de ezel vandaan?
Als je de roots van de ezel kent, zijn een aantal belangrijke fysieke en mentale eigenschappen een stuk beter te begrijpen en daarmee begint een gelukkig ezel-bestaan.
Ezels zijn ontstaan in een subtropisch klimaat in Afrika en zijn vanaf daar zo’n beetje de hele wereld over gegaan. Ezels zijn erg tredzeker en goed toegerust om in ruig, bergachtig gebied te leven. Het zijn dat ook sobere dieren qua voeding: ze kunnen hier in Nederland gemakkelijk te dik worden.
Net zoals paarden leven ezels in kuddes. Ezels kunnen goed tegen (hele) hete temperaturen: kou en nattigheid hebben ze meer moeite mee. De vacht is bijvoorbeeld niet goed waterdicht.
Ezels worden al sinds mensenheugenis als trek- en lastdier gebruikt. Ondanks hun geringe omvang zijn ezels beresterk en hebben ze een groot uithoudingsvermogen.
Ezels koppig?
Ezels hebben niet de beste reputatie en dat is zonde. Het zijn namelijk ontzettend slimme, voorzichtige dieren en met de juiste omgang erg lief en aanhankelijk.
Paarden zijn echte vluchtdieren en hebben dan ook een sterk ontwikkelde vluchtrespons: als ze iets niet vertrouwen, zetten ze het eerst op een lopen om daarna vanaf een afstandje te bekijken wat er nu eigenlijk aan de hand was. Op de steppe, waar de eerste paarden zijn ontstaan, is dit een zeer logische reactie.
Ezels zijn net als paarden prooidieren en kunnen natuurlijk vluchten, maar anders dan paarden hebben ze ook een stekt ontwikkelde vechtrespons óf bevriezingsreactie.
In ruig, onherbergzaam gebied is vluchten namelijk lang niet altijd de beste optie. Doordat ezels eerder voor vechten of bevriezen kiezen zijn wij mensen ze als stoïcijns of koppig gaan zien. En door deze eigenschap worden ze tegenwoordig ook als kuddebeschermers voor schapen ingezet. Laat niet zomaar je hond tussen een groep ezels lopen als ze elkaar niet kennen.
Dwang, of zelfs geweld, zou bij ieder dier vermeden moeten worden, maar haalt ook niets uit bij ezels: ze bevriezen en zetten geen stap meer of worden zelfs agressief.
Blije ezels
Net zoals paarden zijn ezels sociale dieren en zouden met tenminste 1 andere ezel moeten samenleven. Een paard, schaap of geit als maatje is beter dan helemaal niemand, maar omdat ezels ook in communicatie echt anders zijn, gaat er niets boven een andere ezel.
Ezels hebben een ruime wei én een schuilstal nodig. Die schuilstal is belangrijk om bij grote hitte of kou en regen te kunnen schuilen. Hitte zal minder een probleem zijn dan kou en nattigheid. Dit geldt ook voor de grond van de weide: het is belangrijk dat die ook in de winter niet te drassig is, ezelhoeven kunnen daar niet tegen.
Ezels staan bekend als ware Houdini’s: veel ezeltjes kunnen goed ontsnappen en dat kan voor gevaarlijke situaties zorgen, bijvoorbeeld als ze op de weg belanden. Zorg dan ook voor een goede, stevige omheining.
Oude ezels
Zoals eerder genoemd in dit artikel, kunnen ezels minder goed tegen kou en nattigheid dan paarden. Zeker oudere ezels kunnen hier best last van hebben. Als je merk dat je ezels moeite hebben met het Hollandse klimaat (kouwelijk, weerstandsproblemen, vachtproblemen door nattigheid) is het belangrijk hier extra aandacht aan te besteden.
Naast een schuilmogelijkheid, kun je zorgen voor een extra dikke laag stro en bij slecht weer (regen, sneeuw, hagel) een deken opdoen.
Ruwvoer om op te knabbelen zorgt er ook voor dat de lichaamstemperatuur goed op peil blijft.
Voor álle ezels is regelmatige hoefbekapping nodig door een hoefsmid die bekend is met ezelvoeten. Voor oudere ezels is een tandarts ook aan te raden. Problemen met het gebit kunnen een gezonde oude dag ernstig in de weg staan.
Voeding & supplementen
Ezels hebben een andere voeding nodig dan paarden. Het zijn enorm sobere dieren (nog meer dan sobere paardenrassen) die gemakkelijk te dik kunnen worden, met gezondheidsproblemen tot gevolg.
Je kunt ze dan ook beter niet zomaar paardenvoer geven: zelfs paardenbrok voor sobere paarden bevat te veel suikers en zetmeel voor ezels.
Ezels met een gezond gebit gaan het best op hoogwaardig stro, het liefst gerstestro.
Ze hebben de hele dag door kleine hoeveelheden zeer vezelrijk ruwvoer nodig. Kuilgras is ongeschikt en zelfs van veel soorten hooi kunnen ze te dik worden.
Om in de zoutbehoefte te voorzien is een liksteen nodig en voor de vitaminen en mineralen kan een kleine hoeveelheid ezelbrok fijn zijn, indien nodig met een supplement met vitaminen & mineralen.
Net zoals voor paarden is het het beste om de dieren in een lage of neutrale hoofdhouding te laten eten, niet uit ruiven of hoge netten.
Ook op een rijke Hollandse weide kan het gras ervoor zorgen dat de ezel te dik wordt. Maar lekker naar buiten is dan wel weer belangrijk. Zorg daarom voor een schrale weide, werk met een combinatie van wei en paddock of met strookbegrazing om bij te rijk gras de grasinname te reguleren.
Andere symptomen
Ezels en paarden kunnen lijden aan dezelfde aandoeningen (zoals koliek of sommige types van rhinopneumonie), maar de symptomen kunnen wel net anders zijn. Juist bij zoiets als koliek kan het lastig zijn om te ontdekken dat je ezel ergens last van heeft, omdat ze zo stoïcijns zijn.
Zorg daarom dat je goed leert kennen wat voor jouw dier normaal is en wat niet en dat je samenwerkt met een dierenarts die bekend is met ezels.
In sommige gevallen kunnen kruiden ook je ezel helpen, je kunt ons altijd vragen om advies!
Ezels helpen
Ezels hebben het wereldwijd niet makkelijk. In Nederland worden ze nog weleens op de verkeerde manier gehouden, wat tot welzijnsproblemen kan leiden.
In armere landen worden ezels nog gebruikt voor last- en trekwerk of in de toeristische sector. De mensen zijn zwaar afhankelijk van de dieren en hebben vaak niet de middelen goed voor ze te zorgen, zeker niet als bijvoorbeeld. medische zorg nodig is. De werkomstandigheden voor mens en dier zijn in sommige situaties loodzwaar.
Als je ezels wilt helpen kan dat via:
Donkey Sanctuary
Donkey Sanctuary Bonaire
Stichting Ezelopvang de Ezel Sociëteit
Stichting Brooke
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
