Aii een wond bij je dier, dat is altijd schrikken! Of het nu een jaap bij je paard is of een wond bij je hond of kat, je wilt natuurlijk dat de wond schoon blijft en goed geneest. Met een schone, goede wondgenezing heb je bovendien de minste kans op littekenvorming. Littekens zijn niet alleen ontsierend, maar dit weefsel is ook minder soepel en dat is natuurlijk onwenselijk.In dit blog beantwoorden we 5 vragen over wondgenezing bij je dier.
Wondgenezing is een complex proces dat het lichaam activeert na een blessure om beschadigd weefsel te herstellen. Het proces verloopt in vier overlappende fasen: bloedstolling, ontsteking, regeneratie en rijping.
De stollingsfase, ook wel bekend als de hemostase, begint meteen nadat de wond ontstaat. Bij een open wond komen haarvaatjes en zenuwuiteinden bloot te liggen, die vervolgens beschadigen. Verschillende mechanismen beperken het bloedverlies: de bloedvaten vernauwen lokaal en bloedplaatjes klonteren samen. Er wordt fibrine geproduceerd om de wond te bedekken met een net van draadjes. Hier blijven bloedcellen, bloedplaatjes en eiwitten aan kleven. Uiteindelijk droogt dit alles op en vormt het een gestolde laag bloed, oftewel een korst.
Na de bloedstolling verwijden de bloedvaten zich lokaal weer, waardoor bloedlichaampjes, eiwitten, elektrolyten en water worden toegelaten. Er ontstaat een zwelling die op de huid drukt, waardoor de wond pijnlijk kan worden. In deze fase reinigt de wond zich. Witte bloedcellen ruimen de dode cellen op en maken bacteriën onschadelijk. Deze fase heet de ontstekingsfase, ook wel bekend als de inflammatiefase. Enige mate van ontsteking hoort dus bij het genezingsproces! Sterker nog; het is zelfs nodig!
In de regeneratiefase wordt de beschadigde huid vervangen door nieuw weefsel. De aanmaak van nieuwe bloedvaatjes wordt gestimuleerd en er wordt nieuw weefsel gevormd. Dit weefsel is vochtig, helderrood en korrelig van structuur. Cellen aan de wondrand vermenigvuldigen zich en bedekken het nieuw gevormde weefsel, waardoor de wond wordt gesloten.
De laatste fase heet de rijpingsfase of remodellering. Het granulatieweefsel ( = het nieuw gevormde weefsel) heeft zijn top bereikt, maar het nieuwe weefsel is nog erg kwetsbaar. Daarom moet dit weefsel uitrijpen tot een dun, soepel en wit bindweefsellitteken. Overtollige haarvaatjes worden weer afgebroken. Deze fase kan wel 2 jaar duren, afhankelijk van de grootte van de wond.
Dit goed gecoördineerde proces zorgt ervoor dat de wond uiteindelijk geneest en het normale weefselfunctie hersteld wordt.
Bij wonden is het zinnig om het zekere voor het onzekere te nemen en bij twijfel contact op te nemen met je dierenarts.
Om toch wat richtlijnen te geven, maak in ieder geval een afspraak bij de dierenarts in geval van:
Allereerst: bij twijfel of een wond gehecht moet worden, kun je het beste de wond niet behandelen, maar de dierenarts bellen. Als er een middel op de wond gesmeerd is, wordt het beoordelen én het hechten van de wond vaak veel lastiger voor de dierenarts.
Er zijn veel verschillende kruiden en andere stoffen die het huidherstel kunnen ondersteunen:
Groene leem of groene klei
Helpt vuil te verwijderen uit de huid en zit boordevol mineralen en enzymen die zuiverend zijn. Het vormt een ademende laag en dat kan juist bij dieren erg prettig zijn omdat het beschermt tegen invloeden van buitenaf, zoals insecten.
Honing
Goede honing van goed verzorgde, gezonde bijen is rijk aan enzymen en antioxidanten die de huid kunnen helpen herstellen en infecties tegen gaan.
Calendula
Een van de meest bekende kruiden als het gaat om huidherstel: het verzacht en ondersteunt de collageen-vorming, zodat er weer sterk bindweefsel ontstaat. Op die manier gaat het littekenvorming tegen.
Aloë vera
Ook zo’n goede oude bekende; het verkoelt en verzacht en gaat verdere irritatie tegen.
Etherische oliën van lavendel en geranium
Deze gaan infecties tegen, verzachten pijn en jeuk. Naast nuttig bij wondgenezing, zijn deze oliën ook uitstekend geschikt bij insectenbeten en -steken.
Het kan best een uitdaging zijn om te zorgen dat je dier de wond met rust laat, en dus ook eventuele middelen die je gebruikt om het herstel te helpen. Voor honden en katten is een kraag of medical shirt en voor paarden is een bandage soms nodig. Ook kan het helpen de huid te behandelen op een moment vóór je afleiding kan aanbiedingen, zoals voor het voeren, wandelen of hersenwerk.
Bij De Groene Os hebben we verschillende middelen om de huid van binnen en buiten te behandelen!
Heb je vragen? We helpen je graag verder!
Ook van binnenuit kun je het huidherstel een handje helpen.
Allereerst zijn voldoende rust en slaap belangrijk. Slaaptekort kan zelfs een negatief effect hebben op de wondgenezing! Voor sommige dieren is het best een uitdaging om voldoende rust te nemen. Je kan helpen met ontspannende kruiden, maar ook door de juiste omstandigheden en omgeving te creëren, denk bijvoorbeeld door de bench een fijne plek te maken.
In herstelperiodes jaagt het lichaam er grote hoeveelheden vitamine C doorheen en kan er ook een verhoogde behoefte zijn aan antioxidanten. Afhankelijk van welke voeding je dier krijgt, kan tijdelijk een multivitamine geven een goed idee zijn.
Heeft je dier een wat kwakkelende weerstand en herstelt de wond daarom niet zo goed? Blijft de wond bijvoorbeeld onrustig of neigt het naar een ontsteking? Naast dat het dan een goed idee is om contact op te nemen met je dierenarts, kun je ook kruiden inzetten! Kruiden kunnen het immuunsysteem ondersteunen en infecties tegengaan, denk bijvoorbeeld aan een tinctuur van rode zonnehoed (Echinacea), berberis en kattenklauw.
Soms is het ook zinnig om aandacht te besteden aan de bloedsomloop. Een goede aan- en afvoer van bloed zorgt namelijk voor voldoende voedingsstoffen en herstellende cellen én zorgt voor de afvoer van afvalstoffen. Dit kan een extra aandachtspunt zijn voor wonden waar makkelijk oedeem rondom ontstaat of dieren die hier gevoelig zijn. Ook wonden op de extremiteiten (zoals pootjes of benen) kunnen hierbij gebaat zijn.
Als het nodig is geweest om antibiotica te geven (bijvoorbeeld na een chirurgische ingreep) is het verstandig om op te volgen met een kuur probiotica om de darmflora te helpen herstellen.
Infectie van de wond kan vervelende complicaties hebben, zeker als er bijvoorbeeld een chirurgische ingreep is geweest.
Je herkent een infectie aan:
Enige ontstekingsverschijnselen in de eerste dagen na het ontstaan van de wond is normaal. Zie ook eerder in het artikel bij de fases van wondgenezing. Als je dier koorts heeft of je twijfelt, neem dan contact op met de behandelend dierenarts.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
Wondverzorging bij paarden kan nog een aardige uitdaging zijn. Het liefst train je op een paardvriendelijke manier hierop vóórdat daadwerkelijk de nood aan de man (of vrouw) is.
Lees dit artikel van de Clicker Academie voor tips!
"*" geeft vereiste velden aan
Zij staan klaar om je te helpen met gezonde, natuurlijke producten voor mensen. Ze hebben hun eigen merk voedingssupplementen en huidverzorging. Ook kun je terecht in de winkel in Haarlem voor advies en een breed assortiment! Het goede van toen, met het beste van nu!
