• Door: Melody Eveleens

Tekenziektes bij honden: waar je op moet letten

Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor de gevaren van ziektes die door teken kunnen worden overgedragen. Zo is inmiddels wel bekend dat ook dieren de ziekte van Lyme kunnen krijgen. Maar er zijn nog andere aandoeningen die je dier door een besmette teek kan oplopen. Daarom zetten we een aantal van deze ziektes én de bijbehorende symptomen op een rij.

Ziekteverwekkers en teken

Er zijn verschillende pathogenen (ziekteverwekkers van biologische oorsprong) die worden overgedragen door teken en vervolgens bij de gastheer ziektes veroorzaken. Denk hierbij aan verschillende soorten bacteriën, virussen en protozoa (een groep eencellige micro-organismen).

Iedere individuele teek kan verschillende ziekteverwekkers bij zich dragen. Dieren kunnen dan ook met meer dan één pathogeen  besmet worden, wat natuurlijk de diagnose en behandeling een stuk moeilijker maakt.

Zoals de meeste infecties die gebruik maken van een tussengastheer (in dit geval de teek) kunnen de symptomen vaag en aspecifiek (chronische klachten waarbij het gissen is naar de medische oorzaak) zijn.

In Nederland bevindt zich de hoogste concentratie besmette teken rondom de Veluwe. Maar ook in andere bos-, duin- en heidegebieden worden besmette teken aangetroffen.
Als een teek binnen 24 uur wordt verwijderd nadat deze zich heeft vastgebeten, wordt het risico op overdragen van ziektes verkleind, maar is nog steeds aanwezig.

Ziekte van Lyme

De ziekte van Lyme wordt ook wel borreliose genoemd, omdat het wordt overgedragen door  de Borrelia-bacterie. Het wordt overgedragen door de schapenteek (Ixodes ricinus) en de hertenteek (Ixodes scapularis) en is vernoemd naar het dorpje Lyme in Connecticut, waar in 1975 een epidemie van deze ziekte uitbrak.

Het verloop van de ziekte van Lyme is erg grillig. Er worden verschillende stadia onderscheiden die bij mensen beginnen met de bekende rode kring. Het blijkt echter dat de ziekte niet altijd keurig deze stadia volgt en bij dieren zijn deze stadia zelfs nog minder goed te onderscheiden. De meest bekende symptomen zijn:

• Gewrichtsontstekingen. Dit veroorzaakt een plotselinge kreupelheid die zo’n 4 dagen duurt. De locatie waar het dier kreupelt kan wisselen.
• Koorts
• Verminderde eetlust
• Uitdroging
• Sloomheid, niet willen bewegen
• Gezwollen lymfeklieren
• Aantasting van de nieren

Teken-encefalitisvirus

Dit virus is nieuw in Nederland. We hebben hier al eerder aandacht aanbesteed in het artikel Teken-encefalitisvirus in Nederland. De symptomen zijn:

• Verhoogde lichaamstemperatuur
• Veranderingen in gedrag (agressiviteit, angstigheid, apathie)
• Verminderde eetlust
• Motorische stoornissen (verminderde proprioceptie, stijfheid)
• De symptomen verdwijnen na een bepaalde tijd. Hierna kan juist een hersenvliesontsteking ontstaan.

De volgende aandoeningen zijn de zogenoemde Middellandse Zee-aandoeningen. Ook leishmania valt hieronder, dit wordt overgedragen door de zandvlieg en wordt hier dus niet verder besproken. Vooral bij honden uit het buitenland zoals Spanje, Griekenland en Roemenië is het goed hierop bedacht te zijn. Een goede stichting test de honden, maar de symptomen kunnen zich toch jaren later nog openbaren.

Ehrlichiose

Ehrlichiose of ehrlichia is een van de zogenoemde Middellandse Zee-ziektes. Het is een bacterieachtig organisme dat de witte bloedlichaampjes infecteert.  Symptomen kunnen zijn:

• Koorts
• Rillingen
• Gebrek aan eetlust
• Neerslachtigheid, sloomheid
• Bloedarmoede

Als deze aandoening niet herkend en dus niet behandeld wordt, kan de ziekte een dodelijke afloop krijgen of chronisch worden. De symptomen die dan gezien worden zijn:

• Gezwollen lymfeklieren
• Vergrote milt
• Pijnlijke spieren en gewrichten, pijn in de rug en nek
• Bloed in de urine, bloedingen in de neus
• Ooginfecties

Ook als de ziekte wel behandeld wordt, blijft het sluimerend aanwezig. Een goede weerstand is dan extra belangrijk!

Babesiose

Babesiose wordt overgedragen door de teek Dermacentor Reticularis. Deze teek wordt door de zachte winters nu ook in Nederland gesignaleerd. Een van de meest opvallende symptomen is het rood kleuren van de urine. Dit komt door het kapot gaan van de rode bloedcellen. Babesiose wordt veroorzaakt door de protozo Babesia canis die zich nestelt en voortplant in de rode bloedcellen. Andere klachten kunnen zijn:

• Verdikking en ontsteking van de huid
• Koorts
• Slechte eetlust
• Braken

Babesiose krijgt als het behandeld wordt een chronisch verloop. Helaas zijn de klachten die hiermee gepaard gaan meestal nog zo serieus dat vaak alsnog op euthanasie wordt overgegaan. Denk hierbij aan ademhalingsproblemen, zweren, bloedarmoede en een verhoogde hartslag.

Anaplasmose

Anaplasmose of anaplasma wordt door dezelfde teek over gebracht als de teek die Ziekte van Lyme overbrengt. De infectie kan samen met andere tekenziektes voorkomen.
De hond is koortsig, plotseling lusteloos, wil slecht eten, heeft spijsverteringsklachten zoals misselijkheid of diarree en er kunnen pijnlijke gewrichten zijn.

Bij koorts zonder reden aanwijsbare reden, zeker na een tekenbeet, moet er aan anaplasmose gedacht worden.

Preventie

Aandoeningen die door teken worden overgedragen zijn bijzonder vervelend vanwege de ernst en het lastige diagnosticeren en behandelen. Er is dus een belangrijke rol weggelegd voor de preventie van deze ziektes. Dit begint met te zorgen dat je dier niet of minder gebeten wordt door teken. Het volledig voorkomen van tekenbeten kan alleen met veel en vaak gebruik van sterke gifstoffen. Of dit voor jouw dier nodig is, is een persoonlijke afweging en zal vooral afhangen van het gebied waar je woont.

Een andere belangrijke preventieve maatregel is het controleren van je dier nadat het buiten is geweest. Probeer dit zo snel mogelijk te doen, dan heb je namelijk nog kans dat de teek nog niet vastzit, maar door de vacht loopt. Er is dan geen mogelijkheid geweest op overdracht van ziektes! Als een teek wel vast heeft gezeten, wordt aangeraden om de teek te bewaren en eventueel op te sturen voor onderzoek. In de praktijk blijkt dit echter niet altijd werkzaam.

Zorg dat je je dier beschermt tegen teken met een bewuste keus (we willen je hierbij graag adviseren), controleer goed op teken en zorg dat je bekend bent met de symptomen. Bij twijfel ga je naar een dierenarts die bekend is met Lyme en Middellandse-Zee-ziektes en niet eentje die je zorgen wegwuift!

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.