Verschillen en overeenkomsten tussen de 2 Potentilla’s: P. anserina en P. erecta
In dit artikel bespreken we 2 planten met veel overeenkomsten, maar ook een aantal verschillen, namelijk Potentilla anserina (zilverschoon) en Potentilla erecta (tormentil).
Krachtig kruid
Potentilla komt van het Latijnse verkleinwoord potens dat krachtig of machtig betekent.
De naam zilverschoon (P. anserina) komt van de prachtige zilveren tint op de blaadjes. De andere Nederlandse benaming – ganzerik – duidt op het feit dat deze bodembedekkende plant graag door ganzen en koeien gegeten wordt. Een grappig feitje over zilverschoon is dat het een bodembedekker is waarvan de bloemen ’s avonds en bij slechts weer sluiten.
Tormentil (P. erecta (erecta = rechtopstaand)), wordt in het Oud Hollandsch ook wel bloedwortel (naar de rode kleur van de doorgesneden wortel) of schijtkruid genoemd. Dat laatste zal iets te maken hebben met de werking. De meer gangbare benaming tormentilla is afgeleid van tormentum, een verwijzing naar het krampstillende en pijnstillende vermogen van deze plant.
Inhoudsstoffen
Ook de inhoudsstoffen van zilverschoon en tormentil vertonen zowel verschillen als overeenkomsten. Beide planten bevatten: looistoffen, flavonoïden (waaronder quercitine), choline, tormentoside en etherische oliën (tormentil) .
Tormentil bevat meer looistoffen dan zilverschoon: zo’n 22% vs. 17%. Daarnaast bevat tormentil ook meer verschillende typen looistoffen.
Over tannine
Tannine (looistof) is eigenlijk een verzamelnaam voor een groep chemische verbindingen: polyfenolen. Veel kruiden bevatten looistoffen, en ook basten van loofbomen zijn rijk aan tannine. Maar ook thee en wijn bevatten bepaalde soorten looistoffen. Weer andere soorten looistof worden gebruikt in bijvoorbeeld de leerlooierij, maar die vind je weer niet in thee en kruiden.
Tanninen hebben een samentrekkend effect, waardoor het een nuttige werking kan hebben bij de behandeling van wonden op de huid en beschadigingen in het slijmvlies. Ze verzachten de zenuwuiteinden en beschermen het slijmvlies (tijdelijk) tegen de inwerking van zuren.
Het effect van tannine kun je zelf ook ervaren bij rode wijn met een hoog tanninegehalte (zoals Cabernet Sauvignon, zeker als de wijn op eikenhout gerijpt is). Neem een slok van zo’n wijn en houd dit een tijdje in je mond, spoel rond en slik door. Je voelt dan het samentrekkende effect op het slijmvlies, je mond voelt stroef.
Werking en toepassingen van Potentilla
Beide soorten Potentilla hebben een samentrekkende, ontstekingswerende en krampwerende werking op de darmen, maag en luchtwegen. Het werkt bloedstelpend en genezend. Vroeger werd het veel toegepast bij wonden op de huid, maar deze eigenschappen kunnen ook benut worden in het maagdarmkanaal. Ook een eetlustopwekkend effect wordt genoemd. Bij mensen wordt zilverschoon ook wel geadviseerd bij een pijnlijke menstruatie.
Door het hogere gehalte aan looistoffen in tormentil, is het effect bij dit kruid ook iets sterker, maar wordt daarom soms door gevoelige dieren ook wat minder goed verdragen.
Potentilla is goed toe te passen bij:
- diarree en dunne ontlasting
- ontstekingen in mond en keel
- ontstekingen in het maagdarmkanaal (gastro-enteritis)
Er zijn ook bronnen die tormentil noemen bij diarree door voedselvergiftiging of ten gevolge van het rota-virus.
Voorzorgsmaatregelen en bijwerkingen
Beide soorten Potentilla zijn af te raden tijdens dracht en lactatie, hier is namelijk te weinig over de veiligheid bekend. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat er wel effecten op de baarmoeder zijn. Dit moet dus verder worden onderzocht.
Bij normale doseringen zijn geen bijwerkingen te verwachten. Te hoge dosering kan irritatie van maagslijmvlies geven.
Kruiden met een hoog gehalte aan looistoffen kunnen beter niet langdurig achter elkaar gegeven worden, houd dus altijd een kuur aan en stop dan weer.
Wil je Potentilla voor je dier gebruiken?
Als je vragen hebt, helpen we je graag verder.
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.
Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.
