• Door: Melody Eveleens
• Leestijd: 3 minuten

Burn-out en overtraining bij paarden: hoe te herkennen en te voorkomen

Paardenland blijft toch een interessante wereld. Er zijn zoveel tegenstellingen. Aan de ene kant is er een groep paarden die gezondheidsklachten heeft omdat ze te dik zijn en gebaat zouden zijn bij meer werk, aan de andere kant is er een groep die overvraagd wordt.

Beide groepen kampen met problemen. Overtrainde paarden, daar hebben we het deze keer over.

Burn-out bij paarden

Jonge paarden die overvraagd worden en nog niet voldoende draagkracht opgebouwd hebben, lopen een groot risico op vroegtijdige problemen door slijtage, maar ook op overtraining. Paarden die zes of zeven dagen in de week aan het werk worden gezet behoren tot de risicogroep.

Naast het mentale aspect kunnen er ook fysiek problemen ontstaan wanneer er met al bestaande spierpijn te veel inspanning gevraagd wordt. Er ontstaat dan verzuring in de spiervezels en een ophoping van afvalstoffen. Dit wordt vergroot als er een groot contrast bestaat tussen stil op stal staan en dan plots hard aan het werk moeten.

Het paard als geboren atleet

Paarden zijn supersterren als het gaat om bewegen; ze zijn er simpelweg voor gemaakt. Waarom ontstaan er dan toch problemen?

Paarden kunnen goed de hele dag door lopen, bezig zijn en dan af en toe nog een flinke sprint eruit gooien. Dat komt omdat er in de milt veel rode bloedcellen zijn opgeslagen. Een soort reservevaatje dus.

Op conditie hoeft een paard niet eindeloos getraind te worden, maar aan het onderstel (de benen) en de draagkracht moet – met beleid – veel aandacht worden besteed.

Kenmerken van overtraining

Overtraining komt vaak voor. Vermoeidheid, traag herstellen en sloomheid zijn veelvoorkomende kenmerken. Door overtraining vindt cortisoluitputting plaats wat grote gevolgen heeft voor het immuunsysteem:

• Het gedrag verandert: overtrainde paarden kunnen gestrest en nerveus zijn, of juist sloom en lusteloos.
• Het paard wordt magerder. Vooral de spiermassa wordt opgebruikt.
• De conditie neemt af in plaats van toe.
• De weerstand is laag: de paarden kunnen gevoeliger zijn voor ontstekingen en infecties.

Hoe herstelt het lichaam zich?

Tijdens een intensieve inspanning zoals training raken de spieren beschadigd. Er komen kleine haarscheurtjes in de spiervezels. Het lichaam herstelt dit door rust en de juiste voedingsstoffen. Daarnaast komen er bij zware fysieke belasting meer afvalstoffen vrij die het lichaam op verschillende manieren moet zien op te ruimen. Tijdens het herstel van de spieren worden de spieren sterker en neemt de spiermassa toe.

Als je bij je dier spierpijn opmerkt, ben je in de training waarschijnlijk te ver gegaan. Een doeltreffende training hoeft absoluut geen spierpijn te veroorzaken.

Als er te vaak onvoldoende hersteltijd tussen de trainingen zit, kan overtraining optreden. Helemaal niks doen is ook niet nodig. Stilstaan is vaak helemaal niet goed voor paarden. In plaats van een zware training kun je een rustige buitenrit maken, grondwerken of iets doen wat jullie normaal niet doen, een sprongetje in plaats van dressuur bijvoorbeeld. Dit noemen we ‘active recovery’.

Focus op rust

Te vaak een paard overvragen kan leiden tot een negatieve spiraal. In plaats van dat moeilijke oefeningen beter gaan, gaat het juist steeds moeizamer.

Tips om overtraining te voorkomen:

• Rust is belangrijk en bouw dan ook voldoende rustdagen in (met active recovery) om zo je niveau naar een hoger plan te tillen. Drie dagen serieus trainen is vaak meer dan genoeg.
• Wissel ook tijdens een training inspanning af met rustigere momenten en oefeningen die jullie al goed kennen en waar jullie plezier uit halen.
• Vraag op tijd om hulp! Zelfs – of misschien wel juist – de meest ervaren ruiters vragen begeleiding van instructeurs, osteopaten of fysiotherapeuten om de sportprestaties van hun paard in goede banen te leiden. Je begeleiders zien dingen en kunnen factoren observeren en vaststellen die jij over het hoofd zou kunnen zien. Is het toch nog een teamsport!
• Vergeet de voeding van je paard niet!

Sportvoeding voor paarden

Als je zelf met je gezondheid bezig bent, denk je waarschijnlijk ook na over goede voedingsstoffen. Sportvoeding voor paarden betekent niet dat je opeens geen natuurlijke voeding (grootste deel ruwvoer) moet voeren, integendeel.

De basis van paardenvoeding moet altijd ruwvoer zijn. Als de verteerbaarheid van het hooi en de gezondheid van de darmen goed zijn hoeft dit ook niet voor een gras- of hangbuik te zorgen. Een goede kwaliteit en juiste hoeveelheid krachtvoer kan daarnaast zorgen voor extra nutriënten zoals eiwitten en vitaminen en mineralen.

Ook supplementen kunnen het lichaam ondersteunen in sportprestaties zoals:

• Multivitaminen & Mineralen Complex
  Multivitaminen & Mineralen Complex is geschikt voor paarden die fit moeten blijven, wel wat extra’s kunnen gebruiken of herstellend zijn. Deze multivitamine is uniek omdat het verkalkte rode alg (Lithothamnion calcareum) bevat, een calcium- en magnesiumbron van plantaardige oorsprong die zeer goed opneembaar is.
• Magnesiumcitraat
  Magnesium is een belangrijk mineraal voor sporters omdat het spieren verzorgt. Het bevordert de prikkeloverdracht van zenuw naar spier. Daar waar calcium zorgt voor de aanspanning van de spier, laat magnesium deze weer ontspannen.

We helpen je graag met een persoonlijk advies! 

Doping

Weest terughoudend met kruiden als je wedstrijden rijdt. Lees hier ons dopingstatement.

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.