Het aantal teken in Nederland groeit (helaas) gestaag, evenals het aantal besmette teken. Ze kunnen gastheer zijn van verschillende ziekteverwekkers. Een gevaarlijke is de borrelia burgdorferi: de bacterie die de ziekte van Lyme (borreliose) kan veroorzaken. Het is algemeen bekend dat mensen deze ziekte kunnen krijgen, maar minder bekend is dat ook honden, katten en paarden besmet kunnen raken. Borreliose is een serieuze en lastig te behandelen aandoening. Dus ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen.
Risico’s
Er bestaan verschillende soorten teken. De meestvoorkomende in Nederland is de schapenteek (Ixodes ricinus) die onder andere de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Het risico op besmetting neemt toe als teken langere tijd vast blijven zitten om zich te voeden aan het bloed of als ze verkeerd behandeld worden tijdens het verwijderen.
Een andere tekensoort is afkomstig is uit het Middellandse Zeegebied, de dermacentorteek (dermacentor reticulatus), maar deze wordt incidenteel ook aangetroffen in Nederland. Ook deze tekensoort kan verschillende ziekten overbrengen waaronder babesiose (tekenkoorts, een ziekte die de rode bloedcellen aantast).
Natuurlijke aanpak? Of toch chemisch?
De hoeveelheid teken kan lokaal sterk verschillen. In sommige gebieden zijn de teken zo talrijk dat je zelfs in tuinen en stadsparken tekenbeten en de beruchte rode ring (erythema migrans) kunt oplopen. Als jij en je dier regelmatig in een gebied met veel (besmette) teken lopen, kan het verstandig zijn om voor een chemisch middel kiezen om te voorkomen dat de teken je dier te lijf gaan. Voor honden en katten zijn er onder andere pipetten en halsbanden in de handel. Vraag je dierenarts hierover om advies. Houd er rekening mee dat ook een chemisch middel geen waterdichte bescherming tegen teken biedt.
Natuurlijke tips
Als eerste is het belangrijk om te zorgen voor een zo gezond mogelijk dier. Dat begint bij goede voeding. Voor honden en katten het liefste vers vlees en voor paarden een zo natuurlijk mogelijke en sobere voeding zonder al te veel granen en met zo min mogelijk schadelijke stoffen zoals geur- en kleurstoffen. Daarnaast is een tweejaarlijkse reinigingskuur met Cynara Complex aan te raden. Een ‘schoon’ systeem zorgt er namelijk voor dat een dier veel minder aantrekkelijk is voor allerlei indringers.
Home made anti-tekenspray
Een spray met etherische oliën kan helpen als geurscherm voordat je met je hond of paard de natuur ingaat. Deze spray bevat etherische oliën en is daarom niet geschikt voor katten.
Doe in een plantenspuit 1 liter lauwwarm water en de volgende etherische oliën:
10 druppels theeboom
10 druppels eucalyptus
10 druppels lavendel
5 druppels citroengras
Hier je dier goed mee insprayen. Voor gebruik even krachtig schudden. Je kunt ook een emulgator toevoegen om de oliën beter te laten mengen.
Inmiddels is het een achterhaald verhaal dat teken zich vanuit bomen laten vallen. Ze zitten juist in hoog gras en kreupelhout en kruipen vervolgens via de poten van je dier naar warme plekjes, zoals de liezen, oksels en hals. Besteed hier dus extra aandacht aan bij het insprayen. De spray kun je ook voor jezelf gebruiken. Zorg voor jezelf voor goed aansluitende kleding en blijf op de paden.
Knoflook
Voor sommige dieren is het voeren van knoflook aan te raden. Knoflook heeft een zuiverende werking op het bloed waardoor het bloed minder aantrekkelijk wordt voor parasieten. Het heeft dus niet met de geur te maken en het is ook niet de bedoeling dat je dier naar een knoflookbolletje moet gaan ruiken.
Knoflook in hele grote hoeveelheden is giftig voor honden. 5 gram verse knoflook per dag per kilo lichaamsgewicht kan een giftige werking hebben. Dat zou betekenen dat een hond van 10 kilo 50 gram verse knoflook naar binnen zou moeten werken. Er is echter veel minder van nodig om de voordelen van knoflook te benutten. Handig om te weten: er zijn speciale bonbons van schapenvet met knoflook in de handel (verkrijgbaar bij de dierenwinkel). Ik vind deze heel prettig werken omdat de honden ze heerlijk vinden.
Het is ook een optie om door het voer een etherische olie van knoflook te geven. Dit is heel effectief, maar vraagt ook wat werk. Je geeft dan 1 druppeltje op een lepel honing of biologische yoghurt over het voer. Deze olie ruikt heel sterk en moet goed afgesloten bewaard worden, bijvoorbeeld in een weckpot. Sommige mensen bewaren het zelfs in de schuur vanwege de geur.
Katten zullen geen knoflook willen eten en de meeste etherische oliën zijn ook giftig voor ze.
Bij paarden staat het gebruik van knoflook nog ter discussie. Er is nog te weinig over bekend wat een schadelijke dosis kan zijn en of het dan enkel om verse ui-achtige planten gaat of ook om gedroogde knoflook of etherische olie van knoflook.
Toch een teek?
Controleer bij thuiskomst jezelf, je gezinsleden en dieren of er niet toch een teek over het lichaam loopt of misschien al vastgebeten zit. Als een teek nog niet vastzit, kun je hem pakken, dooddrukken en weggooien. Als een teek wel vastzit, verwijder hem dan met een speciale tekenverwijderkaart, tekentangetje (een soort koevoetje) of tekenlasso.
Een tekenverwijderkaart is een handzame tekenverwijderaar ter formaat van een bankpas. Het heeft twee inkepingen: een voor volwassen teken en een voor de hele kleintjes (de nimfen). Met de kleine inkeping kun je ook bijenangels verwijderen.
Het voordeel van het gebruik van deze kaart is dat tijdens het verwijderen de teek niet wordt samengedrukt of gedraaid. Deze handelingen kunnen een teek irriteren waardoor hij zijn maaginhoud leegt in de bloedbaan. Dit verhoogt de kans op het overdragen van ziektes. Om dezelfde reden mag de teek niet verdoofd worden met alcohol of etherische olie. Als de teek is verwijderd, kun je de plek schoonmaken met een druppeltje All Septicum.
Twijfel je of jij of een van je dieren misschien toch iets heeft opgelopen van een tekenbeet? Neem dan het zekere voor het onzekere en bezoek de huisarts of de dierenarts.
Het is een goede gewoonte om teken die vastgebeten hebben gezeten te bewaren en de datum en de plaats waar je dier deze teek heeft opgelopen te noteren. Mochten er symptomen optreden die kunnen duiden op borreliose of een andere aandoening, kan de teek als aanvullend onderzoek worden onderzocht en geregistreerd.
Wil je tips ontvangen over natuurlijke diergezondheid?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
