‘Natuurlijk’ is hartstikke hot. En dat heeft een goede reden, want sommige soorten voer staan mijlenver af van wat een hond of kat in de natuur zou eten. Aan de andere kant wordt de term ‘natuurlijk’ ook te pas en te onpas gebruikt. Wat is natuurlijke voeding voor honden en katten? En wat eten katten en honden nu eigenlijk echt in het wild en wat kunnen we hiervan leren?
Hond of wolf?
Jarenlang is ons een nogal romantisch beeld voorgehouden van wat honden in het wild zouden eten. Op verpakkingen verschenen prachtige merknamen en wildernisplaatjes. Je hond voeren alsof hij een wolf is, klinkt misschien heel natuurlijk, maar het is niet zo dat dit ook het meest voor de hand liggende eten zou zijn van een in het wild levende hond.
Honden stammen inderdaad af van wolven. Hoogstwaarschijnlijk is er een groep wolven geweest die steeds een beetje meer in de buurt van mensen ging leven omdat daar bijvoorbeeld restjes eten en menselijk afval te vinden was. De mensen zagen hier ook het nut van in, want wellicht werd met een troep wolven in de buurt het kamp minder makkelijk aangevallen door mensen of dieren. Of misschien raakten de mensen wel gesteld op de jonge wolvenpups. De 2 roofdieren – mens en wolf – gingen langzaamaan van rivalen naar partners en over en weer raakten ze hun schuwheid voor elkaar kwijt.
Jager, maar ook aas- en restjeseter
Zo’n proces van domesticatie kost natuurlijk tijd en ergens in die tijd ging het dier van wolf naar hond en ging de hond steeds meer taken voor de mens vervullen. Hondenbrokken waren echter nog lang niet uitgevonden. De honden jaagden wel samen met de mensen, maar waren vooral aaseters. Ze kregen resten van het eten en leefden ook van dingen die wij mensen absoluut niet eetbaar vinden zoals menselijke uitwerpselen, afval en braaksel.
Dit zie je ook terug in de huidige verwilderde honden. Honden zijn dan ook echte opportunisten.
Opportunistische vleeseter
Dus hoewel hun fysiek is ingesteld als carnivoor (kijk maar naar de tanden en de bouw van het spijsverteringskanaal bijvoorbeeld), kunnen honden op praktisch alles wel overleven. Of dit ook het meest gezonde is om een hondenleven lang fit te blijven, is natuurlijk een tweede. Daar kunnen wij het antwoord wel op geven. Maar het overgeromantiseerde beeld van de hond als wolf klopt niet.
Zowel honden als wolven zijn ook prima in staat om kleine hoeveelheden plantaardig materiaal te gebruiken en kunnen zelfs behoefte hieraan hebben als ze de mogelijkheid krijgen om dit zelf op te zoeken (kruiden eten in het bos of mineralen uit aarde likken). Of honden ook granen kunnen verwerken bestaat meer discussie. Honden hebben geen amylase in hun speeksel, maar er is een onderzoek geweest waarbij het erop lijkt dat honden toch een genetische aanpassing hebben doorgemaakt om zetmeel uit granen te kunnen verteren.
Goed voeren is maatwerk
De realiteit is dat veel honden niet goed reageren op voeding die hoofdzakelijk bestaat uit granen en slechts weinig dierlijke producten en vlees die ook nog vaak van matige kwaliteit zijn. Goed voeren blijft altijd maatwerk. En als we dan weer naar wolven kijken, zie je die individuele verschillen daar ook. Het is bekend dat wolventroepen die in een gebied wonen met allerlei prooidieren zoals reeën, herten, zwijnen, klein wild en vee vaak specifiek 1 soort kiezen om te bejagen. Misschien omdat die hun simpelweg het beste bevalt?
Veel echt wilde honden zijn er niet meer. De Afrikaanse en Aziatische wilde honden zijn niet nauw verwant aan de hond. In India leven groepen verwilderde honden die goed bestudeerd zijn en als we daarnaar kijken, zien we inderdaad het beeld van alleseter terug, maar voor het welzijn van honden is dit dus niet het meest optimaal.
Wilde katten zijn echte jagers
Anders dan honden zijn katten obligate carnivoren. Dat betekent dat ze in de natuur volledig op prooidieren leven en niet nog plantmateriaal erbij scharrelen. De eiwitbehoefte van katten is ook hoger dan die van honden en er zijn een aantal essentiële voedingsstoffen zoals taurine en arginine die katten ook echt uit orgaanvlees moeten halen.
Het enige plantmateriaal dat ze eventueel binnenkrijgen is de voorverteerde maag- en darminhoud van hun prooidieren. Maar bij grotere dieren zoals konijnen zie je dat katten er zelfs liever voor kiezen deze delen te laten liggen.
In Nederland komt de echte Europese wilde kat voor (een aparte soort), verwilderde huiskatten en combinaties tussen deze twee. Al deze soorten jagen nog, vooral op kleine zoogdieren zoals muizen, konijnen en ratten. Ook vogels en motjes worden gevangen en gegeten. De Europese wilde kat schuwt ook grotere prooien zoals jonge reekalfjes niet. Kleinere prooien worden letterlijk met huid en haar opgegeten.
Bijzonderheden van katten
Deze prooidieren bestaan voor 65% tot 70% uit vocht. Hierdoor hoeven katten veel minder te drinken. Het grootste gedeelte van hun waterbehoefte halen ze dus uit hun voeding. Hierdoor hebben ze weinig dorstreflex.
Als je kat hoofdzakelijk droge brokjes krijgt, kan dit gezondheidsproblemen geven, zoals de veel voorkomende blaas- en nier problemen.
Een ander punt waarom veel commerciële kattenvoeding tot problemen kan leiden zijn de koolhydraten. In het natuurlijke kattendieet komen koolhydraten amper voor. Katten hebben geen enzymen die koolhydraten kunnen verteren. Koolhydraten, zoals uit granen en andere plantenstoffen in kattenvoer, zorgen alleen maar voor meer poep en kunnen darmproblemen en metabole stoornissen zoals diabetes geven.
Hoé natuurlijk voeren met oog voor je dier
Met bovenstaande punten kun je beter kijken naar wat voor soort voer past bij de behoeften van je dier. Er is niet één soort voer het allerbeste, er is altijd een individuele factor. Kijk dus altijd naar het individuele dier. Zo kan het zijn dat binnen hetzelfde gezin voor de ene hond KVV (Kant-en-klaar Vers Vlees) de beste keus is, terwijl de andere hond het bijvoorbeeld veel beter doet op voer op basis van insecten. Ook de eigen mogelijkheden en omstandigheden in je eigen leven kunnen invloed hebben op de keuze voor een bepaald voer.
Waar let je op met de keuze voor het voer van je dier
Wat voor voeding (KVV, brok of zelf samenstellen) je ook kiest, ga voor hoogwaardige ingrediënten. Kies voor échte voeding en niet voor bijproducten en hulpstoffen. De ingrediënten staan op volgorde van hoeveelheid, als stelregel zou je ook kunnen zeggen dat het eerste ingrediënt ten miste een goede vleesbron moet zijn.
Naast de keuze voor het soort voer, kun je ook denken aan de manier waarop je het aanbiedt. Zo is het voor gezonde honden vaak beter om 1 of 2 keer per dag een flinke maaltijd te krijgen en daarna goed uit te kunnen buiken. In het wild eten honden regelmatig een aantal dagen niet. In tegenstelling tot katten, die eten vaak meerdere kleine prooidieren per dag. Onze huiskatten gaan dan ook goed op de hele dag door kunnen eten.
Rauw of gekookt
Honden en katten zijn dus vleeseters en, uitzonderingen daargelaten, horen vlees te krijgen. Omdat ik denk dat honden toch gezonder oud worden op vlees dan op de afval en aasresten, krijgt mijn hond dan ook rauw vlees. Wij eten thuis vegetarisch en ik vind al dat vlees in huis dus niet zo prettig, maar het is een belangrijke verantwoordelijkheid om de voeding te geven die past bij de soort.
Een ander punt is dat prooidieren over het algemeen niet gekookt of anderszins bewerkt zijn. Als het een verse vangst is, eten dieren ze dus op lichaamstemperatuur. Dit geldt zeker voor katten. Hier kunnen we gebruik van maken, katten geven de voorkeur aan hun voeding op kamer of lichaamstemperatuur. Honden zijn hier flexibeler in, hun aas is regelmatig koud tot zelfs bevroren.
Rauw eten bevat ook allerlei nuttige enzymen en een heel scala aan bacteriën, ook dit kan een nuttig gezondheidsvoordeel hebben.
De dieren in de vee-industrie
Maar nu gelukkig steeds meer mensen weten van gezonde diervoeding, stijgt de vraag naar vlees in diervoeding. Ik denk dat we hierbij ook een morele verantwoordelijkheid hebben naar de dieren in de vee-industrie. Als je portemonnee het toelaat, kies dan voor biologische voer, want als je het beste wilt voor je eigen dier, dan wil je dat in feite toch ook voor deze dieren?
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
