Oorzaken en verschillen van acute en chronische diarree

Diarree is een van de meest voorkomende darmaandoeningen bij zowel honden, katten als paarden.
Diarree betekent dat er een verandering is in de ontlasting, zowel qua structuur, als qua vorm en frequentie. De term diarree is afkomstig van de Griekse woorden “dia”(door) en “reo” (stromen) wat doorstromen betekent. In het geval van diarree zal de darminhoud dus sneller dan normaal het maagdarmstelsel passeren waardoor het lichaam minder goed water en voedingsstoffen opneemt.

Dunne darm of dikke darm?

Naast het onderscheid tussen acuut of chronisch, wordt er ook verschil gemaakt in dunne-darm- of dikke-darm-diarree.

Dunne-darm-diarree geeft een waterdunne ontlasting die soms gepaard kan gaan met braken (bij hond en kat, paarden kunnen niet braken). Je dier vertoont in principe niet meer aandrang dan normaal. Er is ook geen bloed of slijm in de stoelgang te zien en het volume is groter in vergelijking tot dikke darm diarree.

In dat laatste geval gaat je dier namelijk frequent kleine beetjes ontlasten. De stoelgang is slijmerig of brijig en kan wat vers bloed bevatten. Je dier kan zijn ontlasting meestal moeilijker ophouden waardoor honden en katten ongelukjes binnenshuis kunnen hebben. Het verschil tussen deze twee vormen van diarree is niet zo van belang bij acute diarree, maar geeft vooral bij chronische diarree een indicatie welk deel van de darm nader onderzocht moet worden. Een combinatie van beide ziektebeelden is ook mogelijk.

Oorzaken van acute diarree

Iets verkeerds gegeten: iets dat beschimmeld of bedorven was of dat je dier niet gewend is te eten. Plotselinge veranderingen van voer veroorzaken eveneens diarree. Vooral bij paarden kan een plotse overgang naar het rijke voorjaarsgras bijvoorbeeld leiden tot plattere mest. In al deze gevallen gaat de diarree vaak vanzelf over eens de verstoorde darmflora zichzelf opnieuw hersteld heeft.
Een virale infectie komt heel vaak voor. De bekendste virussen die diarree geven zijn Rotavirus, Coronavirus en Parvovirus.
Een bacteriële infectie zoals met Salmonella. Dit is de meest voorkomende infectieuze oorzaak van diarree bij paarden, bij honden en katten komt dit eerder zeldzaam voor. Paarden zijn vooral gevoelig aan Salmonella als ze een verminderde weerstand hebben, andere zijn dan weer drager zonder dat ze er zelf last van hebben. In sommige gevallen kan Salmonella een ernstige waterige diarree geven met koorts en/of bloedvergiftiging en is een intensieve infuus-behandeling noodzakelijk. Salmonella is een zoönose: dit is een ziekte die kan overgedragen worden van dier op mens. Het hanteren van een strikte hygiëne is hierbij dus zeer belangrijk.
Een parasitaire infectie zoals Giardia bij de hond, rode bloedworm of Cyathostominose bij het paard of Toxoplasmose bij de kat. Onthoud dat elke hond, kat of paard wormen heeft zonder dat deze per se tot problemen leidt. Alleen als wormen in te grote hoeveelheden aanwezig zijn, kunnen ze klachten veroorzaken.
Bepaalde medicijnen zoals antibiotica of ontstekingsremmers. Dit kan bij paarden leiden tot colitis X, een zeer acute en ernstige darmontsteking waarbij het aantal bacteriën in de darm zodanig is toegenomen dat de gifstoffen die zij produceren diarree en koorts veroorzaken. Sommige paarden kunnen hierdoor in shock geraken en zelfs overlijden.
Stress: transport, een wedstrijd, verhuis, dierenartsbezoek, vuurwerk, … zijn allemaal stresssituaties die bij je dier diarree kunnen uitlokken. Dit is een reflex die veroorzaakt wordt door het zenuwstelsel. We weten immers als mens allemaal dat als je zenuwachtig bent voor iets, je dan vaker naar het toilet moet lopen. Het is bij onze dieren niet anders!
Zand: is voornamelijk bij paarden een veroorzaker van diarree. Paarden die veel op een schrale weide of paddock lopen of van op de grond gevoerd worden, lopen meer risico op koliek en/of diarree door zand. Onder normale omstandigheden wordt zand vlotjes afgevoerd door het darmkanaal maar als de motiliteit van de darm vermindert of de zandopname is te hoog, dan kan het zich ophopen in de blinde of dikke darm.
Gebitsproblemen: dieren met een slecht gebit kunnen hun voer onvoldoende kauwen. Daardoor komen grove stukken voer in de darm terecht, wat diarree kan veroorzaken. In veel gevallen zie je dan onverteerde ontlasting met veel water en een natte staart of vuile poep naast het feit dat jouw dier minder of anders eet of proppen maakt in geval van paarden.

Chronische diarree

In tegenstelling tot acute diarree, kunnen dieren ook chronische diarree vertonen. In deze gevallen blijft de diarree langer dan 7 tot 10 dagen aanhouden of keren de episodes met diarree regelmatig terug. Sommige dieren voelen zich hierbij ook helemaal niet lekker of zitten niet goed in hun vel. Chronische diarree gaat dan gepaard met misselijkheid, braken, jeuk, huidproblemen en boeren.

Oorzaken van chronische diarree

Een allergie of intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen of ingrediënten. Een echte voedselallergie is bij dieren echter zeldzaam en geeft een heel acute reactie die bestaat uit anafylactische shock, niet kunnen ademen omdat de luchtpijp dicht gaat zitten of uitslag en gezwollen oogleden. De enige remedie is de betreffende voedselbron vermijden. Een voedselintolerantie daarentegen is chronisch, kan gedurende het leven worden opgebouwd en geeft symptomen als maagdarmproblemen, jeuk, boeren, gasvorming in de darmen, en chronische ontstekingen van de huid, oren en poten. Lees er hier mee over.

Een chronische maagdarmontsteking, ook wel IBD genoemd of Inflammatory Bowel Disease. Dit valt evengoed onder de noemer van voedselintolerantie (zie hierboven).

Leverproblemen veroorzaken diarree, gepaard met braken (bij honden en katten), koorts, verminderde eetlust, sloomheid, veel drinken en veel plassen.

Alvleesklierproblemen bij honden zoals EPI of Exocriene Pancreas Insufficiëntie. Bij deze ziekte is de alvleesklier verdwenen ten gevolge van een chronische ontsteking waardoor de alvleesklier geen spijsverteringssappen meer produceert. Deze ontsteking is een gevolg van een afweerreactie van het lichaam. Honden krijgen pas last van diarree als bijna al het alvleesklierweefsel verloren is gegaan, samen met extreme honger, grote hoeveelheden grijs gekleurde ontlasting en sterk vermageren. Honden met EPI hebben daarom voor de rest van hun leven extra enzymen nodig bij elke maaltijd, vitamine-B12-injecties en voeding die laag in vet is.

Chronische parasitaire of bacteriële infecties zoals Giardia bij de hond, wormen of Salmonellose bij paarden.

Mestwater

Bij paarden is er nog een verschijnsel dat veel mensen verwarren met diarree en dat is mestwater. Bij mestwater is de mest zelf echter volledig normaal, alleen verliest het paard tussen de mestbeurten door of kort na het mesten bruinachtig water uit de anus. Lees hier alles over mestwater.

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.