Als je niet lekker in je vel zit, kan dat behoorlijk wat invloed hebben op hoe je je gedraagt naar je partner, huisgenoten, kinderen of random mensen op straat. Ga maar na: als je ontzettende buikpijn of hoofdpijn hebt, kun je een stuk minder gezeur hebben en schiet je sneller uit je slof.
Fysieke klachten hebben verregaande invloed op hoe je je voelt. Toch is hier vaak bij dieren nog te weinig oog voor.
Gedragsproblemen kunnen hun oorzaak vinden in medische klachten. En niet alleen bij een plotselinge gedragsverandering, ook bij klachten die al jaren sluimerend spelen, en waarbij je denkt ‘het hoort erbij’, kunnen medische er oorzaken zijn.
Verschillende soorten probleemgedrag
Eigenlijk vragen wij best wel wat van onze dieren en dat terwijl we niet eens dezelfde taal spreken. Veel van wat wij probleemgedrag noemen, is vanuit het dier gezien helemaal zo gek nog niet.
Misschien luistert je hond niet omdat hij je niet begrijpt, sloopt hij de bank als je weg bent omdat hij verlatingsangst heeft, bokt je paard omdat hij rugpijn heeft en is je kat onzindelijk omdat er blaasproblemen zijn.
Dit zijn vrij bekende voorbeelden, maar het kan complexer en uiteenlopender zijn. Door pijn kunnen dieren (plotseling) agressief reageren, maar ook verwardheid of hyperactiviteit kan een medische oorzaak hebben.
Nu is een plotselinge gedragsverandering sowieso een alarmbel waarmee je naar de dierenarts zou moeten. Ik zou willen stellen dat bij alle gedragsproblemen eerst medische oorzaken uitgesloten moeten worden.
Niet alleen ‘probleem’gedrag
Het kan ook subtieler zijn, zo kan een heel rustige, onzekere of angstige hond enorm opleven als blijkt dat er een fysieke oorzaak aan ten grondslag ligt die wordt aangepakt. Soms kan dit verborgen probleem al jaren spelen en leeft het dier op en komt er een speels en levendig dier voor terug.
Welke fysieke klachten moet je aan denken?
Het lijstje hieronder heeft niet de intentie volledig te zijn. Ik hoop je een idee te kunnen geven van hoe uitgebreid de oorzaken kunnen zijn:
- Pijn
Bekende voorbeelden zijn pijn door artrose, spondylose, rug- of oorpijn. Eigenlijk een symptoom en geen oorzaak dus. Zoals je waarschijnlijk van jezelf wel herkent, kan pijn dieren erg kribbig maken, bijvoorbeeld bij aanraking, opzadelen, aansingelen of rijden bij paarden. Zeker als het gaat om pijn bij bewegen, kunnen dieren ook heel sloom lijken; denk aan oudere katten die alleen maar willen slapen. Eigenlijk heel zielig dus en tijd om daar wat aan te doen. Hier kun je lezen hoe je pijn bij dieren kunt herkennen. - Maagdarmklachten
Rommelende darmen en een gevoelige maag kunnen zorgen voor een onrustig, chagrijnig of sloom dier. Maagzweren bij paarden kunnen bijvoorbeeld ook zorgen voor singelnijd, waarbij het lijkt alsof het paard ronduit agressief reageert.
De darmflora heeft ook verregaande invloed op hoe we ons voelen, zelfs ernstige klachten zoals depressie kunnen een al dan niet gedeeltelijke oorzaak hebben in een verstoorde darmflora. - Tumoren
Van hersentumoren is bekend en logisch dat ze kunnen leiden tot gedragsveranderingen. Het meest bekend is misschien wel honden die plotseling gaan bijten en inderdaad kan een kwaadaardige hersentumor zorgen voor agressief gedrag, maar minder bekend is dat het ook juist tot sloomheid kan leiden. Het kernwoord hier is dus gedragsverandering. - Hyperthyreoïdie en hypothyreoïdie
De schildklier is een klein, maar ontzettend belangrijk orgaan. Door middel van hormonen regelt de schildklier allerlei processen in de stofwisseling. Zowel een te trage als overactieve schildklier hebben een flink effect op het gedrag, denk aan hyperactieve katten (bijvoorbeeld rondrennen ’s nachts) of slome honden. - Blaas- en nier problemen
Onzindelijkheid kwam al eerder ter sprake, maar ook klagelijk miauwen kan komen door pijn van een blaasontsteking. Minder bekend is dat er bij nierfalen ook gedragsveranderingen kunnen komen kijken. Een dier kan lusteloos worden, maar ook juist onrust / slapeloosheid kunnen voorkomen. - Giardia
Giardia is een veelvoorkomende parasiet bij honden. Dieren kunnen er flink ziek van zijn, met lusteloosheid en gebrek aan eetlust tot gevolg. Maar ook: een korter lontje. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in uitvallen naar andere honden. - (verborgen) chronische problemen
Zeker honden uit het buitenland zoals Spanje, Portugal, Griekenland of Roemenië kunnen te maken krijgen met zogenaamde Mediterrane ziektes, denk aan leishmania, ehrlichia of babesia. Dit zijn ziektes die worden overgedragen door teken of bijtende insecten zoals zandvliegen of mugjes. De pest is, dat de symptomen zich soms pas na maanden of jaren duidelijk manifesteren. Honden zijn soms dan al een tijd niet helemaal fit en knappen op als er duidelijke diagnose en behandelplan is. - Hartafwijkingen
Hartproblemen kunnen sloomheid en vermoeidheid geven, maar als er sprake is van een hoge bloeddruk door een hartprobleem, kan ook juist hyperactiviteit voorkomen.
Ik kan me voorstellen dat je schrikt van dit lijstje, maar veel van deze klachten zijn goed te behandelen, zeker als ze op tijd worden opgespoord.
Je hebt een probleem, en nu?
Oké, je hond, kat of paard vertoont gedrag waar je eigenlijk niet zo blij mee bent of je maakt je ongerust over gedrag dat je al langer eigenlijk niet lekker zit. Misschien is je dier al zolang je hem hebt wat angstig, net iets te rustig of juist opeens anders als dat je gewend bent. Wat nu?
Maak een afspraak bij je dierenarts en laat de bekende oorzaken uitsluiten. Op de behandeltafel zal een dierenarts vaak eerst kijken of er pijn opgespoord kan worden – bijvoorbeeld in het bewegingsapparaat of maag/darm klachten. Mogelijk is aanvullend onderzoek nodig zoals foto’s of een echo. Een bloed- of ontlastingsonderzoek kan ook veel uitsluiten. Ook voeding en eventuele tekorten kunnen besproken worden.
Als er geen medische oorzaak te vinden is, is het aan te raden om een gedragstherapeut in te schakelen. Gedragsproblemen kunnen zowel jou als je dier flink last geven en een professional kan vaak net beter de vertaalslag maken tussen dier en mens, en is als het goed is op de hoogte van de laatste wetenschappelijke inzichten.
Daarnaast kunnen ook kruiden en supplementen je dier (en indien nodig ook jouzelf) ondersteunen. Hiervoor kun je contact met ons opnemen of voor een persoonlijk en uitgebreid advies een online consult aanvragen bij onze dierenarts en natuurgeneeskundig therapeut.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
