Veel katten zijn stressgevoelige typetjes, maar weten het erg goed te verbergen. Toch is het herkennen en beperken van stress bij katten erg belangrijk voor hun welzijn.
Behalve dat het natuurlijk gewoon zielig voor je kat is als zich niet prettig voelt, geeft langdurige stress ook een verhoogd risico op allerlei gezondheidsaandoeningen zoals diabetes en blaas- en nierproblemen.
In dit artikel kijken we naar de oorzaken van stress, hoe stress te herkennen is en wat je eraan kunt doen! Daarnaast hebben we tips over wat je kunt doen bij stress in specifieke situaties zoals bij vuurwerkangst.
Stress herkennen aan lichaamstaal en gedrag
Katten kunnen echte binnenvetters zijn. Tenzij je je kat heel goed kent, vinden eigenaren het vaak lastig om stress of angst aan de lichaamstaal te herkennen, zeker als het geen acuut probleem is. Hier kun je lezen hoe je een angstige kat in lichaamstaal herkent.
Bij meer sluimerende stress is het vaak een verandering – hoe klein ook – in gedrag wat opvalt. Als je kat een plotselinge gedragsverandering laat zien, zoals onzindelijkheid, is het belangrijk eerst naar de dierenarts te gaan om eventuele medische oorzaken uit te sluiten.
Het kwam al even kort voorbij, een van de meest voorkomende uitingen van stress is onzindelijkheid. Maar er zijn veel meer dingen die een kat kan doen om zichzelf een groter gevoel van veiligheid te geven. Denk behalve aan plassen naast de bak ook aan poepen op vreemde plaatsen, meubilair als krabpaal gebruiken en aan vluchtgedrag. Katten kunnen ook een soort apathie gaan vertonen. Ze zitten dan langdurig maar wat voor zich uit te staren.
Stress is super persoonlijk
Ook bij mensen is het zo dat wat voor de een bussiness as usual is, voor de ander erg stressvol kan zijn. Hetzelfde geldt voor katten: wat een dier als stress ervaart is persoonlijk. Onder katten zijn er absoluut hele stressgevoelige types.
Waarom zijn sommige katten meer gevoelig voor stress? Dit kan komen door een of meerdere oorzaken:
- erfelijke aanleg
- socialisatie/leren met stressvolle gebeurtenissen om te gaan
- trauma/slechte ervaringen
Wát een kat als stressvol ervaart kan ook nog verschillen. Vreemde katten in of rond het huis is een hele bekende stressfactor, veranderingen in de gezinssamenstelling (scheiding, baby, hond of ander huisdier erbij), verhuizing, jaarwisseling en verbouwing (werklui over de vloer) kunnen er allemaal voor zorgen dat je kat zich niet meer veilig voelt in zijn of haar eigen omgeving en dat ervaren katten als stressvol.
Territorium = veiligheid
Een eigen territorium is voor katten heel erg belangrijk om zich veilig te voelen. Katten staan bekend als solitaire wezens (alleenlevend), maar dat betekent niet dat ze niet sociaal zijn. Katten gaan wel degelijk sociale relaties aan met hun mensen, met andere katten en met eventuele andere huisdieren. Toch zijn spanningen tussen katten wel een grote bron van onrust.
Als je overweegt om een nieuwe kat in huis te nemen, is het verstandig goed na te denken of dit een goede match zou kunnen zijn en op welke manier je het introduceren gaat begeleiden. Dit is een onderwerp voor een nieuwe blog, voor nu kun je hier kijken voor een stappenplan.
Vreemde katten die het huis binnendringen kunnen een heel grote bron van onrust zijn. Sommige katten hebben al last van vreemde katten in de directe omgeving van het huis. Als je een kattenluik hebt, kan het voorkomen dat vreemde katten binnenkomen. Het is echt belangrijk om dit tegen te gaan. Je kunt bijvoorbeeld een luik installeren dat alleen opengaat met de magneet aan de halsband van je kat of reageert op de chip van je eigen kat (het voordeel hiervan is dat je kat dan geen halsband om hoeft). Of je wordt zelf poortwachter en laat je kat op verzoek naar binnen of naar buiten.
Catification
Je kunt het gevoel van veiligheid in het eigen territorium vergroten door aan de slag te gaan met catification. Dit is een term bedacht door Jackson Galaxy, een bekende kattengedragsdeskundige van TV. Bekijk hier zijn uitleg en een aantal voorbeelden:
Catify je huis betekent dat je je leefruimte zo indeelt dat zowel katten als mensen zich er thuis in voelen. Je creëert routes, vermijdt doodlopende (onveilige) hoeken en denkt in 3D in plaats van 2D. Daarnaast ga je aan de slag met het maken van veilige plekjes voor je kat. Plekjes waar hun geur inkomt, waar ze met rust gelaten worden en ze zich veilig kunnen terugtrekken. Dit heeft een ongelofelijk positief effect op het gedrag van katten!
Spelen vergroot het zelfvertrouwen
Ook vaste speelmomenten zijn een echte aanrader. Spelen en ook regelmatig de buit vangen vergroot het zelfvertrouwen van katten en verlaagt stresshormonen. Is dat even mooi meegenomen! Zeker in het begin kan het soms even duren voordat je kat (durft) te spelen. Het helpt om vaste momenten te prikken, bijvoorbeeld voor etenstijd. Ook speeltjes afwisselen en eens wat nieuws uitproberen voor jullie speelkwartier zijn aanraders. Je kunt speeltjes ook aantrekkelijker maken door kattenkruid of valeriaan te gebruiken.
Rustgevende kruiden voor katten
Kruiden kunnen een fantastische ondersteuning zijn in perioden van stress en kunnen zeker helpen in combinatie met de bovenstaande tips.
- Adaptonicum
Smakelijke druppels van het kruid Ashwaganda. Perfect voor hele kieskeurige katten en ter ondersteuning bij veranderingen (verhuizing, leefgenoten) en bij langdurige stress. Het is een Ayurvedisch kruid dat je dier helpt om geestelijk en lichamelijk in balans te blijven. - Relax Compositum
Een tinctuur met onder andere valeriaan, een kruid waar veel katten gek op zijn. Je kunt het ook in de omgeving, bijvoorbeeld op de ligplaatsen druppelen. Relax Compositum is perfect bij vuurwerk of andere spannende gebeurtenissen. Relax Compositum helpt te ontspannen, maar maakt niet duf.
Liever een persoonlijk advies? We helpen je graag!
Vuurwerk
Dieren en vuurwerk zijn een slechte combinatie. Veel van de tips die we al noemden kunnen katten helpen om met vuurwerkgeluiden om te gaan. Nog even op een rijtje, specifiek voor rond de jaarwisseling:
- Zorg voor meerdere veilige plekjes waar je kat zich beschut kan terugtrekken. Laat tussendeuren open zodat je kat zelf kan kiezen waar ze heen wil. Veel katten verkiezen de zolder of badkamer, andere zoeken jou juist op.
- Houd je kat in de dagen rond Oud & Nieuw binnen! Ieder jaar raken er helaas weer katten zoek en/of gewond door vuurwerkellende. Check of deuren, ramen en kattenluikjes dicht zijn.
- Laat je dier niet alleen op Oudejaarsavond en laat de radio aan.
- Ondersteun met Relax Compositum.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
