• Betrouwbaar sinds 1995
  • 100% natuurlijk
  • Gratis levering vanaf €35 binnen NL
  • Deskundig advies
  • Beveiligde betaling
  • Door: Melody Eveleens
  • Leestijd: 5 minuten

Metabool syndroom bij paarden: de overeenkomsten en verschillen met PPID en KPU

Metabool syndroom bij paarden (Equine Metabool Syndroom of EMS) is een veelvoorkomende aandoening die niet voor niets in de belangstelling staat. In dit artikel gaan we kijken wat deze aandoening precies inhoudt en wat je er vanuit een natuurgeneeskundige visie aan kunt doen.
Omdat de verschijnselen van EMS overeenkomsten hebben met die van een aantal andere aandoeningen zoals PPID en KPU, gaan we in op zowel de overeenkomsten als de verschillen.

Wat is metabool syndroom bij paarden?

Een syndroom is eigenlijk een ziektebeeld: een verzameling verschijnselen die vaak samen voorkomen. Bij EMS zijn de meest voorkomende verschijnselen:

  • Verminderde gevoeligheid voor insuline
  • Overgewicht (vaak met vetophopingen op specifieke plekken: nek, schouder, staartaanzet)
  • Gevoeligheid voor hoefbevangenheid (sluimerend, zoals gevoelig lopen, of terugkerend)

Paarden met EMS hebben een verstoorde stofwisseling als gevolg van overgewicht.
Door dit overgewicht presteren deze paarden vaak minder goed, kunnen ze problemen krijgen met het afgeven van hun warmte, hebben ze moeite met het regelen van hun lichaamstemperatuur, waardoor ze makkelijk oververhit raken en worden ze minder vruchtbaar.

Natuurlijke voeding en de cyclus van de seizoenen

Paarden zijn planteneters. In een natuurlijke situatie is er in de zomermaanden een overvloed aan voedsel waarbij ze een flinke vetreserve aanleggen die in de schrale wintermaanden wordt aangesproken.

De overvloed in de zomer is in veel situaties nog steeds aanwezig: denk maar aan het rijke weidegras. Het probleem is dat er tegenover die periode van overvloed geen schrale periode meer staat.
Sowieso is het voor veel paarden beter om te zorgen dat ze jaarrond niet te dik worden. Dat kan bereikt worden door kritisch naar het rantsoen van je paard te kijken. Inclusief gras, krachtvoer, lekkernijen en ruwvoer.   

In verband met de insulineresistentie is het kritisch bekijken en aanpakken van de voeding essentieel. Voor het terugbrengen van snelle suikers is belangrijk.

Moderne reiniging

In de natuurlijke situatie zoals ik die hierboven beschreef, zorgt het einde van winter/begin van de lente ook voor een reinigingsperiode. Niet alleen door een periode van schaarste (wat ervoor zorgt dat het lichaam kan opschonen), maar ook door de planten die als eerste hun kop weer opsteken. Kleefkruid, paardenbloem, berkenscheutjes en brandnetels gaan weer groeien. Ook heermoes en duizendblad komen weer op. Deze vroege voorjaarsgroeiers zijn vaak rijk aan allerlei mineralen en zorgen voor een diuretisch effect en voor het geleidelijk aansterken van het lichaam. Door deze kruiden wordt het lichaam gestimuleerd om de afvalstoffen uit te scheiden die zich gedurende de winterperiode hebben opgestapeld.

Extra opletten: KPU 

KPU (voluit: kryptopyrrolurie) is een stofwisselingsprobleem van de lever van het paard. Het ontstaat echter in het microbioom van de darm. Het is nog relatief onbekend, maar er komt steeds meer aandacht voor. Het kan (mede) een oorzaak zijn van allerlei klachten zoals hoefbevangenheid, zomereczeem en geen goede spijsvertering. Ook EMS of klachten die lijken op EMS kunnen voorkomen bij KPU.

Ook KPU is een zogenaamde welvaartsaandoening, met een duidelijke link naar beweging en dieet.

Omdat de lever bij KPU betrokken is, moet je bij deze paarden extra opletten met reinigende kruiden en deze niet zomaar geven.

Als je KPU bij je paard vermoedt, zijn er testen beschikbaar. Wil je meer lezen over deze aandoening? Dat kan hier.

Vetweefsel als orgaan

Als er veel vetweefsel in een lichaam aanwezig is, kan dit weefsel zich als een soort extra orgaan gaan gedragen en dat kan vervelende gevolgen hebben.

Dit “orgaan” geeft hormonen af, heeft invloed op de insulinegevoeligheid en kan zorgen voor een hogere ontstekingsgevoeligheid.

Een ander probleem kan zijn dat veel vetweefsel bij paarden kan zorgen voor vetbulten rondom de buik, wat kan leiden tot koliekaanvallen.

Het is een belangrijk onderdeel van de behandeling om je paard te helpen af te vallen. Maar dit moet wel met beleid gebeuren, te snel afvallen kan gevaarlijk zijn.
Heel simplistisch gezegd zorgt te veel eten en te weinig beweging voor overgewicht. Maar, als er eenmaal een stofwisselingsaandoening is – zoals EMS – is afvallen helemaal niet zo makkelijk meer. Dan kan het beeld ontstaan dat paarden vrij letterlijk dik worden van de lucht. Alleen focussen op afvallen is vaak dus niet genoeg.

De overeenkomsten en verschillen met PPID

PPID (voluit: Pituitary Pars Intermedia Dysfunction), vroeger ook wel ziekte van Cushing genoemd, is een verstoring in de hormonen die soms symptomen kunnen geven die lijken op EMS.

Hoefbevangenheid, gevoeligheid voor warmte, insulineresistentie, minder energie, trage of slechte wondgenezing zijn verschijnselen die bij zowel EMS, PPID en vaak ook bij KPU kunnen voorkomen.

Voor KPU is een test ontwikkeld. Voor PPID is er ook een test, maar die is niet altijd even betrouwbaar. Soms heeft het zin om meerdere malen te testen en vooral ook de symptomen goed met je dierenarts door te nemen. Soms moeten er wat puzzelstukjes bij elkaar gelegd worden om tot een diagnose te komen.

Verschillen zijn:

  • Leeftijd
    Over het algemeen komt PPID voor bij paarden ouder dan 15 jaar, EMS kan ook bij jongere paarden voorkomen.
  • Vetophopingen
    Bij PPID vermageren de paarden vaak, met vetophopingen bij de ogen en de buik. Bij EMS zie je juist vetophopingen in de nek (harde manenkam, speknek), schouders en rondom de staartaanzet.
  • Vacht
    Bij PPID komt een typische lange krulvacht voor en komen paarden moeizaam door de rui heen. Bij EMS zie je deze vachtafwijking niet.

Voeding en preventie

Metabool syndroom (en KPU) staan bekend als welvaartsaandoeningen. Dat betekent dat er voor ons als mensen een belangrijke taak is weggelegd om deze klachten zo goed mogelijk te voorkomen.
Als het gaat om preventie kan het helpen om te kijken naar hoe een paard van nature zou leven: veel, maar overwegend schraal voedsel (grassen, kruiden, takjes, scheuten), vrijwel de hele dag in beweging en in gezelschap van soortgenoten. Dit kun je toepassen in de manier waarop je paarden houdt!

Als er sprake is van overgewicht is dit ook zeker iets om aan te pakken, al dan niet met een voedingsdeskundige voor paarden.

Kruiden voor de weerstand en stofwisseling

Een volledig behandelplan kunnen we op deze plaats niet geven, want dat is maatwerk. Daarvoor kun je terecht in het Groene Kennisconsult. Toch wil ik je een aantal tips meegeven. Voor productvragen kun je altijd contact met ons opnemen!

  • Een regelmatige reinigingskuur kan onderdeel uitmaken van een behandelplan. Dit helpt om afvalstoffen op te ruimen en kan bijdragen aan een gezonde weerstand en stofwisseling. Opletten bij het vermoeden van KPU en dit eerst uitsluiten.
  • Veel paarden met dergelijke klachten hebben ook problemen met de weerstand. Dit kan zich uiten in een algemene gevoeligheid van alles en nog wat op te lopen, maar ook bijvoorbeeld een slechte wondgenezing. Een goede multivitaminen en weerstand bevorderende kruiden kunnen goed deel uitmaken van de ondersteuning.
  • Er zijn verschillende kruidenextracten die kunnen bijdragen aan het verbeteren van de stofwisseling, het helpen reguleren van de bloedsuikerspiegel en de gevoeligheid voor insuline normaliseren. Denk aan gember, bosbes extract en geelwortel.
  • Er is op verschillende manieren ook een link met de darmgezondheid: denk aan verstoringen in het darmmicrobioom bij hoefbevangenheid en KPU. Probiotica kan een onderdeel zijn van de behandeling, maar bij ernstige verstoringen is dit vaak te beperkt en kan de darm probiotica nog niet aan. Dan kan ons Darm Herstel Plan een optie zijn.

Dit is een greep uit de mogelijkheden van de inzetbaarheid van kruiden bij metabool syndroom.
De take away van dit artikel is dat er verschillende stofwisselingsziekten bij paarden kunnen voorkomen en dat het belangrijk is samen met je dierenarts te achterhalen wát precies de oorzaak is van de klachten van je paard. Vanaf daar kun je aan de slag met de manier van houden van je paard (voeding, huisvesting, beweging, sociaal contact) en een behandelplan opstellen. Hier kunnen kruiden en voedingsstoffen onderdeel van uitmaken. We helpen je hier graag bij!

 

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.

Door de strenge Europese Claimsverordening mogen wij maar zeer beperkt informatie geven over de werking van producten.

Heb je vragen over onze producten of de toepassing ervan? Neem dan contact met ons op. Ons team van natuurgeneeskundig therapeuten en holistisch dierenarts adviseert je graag.

holistisch dierenarts Lieselot

Metabool Syndroom bij paarden is een complex probleem: het is net een puzzel waarbij verschillende klachten de kop op kunnen steken. Er is dan ook geen one size fits all aanpak te geven.

We kunnen je helpen in een online consult waarbij we naar de verschillende aspecten en voeding kijken. Onze holistisch dierenarts en natuurgeneeskundig therapeut helpen je graag!

Stel je vraag!

Wil je een reactie delen of heb je een vraag?

Deel gerust je reactie of stel je vraag via het formulier. Wij staan altijd klaar om te helpen. En mocht je liever een consult willen aanvragen, dan kun je dat natuurlijk ook doen via het formulier. Wij helpen je graag verder!

 

Ga naar het Groene Kennisconsult

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

één keer per maand ons nieuws en aanbiedingen in je mailbox!